Осындай қиыншылықтан облыс тұрғындарын Петропавл қаласында 2009 жылы ашылған кардиологиялық орталық құтқарып, мыңдаған жанды ажалдан арашалап келеді. Аталған орталық – қазір шеберлігі шыңдалған, атағы алысқа жайылған, мақтанышпен айтатын емдеу орны. Ал оны алғашқы күннен ұйымдастырып, басқарып келе жатқан – Азамат Белгібайұлы Мағзұмов.
Жаңадан ұйымдасқан орталықтың шаруасы көп. Түн ұйқыны төрт бөлетін проблема да жеткілікті. Қордаланған мәселе жүйкеге салмақ түсіріп, қажытуы да мүмкін. Бірақ Әзекең қиындыққа қажыған емес. Петропавлдың екінші ауруханасының базасында ұйымдастырылған кардиологиялық орталықты ол алғашқы күннен 13 жыл бойы басқарды. Былтыр ғана «қан айналымы аурулары бойынша үйлестіруші» қызметіне ауысқан. «Егер жүрек тамырларын тексеру, яғни коронарография 2009 жылы 542 рет жүргізілсе, өткен жылы оның санын 3001-ге жеткіздік, ангиография, аортография 2009 жылы 58, ал 2023 жылы 304 рет жүргізілді. Коронарлық артерияға стент қою, яғни жүрек тамырларының бітеліп қалуына 2009 жылы 17 рет ота жасалса, өткен жылы оның саны 1102-ге жетті. Бұрын осындай дерттен аурулардың 90 пайызы көз жұматын. Аорто-коронарлы ұштастыруды 2009 жылы 43 адамға жасасақ, 2014 жылы оның санын 200-ге дейін жеткіздік. Одан кейін бұл сырқаттың саны азая бастады, өйткені біз стент қойып, дер кезінде тексеріп, емдеп отырамыз. Тамыр хирургиясы бойынша 2010 жылы 235 ота жасалса, 2023 жылы оны 448 рет сәтті жасадық. Осының бәрі – өте ауыр, хирургиялық білікті терең меңгеруді қажет ететін күрделі операциялар. Біз жүрек құлақшаларының жүре пайда болған ақауларына да операция жасауды 2011 жылдан бастап игердік. Ол үшін дәрігерлерімізді шетелдерге жіберіп оқытып, үйреттік. Астанадағы, Абай Байгенжин ағамыз басқаратын кардио-хирургиялық орталыққа да мамандарымызды жіберіп, шеберліктерін шыңдап, тәжірибеден өткіздік. Ондағы мамандар, соның ішінде Юрий Пяның өзі бізге көп нәрсені үйретіп, көмектескенін айта кетуіміз керек. Соның арқасында жүре пайда болған жүрек ақауына 2011 жылдары 20 ота жасасақ, қазір олардың санын 80-90-ға жеткіздік.
Бізге көршілес облыстардан, сондай-ақ Ресейдің өңірлерінен, тіпті Астанадан келіп операция жасататындар көп. Мұндай табысқа қол жеткізу үшін алдымен білікті маман, жоғары технологиялы құрал-жабдықтар керек. Ал маманға барлық жақсы жағдайды жасау да маңызды. Сонымен бірге орталықта қызмет ететін барлық медициналық қызметкерлеріміздің үйлескен еңбегі, сырқат жандарға жанашырлығы, аялы алақаны қажет. Біз осы талаптардың бәрін мүлтіксіз орындауға ұмтылып келеміз», дейді Азамат Белгібайұлы.
