Жалпы, Қазақстанның спортшылары қысқы Универсиадаға 1993 жылдан бері үздіксіз қатысып келеді. Польшаның Закопане қаласында өткен алғашқы жарысында жерлестеріміз жалқы күміске қол жеткізген еді. Оны Өскеменнің «Торпедо» клубы ойыншыларынан ғана жасақталған хоккейшілер құрамасы жеңіп алды. Жарыс барысында барлық қарсыласын сыпыра ұтқан Олег Домрачевтің шәкірттері финалда Ресей құрамасына есе жібергені есімізде.
1995 жылы Испанияның Хакасында шайбалы хоккейшілеріміз қарсылас шақ келтірмеді. Бұл жолы олар ресейліктердің өзін сан соқтырып кетті. Мәнерлеп сырғанаушылар сайысында Марина Халтурина мен Андрей Крюков алдарына жан салмаса, Дмитрий Казарлыга мен Елизавета Стекольникова қолаға қол созды. Олар жұптық сайыстарда өнер көрсетті. Яғни Пиреней түбегінде отандастарымыз 2 алтын мен 1 қоланы иеленді.
1997 жылы Муджу (Оңтүстік Корея), 1999 жылы Попрад (Словакия) және 2011 жылы Закопанеден (Польша) қоржынымыз бос қайтты. Есесіне одан кейінгі үш дүбірлі додада студенттеріміз керемет көрсеткішке қол жеткізді. Атап айтсақ, 2003 жылы Италияның Тарвизиосында алты жүлдені қоржынға салдық. Апеннин түбегінде Николай Чеботько мен Светлана Малахова алтын алса, Оксана Яцкая мен Андрей Головко күміспен күптелді. Сондай-ақ Дария Старостина эстафта мен жекелей бәсекеде қола медаль еншіледі. Бұл спортшылардың барлығы да – шаңғышылар.
2005 жылы Аустрияның Инсбургінде табысымыз тіптен керемет болды. Ол кезде отандастарымыз 4 алтын, 1 күміс және 2 қоланы олжалады. Бұл жүлделердің барлығы да шаңғышылардың еншісінде. Тарқатып айтсақ, Е.Кошевая, С.Малахова, А.Головко, Н.Чеботько, М.Однодворцев, Е.Кошевой, О.Яцкая, Е.Коломина, С.Малахова – бірінші, Н. Чеботько – екінші және Е.Коломина мен М.Однодворцев үшінші орындарды иемденді. 2007 жылы Италияның Туринінде 2 алтын, 1 күміс және 2 қоланы қанжығаға байладық. Жеңіс тұғырына көтерілген жерлестеріміздің дені жоғарыда есімдері аталған шаңғышылар мен шайбалы хоккейшілер командасы еді.
2009 жылы Харбиннен (Қытай) құралақан оралсақ, 2011 жылы Эрзурумде (Түркия) алты жүлде алдық. Анадолы елінде Дарья Рыбалова (биатлон) алтыннан алқа тақса, Д.Моисеев (фристайл), Г.Матвиенко (шаңғы), Д. Волотко (шаңғы), А.Осипов (шаңғы) және эстафетаға қатысқан спортшыларымыз қола медальді мойындарында жарқыратты. 2013 жылы Трентинода (Италия) 2 алтын, 2 күміс және 1 қола бұйырды. Бұл жүлделердің төртеуін шаңғышылар жеңіп алса, тағы біреуін хоккейшілер еншіледі.
2015 жылы Испанияның Гранадасы мен Словакияның Штрбске Плесо қалаларында жалауы желбіреген жарыста Қазақстан құрамасы өз тарихында тұңғыш рет жалпыкомандалық есепте үздік үштіктің қатарынан көрінді. Бұған дейінгі ең жақсы көрсеткішіміз 2005 жылы Инсбурктегі жетінші орын еді. Ал бұл жолы 5 алтын және 6 күміс олжалады. Барлығы – 11 жүлде. Анастасия Слонова (шаңғы) екі мәрте алтын тұғырға көтерілсе, Юлия Галышева (фристаил), Павел Колмаков (фристайл) және Алина Райкова (биатлон) бір-бір реттен дәл сондай құрметке бөленді. А.Слонова, А.Ланчакова (шаңғы), Д.Рейхерд (фристайл) және шайбалы хоккейшілер, шаңғышылар, биатлоншылар құрамасы күміспен күптелді.
2017 жылғы ХХVIII қысқы Дүниежүзілік универсиаданың алауы Алматыда тұтанды. Қазақстан тарапынан осындай мәртебелі жарысты аса жоғары деңгейде өткізу үшін қыруар жұмыс атқарылды. Алатау баурайында жарыс жолына 56 мемлекеттен келген 1 604 студент шықты. Олар 12 спорт түрі бойынша 85 жүлде жиынтығын сарапқа салды. Бақ сынаушылар қатарында Олимпия ойындары мен әлем чемпионаттарында атой салған саңлақ спортшылардың да қатары қалың болды. Жалпы есепте Ресей құрамасы (29 алтын+27 күміс және 15 қола) алдына жан салмады. Қазақстанның өрендері (11+8+17) екінші орынды олжалады. Оңтүстік Корея (11+8+17) үшінші сатыға табан тіреді. Сондай-ақ үздік бестіктің қатарына Жапония (6+12+10) мен Польшаның (5+2+5) өкілдері енді.
Қазақстан құрама командасы сапында биатлоншы Галина Вишневская, фристайлшы Юлия Галышева мен Дмитрий Рейхерд мол олжаға кенелді. Олардың әрқайсысы екі алтыннан олжалады. Алина Райкова (биатлон), Иван Люфт, Анна Шевченко мен Олжас Климин (шаңғы), Денис Тен (мәнерлеп сырғанау), Жанбота Алдабергенова мен Бағлан Іңкәрбек (акробатика) сынды сайыпқырандарымыз бір-бір реттен Қазақ елінің әнұранын шырқатты.
2019 жылғы Универсиаданы Ресейдің Красноярск қаласы қабылдады. Бұл жарысты жерлестеріміз 4 күміс және 3 қоламен қорытындылады. Әсет Дүйсенов (шаңғы), Павел Колмаков (фристаил), Элизабет Тұрсынбаева (мәнерлеп сырғанау) және шаңғыдан Қазақстан құрамасы эстафеталық сайыста екінші орынды еншілесе, Жанбота Алдабергенова мен шорт-тректен еліміздің ерлер және әйелдер командасы үшінші сатыға жайғасты. 2021 жылы Швейцарияның Люцерніндегі дода Жер-жаһанды жайлаған коронавирус дертінің салдарынан өтпей қалды.
Міне, қысқаша баяндасақ, Қазақстанның студент спортшыларына қатысты қысқы Дүниежүзілік универсиаданың тарихы осындай.
