Футбол • 04 Шілде, 2022

Алуан-алуан клуб бар, шамасына қарай шабатын

287 рет
көрсетілді
8 мин
оқу үшін

Сәрсенбі күні қазақстандық футбол командалары үшін биылғы Еурокубок ойындарының жаңа маусымы басталады. 2022/2023 жылғы клубтар арасындағы ең беделді турнир – УЕФА Чемпиондар лигасында былтырғы ел чемпионы Қостанайдың «Тобылы» өнер көрсетсе, турнир кестесінде кейінгі орындарға жайғасқан елорданың «Астана», Алматының «Қайрат» және Петропавлдың «Қызылжар» командалары былтыр ғана тұсауы кесілген Конференция лигасында бақ сынайды.

Алуан-алуан клуб бар, шамасына қарай шабатын

«Тобыл» – «Ференцварош»

Швейцарияның Ньон қала­сында жеребесі тартылған Чем­пион­дар лигасының бірін­ші ква­лификациялық кезеңінде «Тобыл» Мажарстан біріншілігінің 33 дүр­кін жеңімпазы «Ференцварош» клубымен кездесетін болды. Бір ғасырлық тарихы бар Будапешт командасы Мажарстанның ең атақты клубтарының бірі саналады. Олар ел чемпиондығынан бөлек, 24 мәрте Мажарстан кубо­гын жеңіп алған болса, алты рет Су­перкубокта дара шыққан. Сон­дай-ақ олар 1964/1965 жылғы «Жәр­меңке кубогының» (қазіргі – Еу­ропа лигасы) финалында Италия­ның атақты «Ювентус» клубын 1:0 есебімен жеңіп, өз тарихында ал­ғаш рет Еурокубок бәсекесінде топ жарды.

«Ференцварош» – кейінгі төрт жылда Мажарстан чемпиондығын ешкімге бермей келеді. 2019 жылы чемпиондық тәжді қайта киген соң клуб Чемпиондар лигасының жарыстарына қайта қосылды. 2020/2021 жылғы маусымда олар 1995 жылдан кейін алғаш рет турнирдің топтық кезеңіне жолдама алды. Былтыр Еуропа лигасының топтық бәсекесінде бақ сынады.

Transfermarkt дерегі бойынша, қазіргі таңда «Ференцвароштың» трансфер құны – 42,80 миллион еуро. «Тобыл» командасының футболшылары 10,13 миллион еуроға бағаланған. «Ференцва­рош» сапында 22 легионер бар. Оның ішіндегі ең қымбат футболшы – тунистік Аисса Лайдуни. Ойын­шының нарықтағы құны – 3,5 миллион еуро. «Тобылда» рұқ­сат етілген сегіз ғана легионер бар. Оның ең бағалысы – өзбекстандық Игорь Сергеев. Трансфер құны – 1,70 миллион еуро.

«Ференцварош» – Еурокубок тарихында қазақстандық командамен алғаш рет жолықпақ. Екі команда арасындағы алғашқы ойын 6 шілдеде Қостанайда, қарымта матч 12 шілдеде Будапештте өтеді деп жоспарланған.

«Астана» – «Ракув»

Елорданың «Астана» клубы биыл қатарынан екінші жыл УЕФА Конференция лигасында бақ сынамақ. Кейінгі жеті жылда алты мәрте ел чемпионы атанып, Чемпиондар лигасының ірік­теу кезеңінде өнер көрсетіп жүрген «Астана» 2020 жылы Қа­зақстан біріншілігінде күміс жүлде олжалап, Конференция лигасында ойнауға мәжбүр болды. Елор­далықтар былтыр да сол межеден кө­рініп, тағы да Конференция ли­га­сына жолдама алды. Биылғы қар­сылас – Поль­шаның «Ракув» клубы.

«Ракув» та «Астана» сияқты Польша чемпионатында «Лех» командасына жол беріп, күміс жүлдені қанағат тұтты. 1916 жылы құрылған клуб бүгінге дейін бір­де-бір рет өз елінің чемпионы атанбаған. Себебі Ченстохова қаласының командасы ұзақ жылдар бойы Польша чемпионатының ең төменгі лигаларында ойнап, 2019 жылы жоғары топқа жолдама алды.

Элиталы топқа қосыла салысымен, қатарынан екі жыл Польша чемпионатында екінші орынға табан тіреп, екі мәрте Польша ку­бо­­гы мен бір мәрте суперкубо­гын же­ңіп алды. Айналдырған екі жыл­да зор табысқа жеткен ко­ман­­да «ә» дегеннен Еуроку­бок жо­­­лындағы жарыста да маман­дар­­дың таңдайын қақтырды. Кон­фе­рен­ция лигасындағы тұсаукесер кездесуінде Литваның «Су­дува» клубынан басым түссе, кейін­­нен Қазанның «Рубин» клубын жарыс жолынан ығыстырды. Алай­да плей-офф кезе­ңінде Бель­гия­ның тәжірибелі «Гент» ко­манда­сынан айласын асыра алмай, топтық ке­зеңге бір қадам қалғанда сүрінді.

