«Балаларым қазақ мектебінде оқиды»
Түптеп келгенде, бірнеше тіл білу – әр адамның мәдениеттілігінің белгісі. Тіл арқылы өзге елдің мәдениеті мен өркениеті сіңеді, мәдени алмасулар пайда болады.
Павлодар облысы «Келажак авлод» өзбек орталығы» қоғамдық бірлестігінің төрағасы Ұлықбек Ахмедов үшін мемлекеттік тіл екінші ана тіліне айналған. Қазақ тілінде еркін сөйлеп, ойын толық жеткізеді. Ұлықбек облыс орталығындағы 5512 әскери бөлімінде концертмейстер қызметін атқарады. Әскери қызметімен қоса өңірдегі халықтар достығына қосып жүрген үлесі зор.
– Біздің бірлестіктің Павлодар, Екібастұз, Ақсу қалаларында және Павлодар ауданының Кемеңгер ауылында филиалдары бар. Жалпы 70-тей адам мүше. Өзім әскери бөлімдегі үрмелі оркестрде біраз жылдан бері жұмыс істеймін. Бос уақытымды Ассамблея жұмысына, отбасыма арнаймын. Отбасымда 3 балам өсіп келеді. Олар бүгінде қазақша, өзбекше және орысша сөйлей алады. Балаларым қазақ мектебінде білім алып жүргенін зор мәртебе деп есептеймін. Бір қызық айтайын, Павлодар облысын кейбіреулер орыстанып кеткен өлке деп жатады. Бірақ мұнда жұрттың көбі мемлекеттік тілге аса құрметпен қарайтыны байқалады. Оңтүстіктегі Сайрам ауданынан көшіп келген бірқатар өзбек отбасылары Керекудегі Достық үйіне келіп, мемлекеттік тілді меңгеріп жүр. Осының өзі қазақ тілінің бұл жақтағы биік абыройын білдірсе керек, – дейді ол.
Өзбек жастары жыл сайын қазақ тілінен өтетін диктанттарға үзбей қатысып, Ассамблея өткізетін мерекелік іс-шараларға атсалысады. Әсіресе Наурыз – өзбек халқы үшін аса қастерлі мейрам. «Біздің халқымыз бидай өскінінен «сумәлак» деп аталатын тағам әзірлейміз. Бүкіл махалла, негізінен әйелдер қауымы үлкен қазанның қасына дөңгеленіп отырып, ән айтып, көңіл көтереді. Сөйтіп, өз кезегін күтіп, сумәлакты араластырып отырады. Таңертеңгі уақытта әрі жылы, әрі дәмді тағам көрші-қолаңға, ағайын-туысқанға таратылады. Жергілікті тұрғындар: «Сумәлак жеп отырып тілек тілесеңіз, ол міндетті түрде орындалады», дейді. Бұл күні адамдар көмекке мұқтаж жандарға қолұшын созып, мейірім танытады. Ақсақалдар мен апалар жасалған жақсылықтың бәрі шаңыраққа құт әкеледі деп ырымдайды. Үй шаруасындағы қыз-келіншектер көк шөптермен ерекше бәліш пісіріп, қант пен жұмыртқадан «нишалды» деп аталатын тәтті тағам әзірлейді. Кең дастарқан жайылып, үлкен қазанға палау пісіріледі. Қазақтың ұлттың наурыз көжесі де дастарқанымыздан міндетті түрде орын алады», деп әңгімелейді Ұлықбек.
Қазақ тілі – ана тілім!
Жалпы, облыс орталығындағы Достық үйі Ертіс-Баян өңіріндегі қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті, этностық топтардың өзара іс-қимылы мен ұлтаралық келісімді нығайтуға, салт-дәстүр мен әдет-ғұрыпты дамыту, толерантты қоғамды қалыптастыруға орасан зор үлесін қосып отыр. Бұл бағытта тек былтыр жүздеген іс-шара ұйымдастырылды.
