Торайғыр ауылындағы Сұлтанмахмұт ақынның музей үйі төбесінен су ағып, қабырғалары құлайын деп тұр. Ақын кесенесі де осындай күй кешіп тұрған көрінеді. Егер ауылда ақынның музей-үйін сақтап, қолданыста ұстап тұруға мүмкіндік болмаса, аудан орталығы Баянауылға көшіріп, жәдігерлерді сақтап қалуға да болар еді.
Бірақ, музей ауыл-ел үшін де керек. Ауыл жұрты Сұлтанмахмұттың музейін көненің көзіндей, ақынның өзіндей көреді. Онда ол өмір сүрген кездегі тұрмыстық бұйымдар, замандастарының әр жылдардағы фотосуреттері, шығармалары, басқа да бағалы дүниелерді қосқанда 300-ге жуық жәдігерлер бар екен. Табиғаты көз сүйсіндірер Баянауылдан туризм кластерін құрамыз деп жатырмыз. Торайғыр ауылы, Торайғыр көлі, айнала биік таулар, Сұлтанмахмұт кесенесі – бәрі де этнографиялық-экологиялық танымдық туризмге сұранып дайын-ақ тұр. Сұлтанмахмұттың музей-үйінің күрделі жөндеуден өткізіліп сәулеттендірілуі туризм бағытындағы жоспар-жобалар құрамына қосылуы керек деп ойлаймыз.
Музей директоры Нағима Серікбаева көп жылдан бері қызмет жасап келеді. Сонымен қатар, ауыл тұрғындары Еркін Әпеков, Арқарбек Бейсенбаев, Гүлжан Есмағамбетова қолдан келгенше қоршаусыз тұрған үйді жыл сайын әктеп, тазалап, аулаға гүл егумен айналысып жүр.
Ауыл мектебінде жыл сайын «Сұлтанмахмұт оқулары» өткізіледі. Әрбір торайғырлық үлкен-кіші, оқушылар ақын өлеңдерін жатқа біледі. Әрине, олар үшін Сұлтанмахмұт музей-үйі қастерлі. Өсіп келе жатқан жас балғындарға танымдық тәрбие орталығы. Ақын «Қараңғы қазақ көгіне өрмелеп шығып, күн боламын», «Күн сөнгенше сөнбейміз», деп кетті. Құдайға шүкір, қазір Сұлтанмахмұт армандағандай қазақтың көзі ашылды, өркениет жолына түсті. Осыдан 20 жыл бұрын ақынның 100 жылдық мерейтойында ашылған музей үйінің қазіргі көріксіз күйі басшылар назарынан тыс қалып, құлауға шақ тұрғаны тиісті орындарға, әсіресе, әкімқараларға сын болып тұрғаны анық.
Фарида БЫҚАЙ,
«Егемен Қазақстан».
Павлодар облысы,
Баянауыл ауданы.