Тарқатып айтсақ, Ұйғыр ауданы бойынша барлығы 11 нысанға зақым келген. Оның ішінде денсаулық сақтау саласының 1 нысаны, білім беру саласының 8 нысаны және 2 мәдениет үйі бар. Еңбекшіқазақ ауданы бойынша 14 нысан анықталды: 7 білім беру нысаны, 1 денсаулық сақтау нысаны, 6 мәдениет ошағы. Ал Талғар, Жамбыл, Қарасай аудандарының білім беру нысандарында, Кеген, Іле аудандарының денсаулық сақтау ғимараттарында, Райымбек ауданының 2 білім беру нысанының және 1 мәдениет үйінің қабырғаларында сызат пайда болған.
Жер сілкінісінің салдарынан Кеген аудандық ауруханасына қарасты емдеу мекемелерінің ғимараттарына айтарлықтай зақым келген. Айталық, Кеген аудандық ауруханасының емхана бөлімі ғимаратының шығыс жақ бөлігіндегі жертөлеге түсетін есіктің тұсы, ЛФК кабинетінің есігінің жанындағы қабырға және күндізгі стационар дәлізінің қабырғаларына қалыңдығы 0,5-2 см шамасында жоғарыдан төмен қарай сызат түскен. Жалпы аумағы 22 340 шаршы метрлік екіқабатты ғимарат 2014 жылы қызыл кірпіштен салынған. Мұнда 513 бөлме бар. Содан бері жөндеу жұмыстары жүргізілмеген.
Сондай-ақ Саты ауылындағы 2010 жылы салынған дәрігерлік амбулатория ғимараты да біршама бүлінген. Ондағы емдеу бөлмелерінің қабырғаларына жапсырылған кафельдер түсіп, төбе мен қабырға араларының 0,5 см шамасында ажырағаны анықталған. Ал өткен жылы ғана пайдалануға берілген А.Нүсіпбеков ауылындағы Кіші Жалаңаш дәрігерлік амбулаториясы мен іргесі 1990 жылы қаланған Жалаңаш ауылдық дәрігерлік амбулаториясының ғимараттарында да осындай жайттар орын алған.
– Жер сілкінісінен зақымданған төрт нысанның екеуі – жаңа, екеуі – ескі ғимарат. Ондағы сызат алған қабырғалар мен түскен кафельдер салған мердігерлердің көмегімен жақын арада қайта қалпына келтіріледі, – деді Кеген аудандық ауруханасының директоры Алмас Тілеулиев.
Елдің үрейін тудырған жер сілкінісінен өңірдегі 17 білім ошағы бүлінгені белгілі болды. Әсіресе Еңбекшіқазақ ауданына қарасты Қайыпов ауылындағы орта мектептің қабырғасы 10 см шамасында ажырап, үлкен жарықтар пайда болған. Ескі деуге келмейтін нысан 2015 жылы қолданысқа берілген. Мемлекеттік бағдарламамен салынған мекемеге Алматы облыстық Төтенше жағдай басқармасы мен жергілікті әкімдік тексеріс жүргізіп, орын алған жағдайды анықтады.
Жер сілкінісі салдарынан пайда болған білім ошақтарындағы ақаулар туралы білмекке облыстық білім басқармасының баспасөз қызметіне хабарласқан едік. Алайда мардымды жауап ала алмадық.
Ал жер сілкінісінен соң анықталған мәдениет нысандарының жай-күйіне келер болсақ, Райымбек ауданындағы Текес, Қайнар, Сарыбастау, Сүмбе ауылдық мәдениет үйлерінің қабырғалары жарылып, айтарлықтай зардап шеккен. Сондай-ақ іргетасы 1965 жылы қаланып, 2013 жылы күрделі жөндеуден өткен Жамбыл аудандық мәдениет үйі мен 2007 жылы пайдалануға берілген Аққайнар ауылдық мәдениет үйіне зақым келген. Жер сілкінісі Ұйғыр ауданындағы екі ауылдың және Еңбекшіқазақ ауданындағы 4 ауылдың мәдениет ошақтарына әжептәуір залалын тигізген.
Осыған орай Алматы облысы төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою жөніндегі комиссияның жоспардан тыс отырысы өтті. Оған облыстық комиссия мүшелері, аудан және қала әкімдері, аудандық және қалалық бөлімдердің, басқармалардың басшылары, облыстық Төтенше жағдайлар департаментінің өкілдері қатысты.
– Аталған комиссия отырысы бойынша облыстық Төтенше жағдайлар департаментіне, басқармаларға, аудандар мен қала әкімдіктеріне өз бағыттары бойынша нақты тапсырмалар беріліп, мерзімдері бекітілді. Облыс бойынша төтенше жағдайлардың алдын алуға жоспарланған іс-шаралар бақылауға алынды. Әсіресе жер сілкінісі бойынша сейсмикалық оқу-жаттығулар үздіксіз жүргізіледі, – деді облыс әкімінің орынбасары Нұржан Құдайбергенов.
Апат айтып келмейді. Осы жолғы жер сілкінісі адамдардың төтенше жағдайларға дайын жүруін, дабыл сөмкесі болуын, ең бастысы, сабыр сақтау қажеттігін санаға сыналағандай болды.
Алматы облысы
