Аталған қор басшысының айтуынша, халықаралық компаниялар бойынша өндірістік салада да, алдыңғы қатарлы инвестициялық холдингтерде де терең талдау жүргізілген.
«Компанияның миссиясы – халық мүддесі үшін активтердің сараланған портфелі мен бизнес портфелін тиімді басқару арқылы экономиканың тұрақты дамуына ықпал ету. Біз бизнес үшін экожүйе құратынымызды жарияладық. Негізгі басымдықтар ретінде орнықты даму, активтер портфелін тиімді және белсенді басқару негізге алынады. Бұл ретте «Самұрық-Қазынаның» Қазақстан экономикасындағы үлесі 2032 жылға қарай 5%-ға дейін төмендейді, сондай-ақ атмосфераға көмірқышқыл газ шығарындыларын 10%-ға азайтамыз», деп атап өтті А.Сәтқалиев.
Сонымен қатар таза активтердің құнын арттырудың негізгі міндеттері белгіленді. Соның ішінде еңбек өнімділігін арттыру, жоғары технологиялық өндірістерді дамыту, қаржылық тұрақтылықты қамтамасыз ету, активтерді жаңғырту, портфельдік компаниялар басшыларының дербес жауапкершілігін арттыру айқын мақсат етіп қойылды.
Бұған қоса, қор стратегиялық активтердегі бақылау үлестерін сақтайды. 2025 жылға дейін IPO-ға ҚМГ, AirAstana, SamrukGreenCo, QazaqGaz, ҚТЖ компанияларын шығару жоспарланып отыр.
«Қор экономиканың негізгі секторларын бақылау үшін жеткілікті мажоритарлық пакетке ие инвесторға айналады деп жарияланды. Бұл ретте компанияларды ауқымды жекешелендіру жүргізіледі. Біз Үкімет бекіткен, жеткілікті деңгейде теңдестірілген бағдарлама әзірледік. Нәтижесінде, бәсекелес ортаға берілетін компаниялардың көлемі 105-тен 254-ке дейін ұлғайтылды. Дәлірек айтсақ, «ҚазМұнайГаз» компаниясында жергілікті биржалардағы IPO үшін жеткілікті түрде белсенді дайындық жұмыстары жүргізілді. Қыркүйектің екінші жартысынан бастап Қазақстан қалаларында халықтың біраз бөлігін қамтамасыз ету және тарту үшін родшоу өткізу жоспарланып отыр. AirAstana компаниясы IPO-ға дайын, халықаралық IPO-ны таргеттеу көзделген. Халықаралық нарықтар қалпына келтірілгеннен кейін қажетті қаражатты тарту үшін осы компаниямен шығуға дайын боламыз. «Самұрық-Энерго» екіге бөлінеді. Біріншісі – SamrukGreenCo-да барлық «жасыл» акция шоғырланады. Бұл – ЖЭК, ГЭС объектілері. Екінші компанияда электр энергиясын өндіру үшін табиғи қазбаларды пайдалануға байланысты барлық актив топтастырылады. SamrukGreenCo компаниясы IPO-да Қазақстандағы басқа да активтерді жинақтайды деп жоспарлап отырмыз», деді спикер.
Бұған қоса, KEGOC бойынша Үкіметпен бәсекелес ортаға берілетін акциялар көлемін ұлғайту келісілді. Қазіргі уақытта IPO-ға дайындық, мәміле құрылымын қалыптастыру және заңнамалық өзгерістер пысықталып жатыр. QazaqGaz компаниясы бойынша компанияны IPO-ға шығару жөніндегі Жол картасы түзілді. QazaqAir қаржылық тұрақтылықты қалпына келтіру, қарыздарды қайта құрылымдау бойынша жұмыс жүргізіп жатыр. Жалпы, инвесторларға арналған компаниялар туралы толық ақпарат ipo.sk.kz сайтында жарияланған.