Рас, мамандардың жоғары біліктілігіне қол жеткізу оңай емес. Әсіресе орталық ашылған алғашқы жылдары оларды алыс-жақын шетелдерге жіберіп, ақыларын төлеп оқыту оңай шаруа болмаған. Азамат Белгібайұлы осындай шаруаның бәрін сәтімен шешіп, бүгінде жұрттың бәрі ықыласпен айтатын іргелі орталыққа айналдырды. Мұнда тіпті елімізде ең алғашқылардың бірі болып жүректің аорталық құлақшасына транскатетерлік имплантация да жасайды. Бұл – тамырды теспей, ауру құлақшаны ауыстыру деген сөз. Қазір Қызылжардың кардиоорталығы білікті дәрігерлер В.Ким, В.Малахов, М.Құдіретуллаев, т.б. қолымен осындай күрделі оталарды жасай береді. Қазір орталық Тайынша ауданында филиалын да ашқалы отыр. Оған жас кардиохирург Мақсат Құдіретуллаев басшылық етіп, Петропавлға қашық, сол маңдағы Ақжар, Уәлиханов, Айыртау аудандарының тұрғындары қаралатын болады.
Азамат Белгібайұлы – қасиетті Торғай өңірінің тумасы, Ақаң-Жақаңдардың кіндік қаны тамған Қызбелдің перзенті. Әкесі Белгібай ақсақал кеңшардың бас зоотехнигі болып, қызмет бабымен сол маңдағы «Ақшығанақ», «Еңбек», «Қызыләскер» кеңшарларына қоныс аударып, еңбек еткен. Алайда 1971 жылы демікпе сырқатына шалдығады. Азаматтың мектеп бітіріп жатқан жылы ғой. Ол ойланбастан «әкеме бір пайдамды тигізетін дәрігер болайын» деген оймен Қарағандының медициналық институтына оқуға түседі.
Оқып жүріп болашақ жары Назкен Мизамбаева деген қызбен көңіл қосып, үйленеді. Назкеннің шыққан тегі де осал емес, Евней Бөкетовтің жақын қарындасы. Жас отбасы атақты академик Евней ағаның үйіне баруға батылы бармай, оның інісі Қамзабайдың үйіне барып жүреді. Бірде академик жастарды үйіне қонаққа шақырады. Институтты тәмамдағалы отырған күйеу баласына осындағы институттың бір кафедрасына қалуына көмек бере алатынын айтады. Бар мақсаты науқас әкесінің ауыр халын жеңілдетуді ойлаған Азамат мұндай ұсыныстан бас тартады. Сөйтіп, оқуын бітірген соң Арқалық қаласындағы облыстық ауруханаға терапевт-дәрігер болып орналасады.
«Дәрігер мамандығын игеруіме, оның қыр-сырын тануыма осындағы Асқар Байжұманов, Шайхесләм Әбдірахманов, Еркін Алпысов, Салықбек Мусин, Жарасбай Жүнісов, Мырзабек Қапанов, Жәмилә Мүшкенова, Шымберген Әбдіғалиев сияқты тәжірибелі, әріптес аға-апаларым көп көмек көрсетті. Олардың айтқан ақылдары мен көрсеткен тәлім-тәрбиелерін ұмытпай, әлі күнге еске алып, ішімнен алғысымды айтып жүремін», дейді Әзекең.
Бір өкініштісі сол, дәл осы 1978 жылы дәрігер баласынан көп үміт күткен әке науқасы асқынып, қайтыс болады. Аналары жұмыс істемейді, төрт інісі мен екі қарындасы жетілдіру міндеті жас отбасының басына түседі. Олар бұл міндетті абыроймен атқарып, қолдан келген көмектерін жасап, бәрін де аяқтандырады. Әзекең осы істе сыр бермей, қайнылары мен қайын сіңлілерін туғандарындай көріп, қабақ шытпай, өзіне тірек болған жарына үнемі ризашылығын білдіреді.
