– Қазақстанда жеке ферма шаруашылықтарын дамыту, бұл – бүкіл елдің экономикасы үшін зор мүмкіндік. Мәселен, қазіргі уақытта республикада жылына 15 мың тоннаға жуық ірімшік өндіріледі. Ал біздің ірімшігіміз өте дәмді. Шаруашылығымыздың негізін қалаған кезде біз осы ерекшелікті көбірек дәріптеуді мақсат етіп, экскурсиялар өткізе бастадық, балаларды ірімшік өндірісіне қызықтырып, кәсіптік бағдар жүргіздік. Business Bilim жобасы арқылы көптеген кәсіпкердің қателіктерін айналып өтіп, бизнесті дұрыс құра алдық. Алдағы жоспарымыз – бизнесті кеңейтіп, экспортқа шығу, – дейді ферма басшысы Александра Григолова.
Александра жобаға 60 бас ешкісі бар фермасы және ферма негізінде ешкі сүтінен ірімшіктер мен ашыған сүт өнімдерін өндіретін шағын зауыт бизнес-идеясымен келген болатын. Жоба барысында сүт өнімдері мен ірімшік зауытының жұмысы бір қалыпқа келіп, өндіріс көлемі ұлғайды. Қазіргі уақытта ешкілер саны екі есе көбейді.
Ал Bal Balyk компаниясы жаңа ауланған балықты өңдеумен, албырт, бақтақ және майшабақты қақтаумен айналысады. Бұл отбасылық өндіріс айына үш тоннаға дейін балық өнімдерін өндіреді және айына 30-40 тонна көрсеткішке қол жеткізуді көздеп отыр. Сарапшылардың көмегімен бизнестің айрықша мақсаты анықталып, жұмыстың құрылымы жасалды. Компания қазақстандық тізілімге енгізіліп, сәйкестік сертификатын және ветеринарлық-санитарлық қорытынды мен сынақтар хаттамасын алды.
– Қазіргі уақытта өнімдерді Оңтүстік Корея мен Қытайға экспорттап көрудеміз. Басқа елдерге шығу үшін өндіріс көлемін ұлғайту керек. Дегенмен біздің нарық біршама күрделі. Балық өңдейтін шаруашылықтарға қолдау көрсету үшін қазақстандық балықтың өзіндік құнын ретке келтіру қажет. Бұл жанармай, логистика, жер-су телімін күтіп ұстау, браконьерлермен күрес, жер телімдерін монополияландыру құны сияқты бірқатар қаржылық шығынға тәуелді. Біз Business Bilim жобасынан 4,7 млн теңге грант алып, өндірістік көлемді ұлғайтып келеміз, – деді Bal Balyk қақталған, сүрленген, маринадталған, тұздалған балық өндірісінің негізін қалаушы Айжан Нұғманова.
Маңғыстаудағы мақтаулы шаруашылықтар өз өнімдерін тарату көкжиегін кеңейтіп, шетел нарығына қадам баса бастады. Қазақстандық өнімнің керегесі кеңейсе ел экономикасына да олжа.
Маңғыстау облысы