Сондай-ақ «Қазақстан темір жолы» компаниясы толыққанды логистикалық корпорация болып қайта құрылады. А.Сәтқалиевтің айтуынша, функционалдықты өзгерту, ҚТЖ құзыретін күшейту, оның географиясын кеңейту жоспарлануда.
«Қазақстан темір жолы» – негізгі логистикалық өңірлік хаб. Сондықтан транзиттік тасымалдардың өсу қарқынын сақтап, көліктік қызметтердің әлемдік нарығындағы бәсекеге қабілеттілігін арттырып, сервис сапасын жақсартып, сараптамалық-транзиттік әлеуетті іске асыру қажет. Осы мақсатта ҚТЖ құзыретін күшейту маңызды. Оның ішінде талдау жұмысын жақсарту, логистика бойынша құзыреттер орталықтарын құру, компанияның қатысу географиясын кеңейту, яғни шетелде логистикалық қызметтерді ілгерілету, негізгі терминалдардың жұмысын күшейту, серіктестермен, көліктің басқа түрлерімен – яхталармен, авиамен, теңіз көлігімен коллаборация жасау, институттық негізді дамыту, қолданыстағы ұйымдық құрылымды және бизнес процестерді өзгерту жоспарланып отыр. Бұл ретте компанияның жекелеген құрылымдық бөлімшелерін жекешелендіру қарастырылған», деді қор басшысы.
Сонымен қатар «Самұрық-Қазына» қоры Қазақстандағы 16 жаңа басым инвестициялық жобалардың тізімін ұсынды. Қор 13 басым жобаның бірінші пакетін 2022 жылдың көктемінде жариялады. Оған Алматы ЖЭО-ны газдандыру, Батыс Қазақстанды сумен жабдықтау, жаңа газ құбырлары мен темір жолдар салу сияқты бастамалар кіргізілді. Ал 16 жобаның жаңа тізімінде – мұнай-газ химиясы, Ұлттық электр желісін жаңғырту, базалық қуат көзін салу, жаңартылатын энергия көздерін дамыту жобалары, 5G интернет желісін орнату, жаңа теміржолдарды салу және басқа да жобалар қамтылған.
Жобалар Қазақстан халқының өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған. Жұмыс орындарын ашуға байланысты тікелей әсер етуден басқа, жобалар жанама ұзақ мерзімді әсерлерге ие. Нақты айтқанда, олар – еңбек жағдайлары мен экологиялық ахуалды жақсартудың, тіршілік ету деңгейін арттырудың, әлеуметтік инфрақұрылымды дамытудың, бизнесті ілгерілетуді ынталандырудың жиынтық нәтижесі.
Реформалар нәтижесінде «Самұрық-Қазына» Президент айқындайтын аса маңызды жобаларға ғана тең инвестор ретінде қатысады.
Брифинг барысында журналистер сауалына жауап берген А.Сәтқалиев елімізде атом электр стансасын салу жобасы аясындағы жұмыс басталғанын мәлімдеді.
«Болжамды энергетикалық теңгерім 2023 жылға қарай қуаты 2 400 мегаватқа дейінгі атом электр стансасын салу қажеттігін көрсетті. Біздің қор Үкіметтің басшылығымен аталған жобаны іске асыруға кірісті. Бұл бағыттағы жұмыс туралы мүдделі тұлғалар, журналистер және жалпы қоғам алдында баяндап отырамыз», деді спикер.
Сондай-ақ қор басшысы қайырымдылық бағыттары бойынша атқарылатын жұмыстар жөнінде де айтып берді.
«Мемлекет басшысы қор пайдасының 7%-ы «Қазақстан халқына» қорына жіберілетінін айтты. 2018 жылдан бастап қор акцияларының мемлекеттік пакетінде дивидендтер 13 есе өсті. Биыл аталған көрсеткіш 170 млрд теңге болады. Сонымен қатар шамамен 183 млрд теңге қайырымдылыққа және акционерлердің пайдасына, өзге де бөлуге бағытталады. Қордың қайырымдылық бағдарламасы бар. Бұл жұмысты «Самұрық-Қазына траст» компаниясы жүзеге асырады», деді ол.
