Бұл жыр сайысы осымен екінші рет өткізіліп отыр. 2021 жылы Ақтөбеде «Ер Едіге» жыр мектебі ашылып, сол жылы алғаш рет «Едіге деген ер екен» республикалық жыршылар байқауы өткізіліп, Өнер орталығы сахнасында «Қырымның қырық батыры», «Едіге» жырының ел жадындағы нұсқалары шырқалған болатын.
Екі жылдың ішінде Ақтөбедегі «Ер Едіге» мектебі шәкірттерінің саны 40-тан асты. Халық дастандарын жаны сүйетін мектеп оқушылары мен жоғары оқу орнының студенттері дәріс алатын мектепке жырау Әділбек Сарин жетекшілік етеді. Жүйелі жұмыстың нәтижесі болар, осы жыр мектебінің шәкірттері республикалық, облыстық байқауларда үздік шығып жүр. Сонымен бірге Ақтөбе қаласының төрт мектебінде Әділбек Сариннің басшылығымен жыраулық өнерге баулитын төрт үйірме ашылды.
Бұл жолы «Қобыланды деген ері бар...» байқауының бас жүлдесі Батыс Қазақстан облысының тумасы, Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясының 4-курс студенті Альбина Сабыроваға бұйырды. Сайыстың қазылар мүшесі биылдан бастап «Жыл жыршысы – 2023» атағын бекітіп, оны бірнеше дастанды жатқа білетін әрі үздік орындайтын жас жыршыға табыстайтын болып келісті. Биыл осы атаққа «Ер Едіге» жыр мектебінің шәкірті Самал Медеубаева лайық деп танылды. Самал Ақтөбедегі А.Жұбанов атындағы музыкалық колледждің 4-курс студенті, оннан астам көлемді дастанды жатқа айтатын қабілетті жас. Осы байқауда Павлодар облысынан келген Жігер Бөкеннің жырды қобызда орындау шеберлігіне тәнті болған «Ер Едіге» жыр мектебінің жетекшісі Әділбек Сарин оған өз атынан ат мінгізді. Жігер Павлодардағы «Шаңырақ» мәдени орталығында жұмыс істейді. Дауыс диапазоны өте жоғары әрі жырды қобызда жырлайтын талантты жыршы Қобыланды жырын емес, өз қалауымен басқа жырды орындағаны үшін жүлдеден қағылды. Қазылар алқасы бірінші орынды Сымбат Жомартова, екінші орынға Жамбыл облысынан келген Бекарыс Көштаевқа берді. Бекарыс Қазақ Ұлттық Өнер университетінің Дәстүрлі музыкалық өнер факультетінде дәстүрлі жыр мамандығы бойынша дәріс алып жүр. Ол Қобыланды батыр жырының Марабай жырау нұсқасын жырлап қана қоймай, Жамбылдың толғауларын да тамаша орындап, көрермен ықыласына бөленді. Сондай-ақ Ақтөбе облысы әкімінің жүлдесі «Ер Едіге» жыр мектебінің шәкірті Ғани Қайроллаевқа, «Қобыланды батыр» атындағы жүлде Астана қаласынан келген Абдуррахман Естайұлына бұйырды. «Жас жыршы» номинациясын «Ер Едіге» жыр мектебінің шәкірті Жанерке Құттығай алды.
Айта кету керек, осы сайысқа қатысушылардың жас ерекшелігі 17 жас пен 40 жас арасында болып белгіленген. Байқауға қатысушылардың арасында жыршы жігіттерге қарағанда, жыршы қыздардың саны көбірек екен. Сондай-ақ Ақтөбедегі «Ер Едіге» жыр мектебінде дәріс алуға қыз балалар көбірек ықылас танытады екен. Бұл өз кезегінде жыр өнеріне ер балаларды көбірек баулу қажеттігін көрсетеді. Мектеп мұғалімдері осы мәселеде жақсылап ойлануға тиіс.
Ақтөбе облыстық мәдениет басқармасы Мұхтар Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институты мамандарымен бірлесе Қобыланды батыр жырының ғылымға белгілі 29 нұсқасын бірге жинақтап шығаруды қолға алып жатыр. «Ер Едіге» жыр мектебінің орындауындағы «Қобыланды батыр» жырының Нұрпейіс Байғанин және Марабай нұсқалары цифрлық форматта және кітап түрінде шығарылмақ.
Ақтөбе облысы
