Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде еліміздегі ұлтаралық қатынастар мәселелерін ғылыми тұрғыдан зерттеу, зерделеу жұмысы жақсы жолға қойылған. Бұл істе университет ректоры Ерлан Сыдықовтың көрнекті ғалым, танымал тарихшы екендігінің де өзіндік рөлі бар. Осы орайдағы көптеген іргелі де игілікті істерді университеттегі Этносаралық қатынастар және Қазақстан халқы Ассамблеясы орталығы атқаруда.
Қазақстан халқы Ассамблеясының ХХI сессиясының қарсаңында осы Орталықтың директоры, түркітану кафедрасының профессоры Сатай Сыздықов жетекшілік еткен авторлар тобы (Сатай Сыздықов, Серікжан Қанаев, Жомарт Жеңіс) «Мәңгілік Ел идеясы: қалыптасуы, үш негізі, тарихи сабақтастық» аталатын кітапты Астанадағы «Фолиант» баспасынан әсем безендіріп жарыққа шығарды. Кітапта Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстан жолы – 2050: бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Қазақстан халқына Жолдауында жарияланған «Мәңгілік Ел» идеясының теориялық негіздері, әлеуметтік-саяси алғышарттарының қалыптасуы және бүгінгі таңда Қазақ елінің Ұлттық идеясына айналуы тарихи сабақтастықта зерделенген. «Мәңгілік Ел» идеясының үш тұғыры ретінде – Түрік қағанаты мемлекетінің Күлтегін бітіктасында жария етілген саяси актісі – манифесі, әл-Фарабидің саяси-теориялық философиясы және Жүсіп Баласағұнның құқықтық-мемлекеттік қағидалары қарастырылған. Сонымен қатар, ежелгі түркілердің дүниетанымы мен мемлекеттік идеологиясының дамуы «Мәңгілік Ел» идеясының әлеуметтік-мәдени және саяси алғышарттарын қалыптастырғаны дәлелденген. «Мәңгілік Ел» идеясы Қазақстанды мекендейтін барлық ұлттар мен этностар топтарының жалпыұлттық идеясы болғандықтан, кітапты Қазақстан халқы Ассамблеясы мен жергілікті этномәдени бірлестіктердің этносаралық қатынастар мен конфессияаралық толеранттылықты тұрақты етудегі іс-шараларында танымдық-әдістемелік құрал ретінде пайдалана алады.
Сатай Сыздықовтың тарихшы-ғалым ретінде тындырған тағы бір елеулі еңбегі – «Қарлық-Қарахан мемлекеті: саяси тарихы және мәдени мұралары» атты кітабы. Онда ортағасырлық түркі тектес мемлекеттердің ішінде әлеуметтік-экономикалық қатынастары мен мәдениеті жоғары деңгейде болып, бірін бірі жалғастыра дамыған Қарлық пен Қарахан мемлекеттерінің саяси-этникалық тарихы тәуелсіз Қазақ елі тарихының ажырамас бөлігі, ал әл-Фараби, Жүсіп Баласағұн, Махмұд Қашқаридің өркениеттік мәдени мұралары мемлекетіміздің «Мәңгілік Ел» ұлттық идеясының қайнар көзі екендігі ғылыми тұрғыдан дәлелденеді. Автор, сонымен қатар, Қарлық-Қарахан мемлекеттеріндегі қала мәдениеті, отырықшы жер өңдеу мен көшпелі мал шаруашылығының өзара ықпалдастықта болуы сол кезеңдегі Орталық Азиядағы бірден-бір дамыған мемлекеттің қалыптасуына әкелді, бұл даму үрдісі көшпелілігі басым хандықтардың бөлініп шығуына және кейін қазақ, өзбек, түрікмен және қырғыз халықтарының қалыптасуына тікелей ықпал етті деген ойын да тиянақтайды.
«Егемен-ақпарат».
Қазақстан халқы Ассамблеясының ХХI сессиясының қарсаңында осы Орталықтың директоры, түркітану кафедрасының профессоры Сатай Сыздықов жетекшілік еткен авторлар тобы (Сатай Сыздықов, Серікжан Қанаев, Жомарт Жеңіс) «Мәңгілік Ел идеясы: қалыптасуы, үш негізі, тарихи сабақтастық» аталатын кітапты Астанадағы «Фолиант» баспасынан әсем безендіріп жарыққа шығарды. Кітапта Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті Н.Ә.Назарбаевтың «Қазақстан жолы – 2050: бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Қазақстан халқына Жолдауында жарияланған «Мәңгілік Ел» идеясының теориялық негіздері, әлеуметтік-саяси алғышарттарының қалыптасуы және бүгінгі таңда Қазақ елінің Ұлттық идеясына айналуы тарихи сабақтастықта зерделенген. «Мәңгілік Ел» идеясының үш тұғыры ретінде – Түрік қағанаты мемлекетінің Күлтегін бітіктасында жария етілген саяси актісі – манифесі, әл-Фарабидің саяси-теориялық философиясы және Жүсіп Баласағұнның құқықтық-мемлекеттік қағидалары қарастырылған. Сонымен қатар, ежелгі түркілердің дүниетанымы мен мемлекеттік идеологиясының дамуы «Мәңгілік Ел» идеясының әлеуметтік-мәдени және саяси алғышарттарын қалыптастырғаны дәлелденген. «Мәңгілік Ел» идеясы Қазақстанды мекендейтін барлық ұлттар мен этностар топтарының жалпыұлттық идеясы болғандықтан, кітапты Қазақстан халқы Ассамблеясы мен жергілікті этномәдени бірлестіктердің этносаралық қатынастар мен конфессияаралық толеранттылықты тұрақты етудегі іс-шараларында танымдық-әдістемелік құрал ретінде пайдалана алады.
Сатай Сыздықовтың тарихшы-ғалым ретінде тындырған тағы бір елеулі еңбегі – «Қарлық-Қарахан мемлекеті: саяси тарихы және мәдени мұралары» атты кітабы. Онда ортағасырлық түркі тектес мемлекеттердің ішінде әлеуметтік-экономикалық қатынастары мен мәдениеті жоғары деңгейде болып, бірін бірі жалғастыра дамыған Қарлық пен Қарахан мемлекеттерінің саяси-этникалық тарихы тәуелсіз Қазақ елі тарихының ажырамас бөлігі, ал әл-Фараби, Жүсіп Баласағұн, Махмұд Қашқаридің өркениеттік мәдени мұралары мемлекетіміздің «Мәңгілік Ел» ұлттық идеясының қайнар көзі екендігі ғылыми тұрғыдан дәлелденеді. Автор, сонымен қатар, Қарлық-Қарахан мемлекеттеріндегі қала мәдениеті, отырықшы жер өңдеу мен көшпелі мал шаруашылығының өзара ықпалдастықта болуы сол кезеңдегі Орталық Азиядағы бірден-бір дамыған мемлекеттің қалыптасуына әкелді, бұл даму үрдісі көшпелілігі басым хандықтардың бөлініп шығуына және кейін қазақ, өзбек, түрікмен және қырғыз халықтарының қалыптасуына тікелей ықпал етті деген ойын да тиянақтайды.
«Егемен-ақпарат».
