«Қазіргі жағдайда Үкімет отандық өндірісті қолдауға бағытталған саясатты жалғастыруға ниетті. Бұл – қолжетімді шикізатпен және қаржыландырумен қамтамасыз ету, ішкі құндылықты дамыту, импортқа тәуелділікті азайту, жұмыс істеп тұрған өндірістерді жаңғырту және жаңа өндірістерді құру», деді машина жасаушылар форумына қатысқан Премьер-Министр Әлихан Смайылов.
Қазақстандық машина жасау саласының басымдықтарының бірі – теміржол машина жасау саласы. Оған анық дәлел – шетелдік тікелей инвестицияның тартылуы.
«Біздің зауыт General Electric Transportation технологиясы бойынша локомотив құрастырумен айналысатын Орталық Азиядағы жалғыз зауыт. Қазірге дейін біздің зауыт 450-ден астам локомотив құрастырып шығарды. Алты елге экспорттай алдық, олар – Қырғызстан, Тәжікстан, Әзербайжан, Түрікменстан, Украина және Молдова. Зауыт жас екеніне қарамастан экспорттық әлеуетіміз жоғары. Өндірісті дамытып жатырмыз. Биыл 43 локомотив құрастыру жоспары тұр. Соның 14 бірлігі ғана қалды. Біз оны жыл соңына дейін жасап бітіреміз. Зауыт құрылғалы бері «Қазақстан темір жолы» немесе басқа да сатып алушылар алдында ұятқа қалған емес», дейді «Локомотив құрастыру зауыты» АҚ президенті Марат Тілеубаев.
Зауыт келесі жылы 90 локомотив шығаруды жоспарлап отыр. Акционерлер биыл зауытқа 2,5 млрд доллар көлемінде инвестиция құйған. Сол себепті өндіріс екі есеге артпақ.
«Отандық машина өндірушілерге жайлы жағдай жасау үшін мен мынадай шараларды ұсынамын. Оның біріншісі – қазақстандық өндірушіден локомотив сатып алу үшін жеке тасымалдаушыларға жеңілдетілген несиелеу ұсыну, несие мөлшерлемесі бойынша сыйлықақы ставкасын субсидиялау. Екіншіден, біздің елде кез келген локомотив Транспорттық бақылау комитетінде тіркеледі. Сол тіркеуге дейін локомотивтің қаншалықты сенімді екенін, қауіпсіз екендігін анықтап, қарап, бағалайтын қабылдау комиссиясын құру керек. Егер расымен шетелден импортталған локомотив біздің локомотивтерден мықты болса, онда сөз жоқ, сатып ала берсін. Егер олай болмай шықса, онда бүкіл жылжымалы құрамды тіркеп жібермеудің алдын алар едік», деп өз ұсынысын да білдірді зауыт басшысы.
«Ростсельмаш» директорлар кеңесінің төрағасы Константин Бабкин «ҚазРостИнжиниринг» компаниясымен және Қазақстандық агроинновациялық корпорациямен бірлесіп 5 комбайн моделін, 4 трактор моделін локализациялағанын атап өтті.
«Келер жылы тағы бір трактор моделін әзірлеуді жоспарлап отырмыз. Біздің компаниямыз белсенді дамуда. Біз үшін Қазақстан басым нарық саналады және машиналарымызды қазақстандық серіктестерімізге ұсынатын боламыз», дейді К.Бабкин.
Қазақстан машина жасаушылар одағының төрағасы Мейрам Пішембаевтың айтуынша, тап қазіргі кезеңдегі басты міндет – импорт көлемін төмендету.
«Жалпы алғанда, машина жасау саласы – кез келген ел экономикасындағы индустриялық қуаттың басты көзірі. Бұл салаға әлемдік өнеркәсіптік өндірістің 40 пайызы тиесілі. Қазақстан өнеркәсібіндегі машина жасау үлесі 7 пайыздан аспайды. 2021 жылы тауар импорттаудың жалпы көлемі 41 млрд долларды құрады. Соның 17 млрд доллары, яғни 41 пайызы – машина жасау өнімдері. Соңғы 10 жылда өндіріс көлемін 370 млрд теңгеден 2 жарым трлн-ға дейін жеткізе алдық. Ендігі мақсат – импорттан барынша алыстау», деді одақ басшысы.
Бұл салада 3 мыңдай кәсіпорын бар және оларда 115 мыңнан астам адам жұмыс істейді. Саладағы ең ірі сектор – автомобиль құрастыру (33,1 пайыз). Жуық арада елімізде жиналатын модельдер саны арта түспек. Сонымен қатар автокомпоненттер (бампер, орындық, терезе, пластик бөлшектер, дөңгелек) өндірісінің де аясы кеңейеді деген жоспар бар.
