Коллажды жасаған Зәуреш Смағұл, «ЕQ»
«Байсат» мемлекетке қайтарылды
Алматы қаласы прокуратурасының мәліметінше, таяу күндері Мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотының «Алматы жылу» холдинг кешенінің (қазіргі «Байсат» базары) мүлкімен жасалған барлық мәмілені жарамсыз деп тану туралы шешімі заңды күшіне енді.
Сотта қызмет бейінін сақтау және иеліктен шығаруға тыйым салу туралы шарттың талаптарын сақтамау мәселесі қаралған. Осыған орай міндетті сату шартынсыз 4 жыл бұрынғы мүлікті бағалау туралы өзекті емес есепті қолдануда көрсетілген кешенді заңсыз сату фактілері расталып отыр.
Жалпы ауданы 4 221,4 шаршы метр болатын 3 нысаннан және 1,4 га жерден тұратын мүлік Бауыржан Нұрсұлтанға (Қайрат Сатыбалдының ұлы) тиесілі «ҚазГерСтрой бірлескен кәсіпорны» және «Astana Finansial Group» серіктестіктерінің өзара үлестес компанияларының меншігінде болды. Өткен жылы сотқа дейінгі тергеу аясында Қайрат Сатыбалды «Байсат» базарының басым бөлігін өз еркімен қайтарып берген еді.
Үш жер учаскесін заңсыз алған
Сонымен қатар Атырау облысында Мақат ауданының Жер қатынастары, сәулет және қала құрылысы бөлімінің қызметінде жүргізілген тексеріс кезінде мемлекеттік қызмет көрсету, міндетті конкурстық рәсімдерді елемеу және аудан әкімдігінің лауазымды тұлғаларының құзыретіне кірмейтін шешімдер қабылдауға қатысты елеулі бұзушылықтар анықталды.
Мақат ауданы прокурорының актісі бойынша сауда-саттықтан тыс табысталған жалпы құны 144 млн теңге болатын 61 га 3 жер учаскесі мемлекетке қайтарылды. Сондай-ақ сауда-саттықтан тыс жер учаскелерін заңсыз алған тұлғалар қатарында жер комиссиясының мүшелері де бар. Сонымен қатар аудан әкімінің орынбасарларының бірі бюджетке тиісті төлемсіз кәсіпкерге жер учаскесін тегін берген.
Прокурорлық қадағалау актісін қарау кезінде аудан әкімінің екі орынбасары тәртіптік жауапкершілікке тартылса, Жер қатынастары, сәулет және қала құрылысы бөлімінің басшысы Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекстің 137-бабының 1-бөлігі сәйкес әкімшілік жауапқа тартылды.
Жалпы берешек – 400 млн теңге
Маңғыстау облысының мамандандырылған табиғат қорғау прокуратурасы жергілікті атқарушы органдардың қызметіне жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы заңнаманың сақталуына тексеру жүргізді.
Тексеру барысында жекелеген жер қойнауын пайдаланушылардың (кең таралған пайдалы қазбаларды өндіруге құқығы бар) жұмысында облыстың әлеуметтік-экономикалық дамуына аударымдар, қызметкерлерді оқыту, тарату қорын толықтыру, қол қою бонусын төлеу сияқты келісімшарттық және лицензиялық міндеттемелерді орындамау фактілері анықталды. Берешектің жалпы сомасы 400 млн теңгеден асты.
Мысалы, жер қойнауын пайдаланушы «Д.А.Б.» жүйелі түрде 4 жыл бойы (2019-2022 жылдар аралығы) Маңғыстау облысының әлеуметтік-экономикалық дамуына жалпы сомасы 9 млн теңгеге аударым жүргізбеген. Осыған ұқсас фактілер іс жүзінде барлық жер қойнауын пайдаланушыларда анықталды.
Қабылданған прокурорлық қадағалау шараларымен бүгінгі таңда мемлекет кірісіне 50 млн теңгеден астам қаражат өндіріліп, 7 жер қойнауын пайдаланушының кең таралған пайдалы қазбаларды өндіруге лицензиялары қайтарып алынды. Берешекті өндіріп алу жұмыстары сот тәртібімен жалғасып жатыр.
