Жас ұрпақтың санасында қазақтың өткен тарихын қалыптастыру, кешегі күннің еншісінде қалған ұлы кезеңдерді жаңаша мазмұнда баяндау – қазіргі тарих мұғалімдеріне аманат етіліп отырған мәртебелі міндет. Бақытгүл Байжанқызы – 1991 жылы мектепке алғаш жас маман болып кірген уақыттан бастап мамандығына деген адалдық өлшемін жоғары ұстаған жан. Алдынан мыңдаған шәкіртті түлетіп, әрқайсысының көкірегінде білім шырағын жақты. Қазір ол оқу орнында тарих пәнінен сабақ береді әрі мектеп ішінен «Атамекен» этнографиялық-өлкетану орталығын ұйымдастырып, жас ұрпақты туған жердің құпияларын кеңірек танып білуге ынталандырып отыр. Баянауыл, Торайғыр жерлерінен қазақтың маңдайына біткен ұлы тұлғалар, ұлт қаймақтары шыққан. Кешегі өткен Шоң мен Торайғыр билер, қазақтың тұңғыш кинорежиссері Шәкен Айманов осы жердің тумалары.
– Қазіргі заманның балалары ізденгіш, білмеген дүниесіне талаптанып тұрады. Оқушы білім мен тәрбиенің тек 20-30 пайызын сабақ үстінде, өзге 70 пайызын отбасы мен өзінің араласатын ортасынан алады. Президентіміз жас ұрпақ тәрбиесінде ұлттық құндылықтарға мән беруді тапсырған. «Атамекен» орталығының жұмысы да осыған негізделіп құрылды. Орталық мүшелері төрт бағытта ізденеді: ақпарат жинау тобы, зерттеушілер тобы, ұлттық бұйымдарды жаңғырту – шеберлер тобы және волонтерлік топ бар. Ауылымызға кеңжолақты интернет жуықта ғана қосылды. Интернет жоқ уақытта шеберлер тобы көрнекі құралдарды өздері кескіндеп, барлығын қолдан жасады. Волонтерлік тобымыз Жасыбай мен Торайғыр аймақтарына жазда келіп демалатын туристердің мәдениетін арттыру бағытында еңбектеніп жүр. Таулы өлкеге келетіндер тастарға есімін жазып бүлдіріп кетеді. Біз Баянауыл ұлттық табиғи паркінің орманшы-инспекторларымен бірлесіп, әлгі жазуларды өшіру әдістерін меңгеру үстіндеміз. Көп жазуларды өшірдік. Әйтсе де туристердің мәдениетсіздігі қынжылтады. Жыл сайын олардың соңынан біздің балалар жинастырып, табиғи байлықты сақтауға аз да болса үлестерін қосуға талпынады, – дейді ұстаз.
Бақытгүл алғаш жас маман ретінде Май ауданындағы Ақшиман мектебіне орналасқанда төл тарихты азаттықтың лебіне ілестіріп жаңаша оқытуда қиындықтар болғанын жасырмайды. Оқулық аз, этнографиялық кітаптар тапшы. Сондай кезеңде ауылдағы қазыналы қариялар көмекке келген. Туған өлкедегі тарихи оқиғалар мен халқымыздың ұмытылған салт-дәстүрі жайлы ата-әжелерден жазып алып, оқулықтағыдан бөлек қосымша танымдық білім берді.
«Бұрын жергілікті қарияларымыз шошақ бөрік киетін. Абылай мен Кенесары хандардың қолында мөрі бар жүзіктері болғанын тарихшыларымыз дәлелдеді. Аналарымыз бен әжелеріміздің қолынан небір ұлттық мәнерде зерленген жүзік, сақиналар көретін едік. Мәселен, бір жағы жұмыр, екінші жағы құстұмсық сақиналарды тұрмысқа шықпаған қыздар тағуға тиіс дейтін үлкендеріміз. Қазір осы ұлттық бұйымдарымызды орнымен қолдану ұмыт болып бара жатыр. Көнеден қалған салт-дәстүрлерді заманға сай жаңғырту – орталығымыздың мақсаты», дейді Бақытгүл Байжанқызы.
Биылғы наурыз айында Петропавл қаласында еліміздегі тарих пәні мұғалімдерінің съезі өткені мәлім. Сол жиынға ауыл ұстазы да өңірдегі әріптестерімен бір делегация құрамында қатысып, мол тәжірибе жинақтап қайтқан. Съезде орта ғасырлардағы қазақ тарихын мектепте тереңдетіп оқыту мәселесі талқыланып, нәтижесінде 2025 жылы Қазақстан тарихы оқулықтары жаңаша жазылып шығатыны белгілі болған. Мұндай бетбұрыс тарих пәнінің ұстаздарын шабыттандыратыны шын.
Бақытгүл Ахметова 1-деңгейлі тренер ретінде мектебіндегі тәжірибесі енді толысып келе жатқан педагогтерге де бар білгенін үйретуден жалыққан емес. Аталған білім ошағында 6 тренер бар. Осыншама жоғары білікті мамандардың бір жерге шоғырлануы ауыл мектебінің биік деңгейін көрсетсе керек. Айтуынша, кезінде алдынан оқып шыққан Нұржан Иманбаев, Гүлдана Әбішева, Мейрамгүл Ахметова, Әйгерім Медет сынды оқушылары бүгінде ұстазының жолын қуып, білім беру, тарих салаларын таңдаған. Қаншама шәкірті облыстық, республикалық, халықаралық білім додаларынан жүлделі оралды.
– Еңбек жолым еліміздің тәуелсіздігімен қатар өріліп келе жатқаны қуантады. Ұлт ұстазы А.Байтұрсынұлының: «Ұстаз үздіксіз ізденгенде ғана шәкірт жанына нұр құя алады» деген нақылын әрдайым көкейімде түйіп жүремін. Әр оқушы өзінің туған топырағын, мөлдір таза суын, ата-бабасы мекен еткен жерін құрметтеп, елінің патриот азаматы болып өсуі керек. Ал бұл ұғымдарды олардың бойына сіңіру үшін ұстаздардың талмай жұмыс істегені абзал, – дейді ұлағатты ұстаз.
Баянауылдай қабырғалы елге сіңісіп, ардақты ұстаз, аяулы ана атанып отырған Бақытгүл Байжанқызын кәсіби мерекесімен құттықтап, ұрпақ тәрбиесіндегі қажырлы еңбегіне жеміс тілейміз.
Павлодар облысы,
Баянауыл ауданы