Қолдау бар да, ойға алған шаруаны іске асыру бар. Бүгінде өңірдегі кәсіпкерлер бәз-баяғы кездегідей аса көп қаржы тапшылығын сезініп отырған жоқ. Оған «Даму» қорының жеңілдікпен берілетін несиелері себепші. Алдағы уақытта да сенімді серіктестік ретінде күш біріктіріп, қуаттарын еселеп жұмыс істейтін болса, табыс көлемі артып, жұмысшылардың жалақысы көбейіп, жаңа жұмыс орындары ашылмақ. Ең маңыздысы да осы. «Екі қолға бір күрек» табылып, еткен еңбектері жанып жатса, әлеуметтік шиеленіс те орын алмас еді. Сенімді серіктестік өндіріс қуатын арттыруға немесе жаңадан кәсіп ашуға жол ашып отыр. «Даму» қорының бағдарламаларына қатысқан, бұл күнде тәп-тәуір табыс тауып отырған кәсіпкерлердің ой-пікірін білмек болып ұйымдастырылған баспасөз туры барысында бірқатар жақсы жайттың куәсі болдық. Кәсіпорын басшылары несие беру барысындағы өздеріне тиімді жеңілдіктерді пайдалануда кедергілер жоқ екендігін айтып отыр. Қормен өзара бірлескен іс-қимылдың арқасында жақсы тәжірибе қалыптасыпты. Осы арада сөзімізге нақты мысал келтіре кетелік. Облыс орталығындағы сонау 1965 жылдан бері сүт өңдеумен айналысып келе жатқан «Гормолзавод» кәсіпорны 2017 жылдан бастап қормен іскерлік қарым-қатынас орнатқан. Жеңілдетілген қаржыландырудың арқасында серіктестік өздеріне қажетті қазіргі заманғы құрал-жабдықтарды алуға қол жеткізген. Осы бір ұмтылыстың арқасында серіктестік өндіретін өнім сапасы жақсарып, түрлері көбейе түскен. Бүгінгі таңда жұмысы алға басып, сапалы өнімдерімен аты шыққан кәсіпорын сүт өнімдерін өңдеу көлемін молайта түскен.
– Мемлекет тарапынан көрсетіліп отырған қолдаудың арқасында еңсеміз көтеріліп келе жатыр, – дейді кәсіпорын директоры Ерсайын Жақсылықов. – Тиімді бағдарламалар аясында қажетті құрал-жабдықтарды жаңартудың сәті түсті. Мүмкіндік болғаннан кейін желілерді жаңғыртып, жұмыс ырғағын ширата түстік. Нәтижесінде, сүт өнімдерін өңдеу оң жолға қойылып, халыққа қолжетімді, сұранысқа ие өнімдерді ұсынудамыз. Оның үстіне жаңа жұмыс орындары да ашылып жатыр. Ендігі арада еліміздің нарығында өзіміздің лайықты орнымыз үшін күресеміз. Біз Астананы азық-түлікпен қамтамасыз ететін белдеуде болғандықтан, облыс орталығын ғана емес, елорданы және оның іргесіндегі аудандарды да өз өнімдерімізбен қамтамасыз етуді көздеп отырмыз. Ал 2021-2025 жылдарға арналған кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі ұлттық бағдарлама туралы кәсіпкер ретінде пікір білдірсем, бұл жобаның өте тиімді екендігін өзіміз көріп отырғандығымызды айтар едім.
Елордада серіктестіктің халыққа танымал, сапалы өнімдерін сататын 8 дүкен жұмыс істейді. Осы айдың соңында тағы екеуі ашылмақ. Ал облыс орталығында 17 сауда нысаны үздіксіз жұмыс істеп тұр. Жұмыс ауқымы ұлғайған сайын кәсіпорынның пайдасы елдегі малдың сүмесімен күн көретін ағайынға да тиіп отыр. Олар облыс орталығына жақын орналасқан бірнеше ауылдардан сүт сатып алады. Ауыл тұрғындары өздерінің өсіріп отырған төрт түлігінің пайдасын көреді.
«Master drive» техникалық қызмет көрсету стансасы үстіміздегі жылы автокөліктерді жөндеумен айналысатын автокешеннің жалғасы ретінде ашылды. Ерлі-зайыпты Ирина мен Дмитрий Омельяндар өз кәсіптерін кеңейтіп, жаңа мүмкіндікке ие болды. 2021 жылы «Forte Bank» акционерлік қоғамынан несие алған еді. Несиені «Бизнестің жол картасы – 2025» бағдарламасы аясында «Даму» қоры субсидиялады. Кәсіпкер Дмитрий Омельянның айтуына қарағанда, олардың отбасылық шаруасының дамуы, қызмет көрсету түрінің көбеюі, ең алдымен, мемлекет тарапынан көрсетіліп отырған жанды қамқорлықтың, қолдаудың арқасы.
