Инфографиканы жасаған Амангелді Қияс, «EQ»
Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорында атап өтілгендей, экстракорпоралдық ұрықтандыру процедурасы жоғары технологиялық медициналық қызметтерге жатады және қымбат болып саналады. Бұған дейін бұл тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде жүргізілген болатын. Алайда қаржыландыру көлемі аз болды, жылына шамамен 900-1000 квота бөлінді. Ал 2021 жылдан бастап Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасы бойынша Қазақстанда «Аңсаған сәби» бағдарламасы жүзеге асырылуда. Бұл квота санын 7 есеге – жылына 7 мыңға дейін арттыруға мүмкіндік берді. Процедура МӘМС қызметтер тізбесіне кіреді, сондықтан сақтандырылған пациенттер оны тегін өте алады.
2022 жылы Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры алдын ала есептелген сомасы 6,68 млрд теңгеге 7 мың ЭКҰ циклын қаржыландыруды көздеді.
І тоқсанның қорытындысы бойынша, 824,6 млн теңгеге экстракорпоралдық ұрықтандырудың 835 рәсімі орындалды. Бұл алдыңғы жылдарға қарағанда әлдеқайда көп: 2020 жылдың І тоқсанында барлығы 59 ЭКҰ, 2021 жылдың І тоқсанында 526 цикл шығарылды.
Қорда атап өткендей, ЭКҰ қызметтерін жеткізушілер – еліміздің 9 өңірінен 19 медициналық ұйым, оның ішінде 18-і – жекеменшік ұйым. Пациент экстракорпоралдық ұрықтандыру үшін клиниканы өз бетінше таңдауға құқылы. ЭКҰ қызметтерін көрсететін жеткізушілердің тізімімен Қордың ресми fms.kz сайтында «Пациент үшін» бөлімінде, әрі қарай «Емхананы таңдау» батырмасын басу арқылы танысуға болады.
Кім ЭКҰ-ға сенім арта алады?
Процедураның негізгі көрсеткіші – терапевтік түзету мүмкін емес бедеулік. Сонымен қатар ерлі-зайыптылар да, ресми некеде тұрмайтын ерлі-зайыптылар да ЭКҰ-ға өтініш бере алады. Бірақ бұл жағдайда өзара ерікті жазбаша келісім қажет.
ЭКҰ рәсімінен Қазақстан азаматтары өте алады және Денсаулық сақтау министрлігі белгілеген медициналық параметрлерге сәйкес келуі қажет:
- репродуктивті жас (18-ден 42 жасқа дейін);
- қалыпты соматикалық күй;
- қалыпты эндокриндік күй;
- қанағаттанарлық овариалдық резерв.
Қандай жағдайда ЭКҰ-дан бас тартуы мүмкін?
Науқасқа экстракорпоралдық ұрықтандырудан бас тарту бірнеше жағдайда болуы мүмкін:
- жүктіліктің басталуы нәтижелілігінің төмендеу факторлары болған кезде (имплантацияға және жүктіліктің дамуына кедергі келтіретін ішкі жыныс мүшелерінің даму аномалиясы, гидро (сақтосальпингстер), жатыр қуысының синехиясы, эндометриоз, аналық бездердің кисталары, обтурациялық емес азооспермия);
- жатырдың туа біткен немесе жүре пайда болған ауытқулары кезінде;
- соматикалық және психикалық бұзылулар кезінде;
- аналық без ісіктерінде;
- жедел қабыну ауруларында;
- кез келген локализация онкологиясы кезінде.
ЭКҰ-дан өту үшін пациенттің бағыты
ЭКҰ-ға жолдама алу үшін бекітілген жері бойынша емханаға жүгіну қажет.
Пациентті тіркеу орны бойынша денсаулық сақтау ұйымдары бедеуліктен зардап шегетін адамдарды диспансерлік науқастардың (бұдан әрі – ДНЭТ) электронды тіркеліміне енгізеді. 12 ай ішінде бедеуліктің себептерін зерттеп-қарағаннан және анықтағаннан кейін бейінді маманның қорытындысы негізінде пациенттің тіркелген жеріндегі денсаулық сақтау ұйымдары МӘМС жүйесінде қосалқы репродуктивтік әдістер мен технологиялар (ҚРТ) жүргізу туралы мәселені шешу үшін пациенттің құжаттарын облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың денсаулық сақтауды мемлекеттік басқарудың жергілікті органдарының жоғары технологиялық медициналық қызметтер жөніндегі комиссиясына (ЖТМҚ комиссиясы) жібереді.
МӘМС жүйесінде орындалған ҚРТ емшаралары туралы деректерді ҚРТ бедеулікті емдеуде қолдануға көмек көрсететін медициналық ұйымдар медициналық ақпараттық жүйеге енгізеді.
ҚРТ пайдалана отырып, медициналық көмек алу үшін медициналық ұйымды таңдауды пациент жүзеге асырады. Оң шешім қабылданған жағдайда ЖТМҚ комиссиясы емдеуге жатқызуға жолдаманы пациенттің құжаттар пакетін қоса бере отырып, емдеуге жатқызу бюросы порталында тіркейді.
Айта кету керек, жылына бір рет МӘМС бойынша ЭКҰ процедурасынан тегін өтуге болады. МӘМС жүйесінде ЭКҰ жүргізу алдында ерлі-зайыптыларды тексеру көлемі көзделген тізбеге сәйкес жүзеге асырылады.
Егер сізде медициналық көмек көрсету сапасына қатысты сұрақтарыңыз болса, сіз оларды өз емханаңыздағы Пациенттерді қолдау қызметіне қоя аласыз. Егер жағдайды сол жерде шешу мүмкін болмаса, онда өзіңізге ыңғайлы байланыс арнасы арқылы Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына жүгінуге болады: ресми fms.kz сайты, 1406 байланыс орталығы, Qoldau 24/7 мобильді қосымшасы және Telegram-дағы SaqtandyryBot. Дәл осы құралдар сақтандырылу мәртебесін тексеруге мүмкіндік береді. Сондай-ақ медициналық сақтандыру жүйесіндегі өз мәртебеңізді тексеріп, жүргізілген төлемдер туралы электронды үкіметтің egov.kz сайтындағы «Денсаулық сақтау» бөлімінде «Медициналық қызметтер туралы және МӘМС-ке аударылған сомалар туралы ақпарат» мемлекеттік қызметі арқылы біле аласыз.
