Бұған нақты дәлелді жылуға қатысты проблемамен байланысты айтуға болады. Мәселен, 6 желтоқсанға қараған түні мұнайлы шаһардың «Нұрсая» шағын ауданында көпқабатты 9 тұрғын үй бірнеше сағат жылусыз қалды. Оған жылу қазандығының істен шыққаны себеп болған. Сол себептен тұрғын үйлердегі пәтерлерге жылу беру тоқтатылған. Облыс әкімінің орынбасары Қайрат Нұртаевтың айтуынша, пәтерлердегі жылу желісінің технология бойынша қарастырылмаған кез келген өзгерісі көпқабатты тұрғын үйді жылытуға кері әсер етеді. Мұны тұрғындар да, тұрғын үйлерге коммуналдық қызмет көрсету мекемесінің басшылығы да ескермейді. Тіпті жылу беру үшін диагностиканы мерзімінде жүргізбегені анықталған.
Облыстық энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы басқармасының басшысы Айдулат Кенжебековтің айтуынша, биыл тұрғындар тарапынан 130 шағым түскен. Әсіресе Атырау қаласының «Нұрсая» шағын ауданындағы көпқабатты 39, басқару органы анықталмаған 336 үйдің тұрғындары жиі шағымданады. Биылғы 12 қазанда «Атырау жылу-электр орталығы» АҚ-да қуаты 100 МВт құрайтын №12 турбоагрегаттың жұмысы тоқтатылған. Аталған турбоагрегат 2020 жылы күрделі жөндеуден өткізілгенін ескерсек, бұл істе немқұрайлық аңғарылады.
– Алайда бұл турбоагрегатты қалпына келтіру жұмыстарын 2023 жылдың 30 қаңтарына дейін аяқтау жоспарланып отыр. Жалпы, стансаның белгіленген электр қуаты 474 МВт-ты құрайды. Ал қазіргі жағдайы бойынша нақты өндірілген көлем – 186 МВт. Стансаның негізгі қондырғыларында жүргізіліп жатқан жөндеу жұмыстары уақтылы аяқталмаса, жылу беру маусымының тұрақты өтуіне қауіп төну ықтималдығы жоғарылайды. «АтырауЖылуЖүйелері» АҚ-ның меншігінде жылу желілерінің тозу деңгейі 68 пайызды құрайтын 426,7 шақырым жылу желілері бар. Инвестициялық бағдарлама аясында жыл сайын 13-20 шақырым желіге жөндеу жүргізіледі. Бірақ бұл 50 жылдан бері қалыптасқан жылу желілерінің тозу деңгейін азайтпай отыр. Бұл желілерді толықтай жөндеуден өткізу үшін жыл сайын 70 шақырым жылу желісін ауыстыру қажет, – деп мәлім етті Айдулат Кенжебеков.
Атырау қаласының әкімі Мейірім Қалауидың мәліметіне сүйенсек, тозығы жетіп тұрған жеке жылу қазандықтары бар. Көпқабатты тұрғын үйлерді жылу және ыстық су желілерінің қуатын арттыру үшін қосалқы 3 жылу қазандығын сатып алуға ашық электрондық конкурс жарияланып, жеңімпаз мердігер мекеме анықталған. Мердігер мекемемен келісімшарт негізінде 1 жылу қазандығы «Тұлпар» шағын ауданына қойылған. Бұл қазандық 8 көпқабатты үйді қамтиды. Мемлекеттік сатып алу жұмыстарының баяулығына байланысты 2 жылу қазандығы кеш жеткізіліпті. Қазір 2 жылу қазандығын монтаждау жұмыстары басталды. Екі жылу қазандығы «Нұрсая», «Болашақ» шағын аудандарындағы 13 үйді қамтитыны көзделіп отыр. Ал «Нұрсая» шағын ауданында жылу қазандығының жоқтығынан жылумен қамтуда қиындық туындаған. Мердігер мекеме резервтегі жылу қазандығын орнатып, іске қосады.
