Елордада болып жатқан VII Астана экономикалық форумы аясындағы жеке бір сессия «Еуразиялық көлік жүйесі жаһандық бәсекелестік жағдайында» деген тақырыппен өтті. Міне, осы бір фактінің өзі ғана Қазақстанның экономикалық сәтті дамуы үшін көлік тасымалы мен логистикасының ерекше маңызға ие болып отырғандығын көрсетсе керек. Негізгі әлемдік рыноктардың ортасында орналасқан біздің еліміз өзінің көлік дәліздерінің өткізу қабілетін арттыру, теміржол мен Ақтау портының қуатын күшейту үстінде. Еуропа мен Азия бағытында жүк жеткізудің жылдамдығын барған сайын арттыруға бағытталған шараларды қабылдауда. Міне, осы ретте қазақстандық логистиканы үйлестірудің басты рөлі «Қазақстан темір жолы» компаниясы мен «KAZLOGISTICS» көлікшілер одағының үлесіне тиіп отырғандығын атап көрсетсек артық емес.
Сонымен, әлемнің 150 елінен 10 мыңнан астам сарапшы қатысып отырған аса маңызды форум барысында «Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ пен Көлікшілер одағы Қазақстан арқылы өтетін транзиттік тасымалдың қазіргі замандық мүмкіндіктерін әйгіледі. Осы мақсатқа арналған «Еуразиялық көліктік жүйесі жаһандық бәсекелестік жағдайында» атты сессияда Қазақстан көлік дәлізінің ғажайып ерекшеліктері жүйелі түрде баяндалды және көрсетілді. Бұл жолдың уақыттан ұту жағынан алғанда дәстүрлі теңіз жолынан үш есе қысқалығының өзі көп жайдан сыр аңғартатын болса керек.
«Әлемдік экономикадағы қазіргі ағымдарды ескере отырып, біздің Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша «Қазақстан – Жаңа Жібек Жолы» бағдарламасы жүзеге асырылуда. Бұл бағдарлама транзиттік әлеуетті жүзеге асырудың, логистикалық қызметті күшейтудің, ұлттық көліктік-логистикалық инфрақұрылымдарды қалыптастырудың және оларды жаһандық тұрғыдан интеграциялаудың басым бағыттарын айқындайды, – деген «КТЖ» ҰК» АҚ президенті Асқар Мамин Қазақстандағы логистикалық мүмкіндіктерді арттыру ісінің елді әлемдегі ең дамыған 30 елдің қатарына 2050 жылға таман қосу мақсатына қол жеткізу үшін тұғырлық алғышарттардың бірі болып табылатындығын атап көрсетті.
Қазақстан қазіргі күні осы алға қойылған мақсатқа сәйкес бірқатар кең көлемді инфрақұрылымдық жобаларды жүзеге асыру үстінде. Бұл жобалар көліктік бәсекелестік ортадағы елдің тұрақтылығын арттыра түспек.
2012 жылы Қытаймен арадағы Алтынкөл – Қорғас екінші шекаралық өтпе жолының құрылысы аяқталып, ашылды. Осының нәтижесінде ҚХР-мен түйісетін теміржолдың өткізу қабілеттілігі бірден 50 миллион тонна жүкке дейін жеткізіледі.
Ал өткен жылы Түркіменстан, Иран теліміндегі Өзен – Горган желісі құрылысының аяқталуы нәтижесінде Қытай мен Еуропадан Парсы шығанағы елдеріне қосымша транзиттік жүктер тарту есебінен Солтүстік-Оңтүстік дәлізінің әлеуеті артты. Бұл бағыттағы күтілетін көлем 2020 жылы 15 миллион тоннаға жетуі тиіс.
Биылғы жылы 988 шақырым қашықтықты құрайтын «Жезқазған – Бейнеу» жаңа теміржолы пайдалануға берілмек. ТРАСЕКА Транскаспий дәлізі бағытын Ақтау және Баку арқылы Түркияға және Балқанға жалғайтын бұл жол Ахалкалаки (Грузия) – Карс (Түркия) жаңа желісіне интеграцияланып, Босфор түбегі арқылы Мармарай туннеліне өтетін болады. 2020 жылға таман бұл жаңа желідегі тасымал көлемі 17 миллион тоннаны құрамақ.
«Hewlett-Packard» және «DHL» секілді компаниялар осынау құрлық жолы бойынша өз жүктерін тасымалдаудың пайдасына көз жеткізе келе жүктерінің елеулі бөлігін Қазақстан бағытына қарай ауыстырып үлгерді.
Астана экономикалық форумы аясындағы осы панельдік сессиядағы көлікшілердің кездесуіне ҚТЖ-ның барлық жетекші әріптестері келді. Олардың қатарында «DP WORLD» компаниялар тобының бас жетекшісі Мохаммед Шараф, ТМД өңірі бойынша ассоциацияланған әріптес Lufthansa Consulting компаниясының жетекшісі Томас Нихаус, «KTZ Express» АҚ атқарушы директоры Даррэл Хэдэвэй, The Boston Consulting Group басқарушы директоры Андрей Тимофеев, Еуразиялық экономикалық комиссияның Көлік және инфрақұрылымдар департаментінің басшысы Ержан Нұрахметов, Ресей Көлікшілер одағының вице-президенті Евгений Казанцев және басқалар болды.
Әлемнің 75 елінде компаниясы жұмыс істеп жатқан «DP WORLD» компаниялар тобының бас жетекшісі Мохаммед Шараф пен ҚТЖ Еуразиялық транзиттік желіде Қазақстанды бәсекеге қабілетті етуге бірге күш салып жатқандықтарын атап көрсетті.
– Қорғасты біз Ақтаумен байланыстырамыз. Сөйтіп, Грузия мен Еуропаға шығуды қамтамасыз етеміз, – деп сендірді әріптестерді М.Шараф.
100-ден астам адамды құраған сессия қатысушылары ҚХР-дағы Ляньюньган теңіз портындағы Қазақстан-Қытай логистикалық терминалы құрылысы жобасының маңызын ерекше атап көрсетті. Өйткені, бұл жоба Шығыс-Батыс бағытындағы құрлықтық тасымалды дамыту үшін өте қажет. Қонақтар сонымен қатар, Еуразиялық экономикалық одақ аясындағы интеграциялық үдерістердің маңыздылығына да тоқталды.
– Әлемдік экономиканың жаһандану жағдайында біздің көлік және инфрақұрылымдар саласындағы ортақ интеграциялық үдерістеріміз Одақ бойынша әріптес елдердің экономикалық өсімінің негізгі мүмкіндіктерінің біріне айналуы тиіс, – деп атап көрсетті Еуразиялық экономикалық комиссиясы Көлік және инфрақұрылымдар департаментінің басшысы Ержан Нұрахметов.
Қазақстандағы көліктік сервистің даму екпіні әртүрлі көлік түрлерінің қатысуы арқылы терминалдар мен хабтардың пайдалану бағытындағы шоғырландырылған тасымалға қарай ауытқып келеді. Осыған орай, ҚТЖ базасында бұл қажетті сервисті жүзеге асыратын біртұтас логистикалық орталық қазірдің өзінде белсенді жұмыс істеу үстінде.
Сұңғат ӘЛІПБАЙ,
«Егемен Қазақстан».
