Медицина • 29 Қыркүйек, 2022

ТМД: Цифрландыру мен телемедицинаны дамыту өзекті

364 рет
көрсетілді
7 мин
оқу үшін

Түркістанда Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының Денсаулық сақтау саласындағы ынтымақтастық жөніндегі кеңесінің XXXV отырысы өтті. Бүгінде денсаулық сақтау саласын цифрлық жүйеге көшіру кезек күттірмейтін мәселе. Қазір бүкіл әлем осы саланы электронды жүйеге жаппай көшіруде. Түркістандағы отырыста алдағы уақытта осы салада бірлесіп атқаратын жұмыстар пысықталды. Барлық мемлекеттер осы міндетті алдарына стратегиялық мақсат етіп қойғаны айтылды. Оны атқарудағы жетістік пен тәжірибе кеңес отырысы аясында өткен дөңгелек үстелде талқыланған мәселелердің бірі болды.

ТМД: Цифрландыру мен телемедицинаны дамыту өзекті

Денсаулық сақтау министрлігі және ТМД Атқарушы комитеті ұйымдастырған іс-шараға ТМД мем­­лекеттерінің Денсаулық сақ­тау министрлері, бас мем­ле­кет­тік санитариялық дәрігерлері, Дүниежүзілік денсаулық сақ­тау ұйымының Еуропалық өңір­лік бюросының директоры Ханс Клуге, Түркістан облысы әкімі­нің орынбасары Арман Сәбитов, Қоғамдық денсаулық бас­­қармасының басшысы Марат Пашимов қатысты. Отырысты ашқан Денсаулық сақтау министрі Ажар Ғиният биыл Кеңес аясында 24-тен астам іс-шара өткі­зі­ліп, 100-ден астам мәселе қа­рал­ға­нын атап өтті. Сондай-ақ ол Кеңестің COVID-19-ға қарсы іс-қимыл, туберкулездің таралуы, инфекциялық қатерлерге қарсы күрестің бірыңғай өңірлік жүйесін қалыптастыру, онкологиялық па­то­логиясы, қант диабеті бар па­циент­терге медициналық көмек көрсетуді ұйымдастыру, транс­фузиологиялық көмекті дамыту және электрондық денсау­лық сақтауды дамытудағы жұмы­сы­ның маңыздылығын айтты. COVID-19-ға қатысты жағдай элек­­трондық денсаулық сақтау мен телемедициналық коммуни­ка­цияларды дамыту бойынша өзара іс-қимыл туралы шешімнің дұрыстығын растағанын жеткізді.

«Электрондық денсаулық сақтауды дамыту жақын бола­шақ­қа арналған стратегиялық мақсат болып саналады. Осыған байланысты электрондық денсаулық сақтаудың ұлттық жүйелерін одан әрі дамыту және ТМД-ға қа­тысушы мемлекеттердің транс­ше­каралық өзара іс-қимылын қам­тамасыз ету мәселелерінің өзек­тілігі, оның ішінде телеме­ди­циналық консультация жүргізу бөлігінде ерекше мәнге ие болады», деді А.Ғиният.

Электрондық денсаулық сақ­тау­дың ұлттық жүйелерін интеграциялау мәселелері жөніндегі жұмыс тобы ТМД-ға қатысушы мемлекеттерде телемедициналық технологияларды қолдана отырып, медициналық көмекті ұйым­дастыру және көрсету кезін­де құ­қықтық реттеу мен бағ­дар­ла­малық – техникалық мүм­кін­дік­терге салыстырмалы талдау­ жүргізген. Осы талдаудың нәти­желері бойынша кеңес одан әрі ын­ты­мақтастықты қандай бағыт бо­йынша дамыту керектігін ай­қын­­дауы қажет.

Сондай-ақ отырыс барысында қатысушы елдердің тиісті ведомстволарының өкілдері, оның ішінде Армения денсаулық сақ­тау министрінің орынбасары Артак Джумаян, Беларусь денсаулық сақтау министрлігінің медициналық көмекті ұйым­дас­тыру бас басқармасы бас­шы­сы­ның орынбасары – маман­дан­ды­рылған медициналық көмек басқармасының бастығы Татьяна Санукевич, Қырғызстанның ден­сау­лық сақтау министрі Гүлнара Баатырова, Өзбекстанның ден­сау­лық сақтау министрі Бехзод Мусаев, Ресейдің денсаулық сақтау министрінің орынбасары Михаил Мурашко, Тәжікстан денсаулық сақтау және халықты әлеуметтік қорғау министрінің орынбасары Абдухолик Амирзода өз пікірлерін ортаға салды. Қа­ты­сушылар қант диабетінің, онко­ло­гиялық аурулардың алдын алу және емдеу, туберкулездің тара­луының алдын алу бойынша ынтымақтастық мәселелерін талқылады. Сондай-ақ ұлттық қан қызметтерін ұйымдастыру және олардың жұмыс істеуі, ТМД аймағында тұрақты даму мақ­сат­та­рын орындау, инфек­ция­лық емес аурулардың алдын алу және емдеу, цифрлық денсаулық сақтау мен телемедицинаны дамыту, денсаулық сақтау саласындағы кадрлық әлеуетті арттыру сынды мәселелер де ортаға салынды. Орта­лық Азиядағы денсаулық пен әл-ауқатты қолдаудың 2022-2025 жылдарға арналған Жол картасы таныстырылды.