«Ракув» УЕФА-ның клубтық рейтингінде 274-орында тұрса, «Ас­тана» қазіргі уақытта 80-са­тыға орналасқан. Бірақ поль­ша­лық клубтың трансфер баға­сы «Астанадан» екі жарым есе жоғары. Transfermarkt «Ракув» фут­­бол­­шыларын 28,5 миллион еуроға, «Астананың» ойын­шы­ла­рын 11,18 миллион еуроға баға­­ла­ған. Екі ұжым арасындағы бірін­ші ойын 21 шілдеде Польшада, қа­­рым­­­та кездесу 28 шілдеде елордада өтеді.

«Қайрат» – «Кишварда»

УЕФА Конференция лигасы­ның екінші іріктеу кезеңінде Алма­ты­ның «Қайраты» Мажар­станның тағы бір ұжымы – «Киш­вардамен» кездеседі. Был­тырғы ел чемпионатының қола жүл­дегеріне алғашқы айналым­да же­ңіл қарсылас тап болды деп айтуға болады. Себебі 2003 жылы құрылған команда былтыр ғана Мажарстанның жо­ғары лигасына оралып, биыл күміс жүлдеге қол жеткізді. Ел бі­рін­шілігінде де, Еурокубок ой­ын­дарында да тә­жірибесі жоқ «Кишварда» «Қай­ратқа» еш қиындық тудырмауы керек. Оның үстіне Мажарстан чемпио­наты аяқталған бетте командадан бірнеше тәжірибелі легионер кетіп қалған.

Дегенмен қазіргі таңда «Қай­раттың» да жағдайы аса мәз емес. Бірер апта бұрын бас бапкер Құр­бан Бердыев командадан ке­тіп, орнына Кирилл Кекер келді. Сондай-ақ польшалық легионер Яцек Гуральски, камерундық Давид Экве, өзбекстандық Жасур Жалолиддинов және тағы басқа футболшылардың клубтан кеткені мәлім. Одан бөлек, жарақат алып, алаңға қашан оралатыны бел­гісіз футболшылар да жетерлік. Қазақстанда трансфер терезесі ашылғанымен, әзірге «Қайратта» жаңа футболшы сатып ала қоятын қаржы да, мүмкіндік те жоқ. Сон­дықтан бапкерлер құрамы алда­ғы ойындарда академия тәр­бие­ленушілері мен негізгі құ­рам­да жүрген бірді-екілі легионер, атап айтқанда Хосе Канте, Жоао Пауло секілді ойыншыларға сенім артады.

Transfermarkt дерегі бойынша, екі команданың да бағасы шамалас. Мәселен, легионерлерден (19 футболшы) жасақталған «Кишварда» футболшыларының жалпы құны – 8,25 миллион еуро. «Қайрат» клубы 9,45 миллион еуроға бағаланған.

Қазір Мажарстан чемпио­натында маусымаралық үзіліс. Еуро­кубокқа қатысатын командалар демалыстан оралып, жаттығу жиынына енді кірісіп жатыр. Ал Қазақстан чемпионаты енді қызып жатыр. Футболшыларда ойын тәжірибесі жетерлік. «Қай­рат» осы басымдығын тиімді пайдаланып, «Кишварданы» жеңуге тиіс. Алғашқы ойын 21 шілдеде Алматыда, қарымта кездесу 28 шілдеде Кишвардада өтеді.

«Қызылжар» – «Осиек»

Еурокубок бәсекесіне қаты­сатын қазақстандық төрт коман­даның ішінде ең қиын қарсылас «Қызылжар» командасына тап болды. Өз тарихында тұңғыш рет Еуропа жасыл алаңында ойнайы­н деп жатқан Петропавл клубы Кон­ференция лигасының екінші айналымында Хорватияның «Осиек» командасымен кездеседі.

«Осиек» – биылғы Хорватия чемпионатының турнир кесте­сінде «Ди­намо» (Загреб) және «Хай­дук» клубтарынан кейін үшінші орынға ие болды. Ірге­тасы 1947 жылы қалаған ұжым Еуро­­­кубок бәсе­келе­рінің тұрақты қа­тысушысы. Хор­ватиялық клуб­тың трансфер құны «Қызыл­жар­дан» бақандай алты есе жоғары. Яғни «Осиек» футбол­шы­ларының бағасы 36,85 миллион еуро болса, «Қызылжар» клубының жалпы бағасы – 6 миллион еуро.

«Осиек» құрамында Қазақстан чемпионатын жақсы білетін екі футболшы бар. Бірі – «Астана» клу­бының бұрынғы жартылай қорғаушысы Ласло Кляйнхайслер, екіншісі – Қарағандының «Шах­терінде» ойнаған шабуылшы Мих­рет Топчагич.

Екі ұжым арасындағы бірін­ші ойын 21 шілдеде Нұр-Сұл­танда, қарымта кездесу 28 шіл­деде Осиек қаласында өтеді. Айта кетейік, Петропавлдағы «Қара­сай батыр» стадионы УЕФА талабына сай келмейтіндіктен, сол­түс­тікқазақстандық команда өз ала­ңындағы ойындарын «Астана Аре­нада» өткізуге мәжбүр.