Жәдігер • 05 Қазан, 2023

Амангелді батырдың домбырасы

242 рет
көрсетілді
1 мин
оқу үшін

Қостанай облыстық тарихи-өлкетану музейінде 1916 жылғы Торғайдағы ұлт-азаттық көтерілісінің қаһарманы Амангелді Имановтың домбырасы сақталған. Жалпы, жұртшылық Амангелдіні алдымен батыр деп біледі. Ал оның өлең шығарып, домбыра тартқанынан бейхабар. Шындығына келгенде, халық батыры сегіз қырлы, бір сырлы тұлға болған.

Амангелді батырдың домбырасы

Жоғарыда аталған музей дирек­торының орынбасары Эл­мира Алшымова бұл жәдігердің Аман­гелді Иманов­қа тиесілі екенін мұражайдың түсім кітабындағы 1964 жылы 21 тамыздағы жазба растайты­нын жеткізді.

Батыр домбырасы – нағыз ше­бердің қолынан шыққан мін­сіз дүние деуге болады. Оны еліміздің батыс аймағында қол­да­нылатын үлгіде жасаған. 14 пер­нелі, шанағының көлемі сопақша. Аспаптың қапталы, беті, сыртқы сауыр дүмі жеке-жеке шабылып, шеберлікпен жымдастыра құрас­тырылған. Домбыраның сырты сүйекпен көмкерілген. Жасалған уақыты: ХІХ ғасырдың соңы мен ХХ ғасырдың басына сәйкеседі.

Журналист Толқын Сұлтан­қызы батыр атасының өнерден қаражаяу болмағанын айтады. Бас сардардың туған бауыры Есентай сырнайды керемет тартқан. «Бала күнімде Ақсары әжем Есентай атамды батыр қайнағама тарт­қан өнерлі деп отыратынын естіп едім», деді ол.