Кеңес отырысы аясында Ден­саулық сақтау министрі Ажар Ғинияттың төрағалығымен өт­кен «Цифрлық денсаулық сақ­тау мен телемедицинаны дамыту» атты дөңгелек үстелде Қа­зақ­стан әлемдік үрдістерден тыс қал­майтыны, медицина саласы ауруларды анықтау, алдын алу, ден қою, бақылау саласында жаңа білімді қалыптастыру және практикалық шаралар әзірлеу үшін цифрлық құралдарды бел­сен­ді пайдаланатыны айтылды.

«Пандемия Қазақстан үшін қоғам­дық денсаулыққа байланыс­ты төтенше жағдайларға дайын­дық және онымен күрес сала­сын­дағы процестер мен дерек­терді цифрландыруға көбірек кө­ңіл бөлуге түрткі болды», деді А.Ғиният.

Ал министрліктің электрон­дық денсаулық сақтауды дамыту департаментінің директоры Фархад Бекболатов дөңгелек үс­тел­ге қатысушыларды Қазақ­с­танда іске асырылған бірнеше цифрлық жоба туралы хабардар етті. Еліміздің электрондық ден­саулық сақтауды дамыту стра­тегиясы монополиясыздандыру және орталықсыздандыру қағи­даттарына негізделген ден­саулық сақтауды ақпараттандыру саласындағы шешімдердің ашық нарығын қалыптастыруға қай­та бағдарланған болатын. 6 мыңға жуық мемлекеттік денсау­лық сақ­тау объектілерінде меди­ци­налық ұйымдардың IT-ин­фра­құрылымы дамыған (98%), медициналық ақпараттық жүйелер (98,2 %), мобильді және веб-қосымшалар (20-дан астам) енгізілген, оларды интеграциялау жүзеге асырылған. Цифрлық трансформация аясында eHealth электронды денсаулық сақтаудың жаңа сандық архитектурасына көшу жұмыстары бас­талды.

«Денсаулық сақтауды цифр­ландыру саласын трансфор­ма­ция­­лаудың негізгі мінде­ті ми­­нистр­ліктің, оның ведомст­во­лық бағынысты ұйымдарының, медициналық ұйымдардың ақ­па­раттық жүйелерін біріктіру болып саналады. Бұл цифрлық денсаулық сақтаудың мақсатты ар­хитектурасын құру, дербес ме­ди­циналық деректерді рұқсат­сыз жариялау және тарату қаупін болдырмау және медициналық ұйымдар арасында клиникалық деректермен алмасу үшін қажет», деді департамент басшысы. Бұл ретте eHealth электрондық денсаулық сақтау архитектурасы азаматтардың денсаулығына арналған ұлттық электрондық паспортты толық және жан-жақ­ты қалыптастыруға ықпал етеді. Медициналық қызмет көр­сету сапасын бағалау үшін пациенттермен кері байланыс­ты ұйымдастыру қажеттілігін ескере отырып, статистикалық деректерді жинау, сақтау және ұсынудың цифрлық технологияларына құрылған медициналық ұйымдар пациенттерінің қанағат­тануын қадағалаудың әртүрлі жүйелері жоспарлы түрде енгі­зілуде. Сондай-ақ жақын арада медициналық бейнелер мен зертханалық зерттеулер үшін қойма құру, медициналық ұйым­дар арасында клиникалық деректермен алмасу сервисі, мем­лекеттік медициналық меке­мелерді дәрі-дәрмекпен қамта­ма­сыз ету процесін автоматтандыруды жүргізу жоспарланып отыр. eGovMobile мобильді қосымшасында жаңа «eGov.Densaulyk» бөлімі әзірленуде. Денсаулық сақтау саласына қа­тыс­ты барлық ақпарат eGovMobile бір бөлімінде бірік­тіріліп, азамат­тар­ға қолжетімді болады. Азамат өзінің медициналық деректеріне жылдам қол жеткізе алады, бұл медициналық көмек көрсетудің ашықтығын қамтамасыз етеді.

Сондай-ақ отырыста Беларусь, Қырғызстан, Ресей, Тәжікстан, Өзбек­стан мемлекеттерінің өкіл­дері өз елдерінде цифрлық ден­саулық сақтаудың дамуы туралы хабардар етті. Айта кетелік, форум аясында еліміздің денсаулық сақтау министрі Ажар Ғиният пен Өзбекстанның денсаулық сақтау министрі Бехзод Мұсаев екіжақты кездесу өткізіп, денсаулық сақтау саласындағы ынтымақтастықтың негізгі бағыттарын дамыту бойын­ша «Жол картасына» қол қой­ды.

 

Түркістан облысы