– Егер дәл осындай қолдау болмаса, біздің жұмысымыз бүгінгідей нәтижелі болмауы да мүмкін, – дейді Дмитрий Омельян. – Бәлкім бұрынғысынша күйбең тірлікпен күн өткізуіміз ғажап емес еді. Шаруа барысында айрықша қуат беріп, алға жетелеп отырған қамқорлығы – мол қолдау. Қазіргі күні өз ісін жаңадан бастамақ болып, ұмтылып жүрген адамдарға мен «Даму» қорының қолдауына жүгініңдер деген кеңес беремін. Бұл жай сөз емес, өзіміз көріп, нәтижесін сезініп отырмыз. Сабақты ине сәтімен дегендей, қолдаудың қайтарымы да бар екенін айта кетейік. Бірдің ісі берекелі болса, ырыздығын ондаған адам көреді. Мәселен, біз осы қолдаудың арқасында 36 адамды тұрақты жұмыспен қамтамасыз еттік. Демек, 36 отбасының ырыздық табуына септігіміз тиді деп айтуымызға болады ғой. Бір жақсы жері берілген өтінімді қарастырудан бастап қарыз алуға дейінгі рәсім өте жылдам. Бұрынғымен еш салыстыруға келмейді. Біз осылайша 70 миллион теңге несие алсақ, пайыздық мөлшерлеме субсидияланып отыр. Өзіңіз ойлап қараңызшы, жылдық өсім небәрі 6-ақ пайызды құрайды.
Бизнестің берекелі болуы жалғыз қаражатқа байланысты емес екен. Ойға алған шаруаңды оңтайлы атқару үшін өз жұмысын жете білетін жұмысшы болуы керек. Бұл тарапта қолбайлау болып отырған кедергі бар. Мәселен, автоэлектриктердің жоқтығы. Оның ішінде бесаспап маман өз кәсібін жетік білетін адам қазір қасқалдақтың қанындай тапшы.
– Колледжді бітіріп келген балалардың көбі кәсіби жағынан әлі шикі, – дейді кәсіпкер. – Сондықтан бұл орайдағы жұмысты жетілдіру керек. Білім сапасын жақсарту керек. Жалғыз маған ғана емес, жалпыға керек дүние. Мүмкін білім ошақтары түлектерімен жүйелі жұмыс жүргізіп, қандай мамандықтардың сұранысқа ие екендігін саналарына сіңіру керек пе? Мәселен, біз колледж түлектерін қайтадан оқытамыз, қайтадан даярлаймыз. Айталып келген оқу орнының жұмысын өзіміз істеп, уақытымызды өткеріп, қаражатымызды шығындап отырмыз ғой.
«СВеГА» тігін цехы жиырма жылдан бері кәсіпорындар үшін арнайы киім, форма тігеді. Кәсіпорын басшысы Галина Плотникова – кәсіби технолог, әрі тігін бұйымдарының дизайнері. 2001 жылдың қыркүйегінде тігін кәсіпорнын ұйымдастырып, қажетті ғимаратты жалға алған болатын.
2020 жылы «Еңбек» нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған бағдарламасы шеңберінде несие алған. Несиеге алған қаражатқа заманауи тігін техникаларын алып, жұмысын жолға қойды. «Даму» қоры «Кәсіпкерлікті дамытудың 2021-2025 жылдарға арналған ұлттық жобасы» аясында субсидиялады. Сыйақы мөлшерлемесі бұрынғы жылдық 19,5 пайыздан 6 пайызға төмендеді.
– Қазіргі уақытта қалыпты арнаға түстік. Өзіміздің тұрақты сатып алушыларымыз бар. Облыстың барлық медициналық мекемелеріне сапалы қызмет көрсетеміз, – дейді Галина Плотникова. – Мемлекеттік тапсырыс бойынша да жұмыс істейміз. Шынын айтқанда, мемлекеттік қолдаудың арқасында еңбек өнімділігін арттыруға мүмкіндік туып отыр.
Өңірде мемлекет пен бизнестің іскерлік әрі нәтижелі жұмыс істеуінің арқасында шағын және орта бизнес тәп-тәуір дамып келеді. Пікірімізді нақты деректермен тірілте кетелік. Мәселен, 3 809 кәсіпкерлік жобаға 272,58 миллиард теңге көлемінде қолдау көрсетілген екен. Аз қаржы емес. Нәтижесі де көңіл көншітерліктей.
Көкшетау