Облыс әкімі Серік Шәпкенов те жеке жылу қазандығы бар тұрғын үй кешендерінің тұрғындарынан арыз-шағымдар көп түсетінін жасырмайды. Тұрғындар үйдің салқындығын айтып, базынасын жеткізеді. Сол себептен, энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы жылыту маусымындағы түйткілді мәселелерді шешу үшін арнайы бағдарлама дайындауы қажет.
– Біз әріптестеріміздің «Әлеуметтік нысандардағы резервтік жылу қазандығы тексерілді, жылу беру маусымына дайын» деген сөзіне сеніп келдік. Қаланың аумағында әр салаға бөлініп, әркім өз бетімен жұмыс істейді. Сонда қала әкімінің функционалдық міндеті қандай болмақ? Қала әкімі барлық іске бақылауды күшейтуі керек. Әр мекеме өз жұмысымен тиісті деңгейде айналысуға тиіс. Егер әріптестер арасынан жұмысына немқұрайды қарағандар болса, онда дереу шарасын алу қажет, – дейді С.Шәпкенов.
Әкімнің пікіріне қарағанда, жылумен қамту, жалпы коммуналдық салада «бөліп алу» деген қағида болмауы керек. «Мынаған пәтер иелері кооперативі, басқасына «Атырау-Жарық», не «АтырауЖылуЖүйелері» АҚ, жеке жылу қазандықтары бары өз алдына жауап береді» деп бөлуге болмайды.
– Тұрғындардың арыз-шағымына атүсті қарауға болмайды. Олардың тиісті деңгейде сапалы қызмет алуға құқығы бар. Оны біз қамтамасыз етуіміз қажет. Қазір ең бірінші кезектегі мәселе – жылыту маусымының қиындықсыз өтуін қамтамасыз ету, – деді С.Шәпкенов.
Мұнайлы өңірді электр энергиясымен, облыс орталығын жылумен қамтамасыз ететін Атырау жылу электр орталығы 1963 жылы іске қосылған. Кәсіпорынның қуаты 474 МВт электр және 798 Гкал/сағ жылу энергиясын өндіруге жетеді. Орталықта 11 турбоагрегат, 14 жылу қазандығы және бір газтурбиналы қондырғы бар. Сонымен қатар кәсіпорында сағатына 103 Гкал өндіретін үш фин жылу қазандығы жұмыс істейді. Финляндияда жасалған қазандықтар – Атырау қаласының оң жағалау бөлігін жылумен және ыстық сумен қамтамасыз ететін Атырау жылу электр орталығының құрамдас бөліктерінің бірі. Оның өндірістік қуаты – 120 МВт (103 Гкал). Әрқайсысының қуаты 40 МВт-ты құрайтын үш жылу қазандығы 1995 жылы пайдалануға берілген.
2022-2023 жылдардағы жылыту маусымында тұрақты жұмысты қамтамасыз ету бойынша жоспарлы іс-шаралар аясында кәсіпорында №2, №9 және №11 жылу агрегаттары, №9 турбоагрегаты толық күрделі жөндеуден өткізілген. Мәселен, қарашаның соңына дейін №5 турбоагрегатын жөндеу жоспарланған. Алайда оны аяқтау желтоқсан айының соңына дейін ұзартылып отыр. Ал 2021-2024 жылдарға арналған инвестициялық бағдарламаға сәйкес қуаты 130 МВт жаңа турбоагрегатты ауыстыру және орнату жұмыстары жүргізіліп жатыр. Сонымен қатар №13 (65 МВт) және №6 (65 МВт) турбоагрегаттарын ауыстыру жұмыстары қолға алынды. Осындағы №6 турбоагрегат жұмыстарын аяқтау 2024 жылдың желтоқсан айына жоспарланыпты.
Атырау жылу электр орталығының негізгі отын түрі – табиғи газ. Апаттық жағдайда мазутты қолданады. Қазір кәсіпорында осы мақсат үшін 3 819,7 тонна мазут қоры бар.
Атырау облысы