Осыған ұқсас жағдай Жетісу облысында да тіркелген. Жыл басынан бері облыс прокурорлары кадастрлық құны 95 млн теңгеден асатын 30 жер телімін мемлекеттік жер қорына қайтарды. Ақсу ауданындағы жалпы ауданы 7 мың гектар игерілмеген және ұзақ уақыт бойы мақсаты бойынша пайдаланылмаған учаскелер «Күреңбел» ЖШС-ға тиесілі. Сонымен қатар Қаратал және Көксу өзендері арналары карьерлерінің су қорғау аймағында жер қойнауын пайдаланушыларға заңсыз берілген 75 гектар жер анықталды. Олар су қорғау аймағында тау-кен өндіруге заңмен тікелей тыйым салынғанына қарамастан, құм-қиыршық тас қоспасын заңсыз өндірумен айналысқан.
Прокуратураның қадағалау актісі бойынша сот қаулысымен кінәлі тұлғалар әкімшілік жауапкершілікке тартылды. Қазіргі уақытта су қорының жерлерін мемлекет меншігіне қайтару шаралары қолға алынды.
Міндетті төлемдерден жалтарған
Жетісу облысының прокурорлары коммуналдық қалдықтарды кәдеге жарату қызметін көрсететін кәсіпорынның міндетті төлемдерді орындаудан жалтару тәсілін анықтады.
Кәсіпорын 2020-2023 жылдар аралығында Талдықорған қаласындағы тұрмыстық қатты қалдықтар полигонына (бұдан әрі ТҚҚ) қызмет көрсеткені анықталды. Осы кезеңдегі есебіне сәйкес, полигонда 24 мың тонна көлемінде ТҚҚ қабылданған. Кәсіпорынның есептерін талдау және өзара есеп айырысуларын салыстыру барысында 41 контрагент анықталып, олар полигонға 138 мың тоннадан астам ТҚҚ тасымалдағаны белгілі болды. Бұл кәсіпорынның ресми есептерінде көрсетілгеннен 114 мың тоннаға артық.
Қадағалау актісіне сәйкес кәсіпорын ӘҚБтК-нің 328-бабының 1, 6-бөлігі бойынша қалдықтарды жинақтау және қоршаған ортаға эмиссиялар шығарындыларының лимиттерін асырғаны үшін әкімшілік жауапкершілікке тартылып, оған 2,3 млрд теңге мөлшерінде айыппұл салынды.
Инвестордың құқығы қорғалды
Әділ қоғам құрудың бір мақсаты – елге қаражат әкелетін инвесторлардың назарын өзімізге аудару. Ал бұл үшін олардың құқығын қорғау жолында келеңсіздіктер орын алмауға тиіс. Осы мақсатта жуырда елордалық прокурорлар инвесторға көмек көрсетті.
«Rainbow Logistics 2» ЖШС инвестиция сомасы 11 млрд теңгені құрайтын, 3 мың адамға жұмыс орнын ашуды көздейтін «Астана қаласында азық-түлік және азық-түлік емес тауарлардың әмбебап қоймасы» жобасын іске асырып жатыр. Бүгінгі таңда инвестиция қаражаты толық игерілді. Алайда нысанды пайдалануға беру кезінде инвестор уәкілетті органдар тарапынан жылжымайтын мүлікті тіркеу бойынша созбалаңға салу жағдайына тап болған.
Елордалық прокуратураның инвесторлардың құқықтарын қорғау жұмысы аясында мәселені шешу бойынша шаралар әзірленді. «Азаматтарға арналған үкімет» КЕАҚ нысанның техникалық паспортын тіркеді, бұл инвесторға логистикалық орталықты толыққанды пайдалануға мүмкіндік береді.
Прокурорлар осындай проблемалық мәселелер туындаған кезде инвесторлар 8-747-216-15-58 телефоны арқылы бизнес пен инвесторлардың құқықтарын қорғау жөніндегі мобильді топқа жүгіне алатыны туралы еске салады.