Үлкендер кісі таниды ғой, Азамат Мағзұмовтың ісіне тыңғылықты, жұмысына адал, оның үстіне табанды әрі әділетті екенін байқаған облыстық аурухананың бас дәрігері Дайыр Асылбеков оны өзіне орынбасар болуға шақырады. Тәжірибесінің аз екендігін айтып, бас тартқанына қарамай, жас жігітке басқарушылықтың ұлан-ғайыр жұмысын үйіп береді. Міне, осы жылдардан бастап Азамат Мағзұмовтың денсаулық сақтау саласындағы тынымсыз ұйымдастырушылық, басқарушылық қызметі басталып, әлі күнге дейін жалғасып келеді.
Ол ұжымды ұйыстыра білу – жақсы нәтиженің кепілі екенін айтады. «Дәрігерлеріміз, орта буынды медициналық қызметкерлеріміз, тіпті төменгі буындағы қызметкерлеріміз көңілді жүрсе, сырқаттармен сыпайы сөйлесе білсе, жұмысқа ынталы болса – соғұрлым ұжым да жоғары табысқа қол жеткізеді», дейді Азамат Белгібайұлы. Сондықтан оның басқарған ұжымдары Наурыз тойына, Тәуелсіздік мерекесіне, Жаңа жылға ұжым болып дайындалып, әрқайсысы белсенділік танытып, бір-бірімен жұмыс бабы бойынша ғана емес, жұмыстан тыс уақытта да көңілді қарым-қатынаста болады. 1990-1994 жылдары А.Мағзұмов Арқалық қаласы орталық ауруханасының бас дәрігері еңбек етеді. Осы жұмыста жүргенде Наурыз мерекесін өткізген алаңға «Емшілер ауылын» тігіп, бас бәйгеге «Нива» автокөлігін ұтып алғаны да бар.
Азамат Белгібайұлы Торғай облысы таратылғанша облыстық денсаулық сақтау басқармасы бастығының бірінші орынбасары қызметін атқарды. Одан 1999 жылы Қызылжар өңіріне, облыстық денсаулық сақтау департаментіне бірінші орынбасар болып ауысады. Кардиологиялық орталық ашылғанда, жоғарыда айтқанымыздай, оған бас дәрігер болып тағайындалады. 13 жыл бойы Азамат Мағзұмов басқарған кардиологиялық орталықтың арқасында облыста жүрек-қан тамырларынан болатын өлім-жітім 3,5 есеге, инфаркт 2,4 есеге, ал одан болатын өлім 3,7 есе азайған. Осының өзі – үлкен табыс екені сөзсіз.
Әрине, бәрі де таудан аққан бұлақтай кедергісіз болып жатқан жоқ. Соңғы жылдары облыстық денсаулық сақтау департаменті кардиологиялық орталықты облыстық аурухананың бағыныштылығына беріп, перинаталдық орталықты, тері науқастары, онкологиялық аурухананы – бәрін біріктіріп тастады. Бұл – кардиоорталықтың тапқан қаражаты есебінен басқаларды асырауды көздеген қаржылық мүдде үшін ғана жасалған, ауруханалардың терең мамандануына кедергі келтіретін қисынсыз шешім. Кешегі күні кез келген жоғары технологиялы жабдықтарды алу, дәрігерлерді қаржылық тұрғыдан ынталандыруды қалағанша жасап отырған орталық одағай шешімнің кесірінен еркін қимылдай алмай отыр. Барлық қаржылық шығыстың тетігі облыстық аурухана басшыларының қолында. Өз еңбектерімен тапқан табысына өздері ие бола алмай, қазір ұжым біреуге кіріптар болып отыр... Бәлки, бұл шешім болашақта өзгерер деген үміт бар.
Денсаулық сақтау саласының шебер ұйымдастырушысы Азамат Белгібайұлы «Құрмет» орденімен, «Шапағат» медалімен, салалық, мерейтойлық медальдармен марапатталған. Алдағы уақытта да еңбегі жемісті болып, екі ұл, бір қыздан тараған немере-шөберелерінің қызығын жеңгемізбен бірге көре берсін дегіміз келеді.
ПЕТРОПАВЛ