Мұндай іс-шараларға «Халқан Барт» шешен-ингуш этномәдени бірлестігінің мүшелері де ұдайы атсалысады. Бірлестіктің белсенді мүшесі Карина Фаргиева – қазақ тілінде сайрап тұрған жан. Фарина бүгінде Торайғыров университетінің магистрі, қазір Даржұман атындағы жаңғыру мектебінде шешен-ингуш бөлімшесінің педагогі болып еңбек етеді.
– Успен ауданы орталығында өмірге келдім. Қазақ тілін сүюді анам үйретті. Ол маған үнемі «Қазақ тілі – сенің ана тілің, ал Қазақстан – сенің Отаның, тілді білуің керек» дейтін. Негізі орыс мектебінде оқыдым. Онда әртүрлі этнос өкілі болды. Сондықтан барлығымызға ортақ тіл орыс тілі еді. Қазақ тілі сабағы маған ерекше ұнайтын, бірақ орта болмаған соң еркін сөйлеп кете алмадым. Кейін университетке түсіп, жатақханада тұрғанда тілді тереңірек меңгере бастадым. Қазақтың салт-дәстүрін бойыма сіңіріп, қазақ тілінде таза сөйлеуіме мұрындық болған достарыма көп рахмет. Қазақ тілі – шын мәнінде, мен үшін ана тілі. Өзін Қазақстанның лайықты азаматымын деп санайтын әрбір адам жай ғана білім алуға емес, қоғамның бір бөлігі болуға тырысуы керек, – дейді ол.
Ол өңірлік Қазақстан халқы Ассамблеясымен 8 жылдан бері байланыста. Ансамбльдің орындаушысы болып бастап, қазір «Халқан Барт» шешен-ингуш этномәдени бірлестігінің мүшесі. Мұнда түрлі ұлт балаларына арналған онлайн және офлайн қазақ тілі курстары тұрақты өтетінін атап өтті Карина. Тілді үйренудегі бастамашылдығы үшін арнайы медальмен және түрлі ведомстволардың Алғысхаттарымен марапатталған.
«Қоғамдық келісім» мекемесінің басшысы Нүрия Көбенованың айтуынша, былтыр Достық үйі 15 жылдығын атап өтіпті. Мерейтойлық жыл аясында «Наурыз аруы», «Жігіт сұлтаны» байқаулары, «Ұлттық киім – ұлттың көркі» акциясы, «Мұра мен дәстүрлер» атты халық шеберлерінің көрмесі өткізілген.
– Былтыр дәстүрге айналған «Қымызмұрындық» фестивалі де жалғасын тапты. Оған Қызылорда облысынан арнайы шақырылған қонақтар қолөнер бұйымдары мен заманауи үлгіде тігілген ұлттық киімдерін ала келіп, сән үлгісін өткізсе, Астана және Семей қалаларының қолөнер шеберлері де арнайы алып келген бұйымдарынан көрме ұйымдастырды. Достық үйінің алаңында «Достық. Бірлік. Келісім» кешкі арбаты да өткізілді. Ал Павлодар қалалық мәдениет және демалыс саябағында «Бір шаңырақ астында» фестивалі аясында облыстық ҚХА «Татар-башқұрт мәдени орталығының» ұйымдастыруымен «Сабантой» мерекесі өтті. Мерекелік іс-шараға Мәдениет және ақпарат министрлігіне қарасты «Қоғамдық келісім» мемлекеттік мекемесінің төрағасы Элина Паули қатысты, – деп әңгімеледі Нүрия Қалымқызы.
Бұдан бөлек, Ұлттық домбыра күніне, Тілдер күніне, Республика күніне арналған іс-шаралар да орнымен жүзеге асқан. «Жақсы келін – ырысың» атты облыстық келіндер сайысына аймағымыздың барлық ауданынан тәлімі мен тәрбиесі мол, ата-енесімен бірге тұратын инабатты келіндер қатысқан. Әні мен сәні жарасқан қазағымның әдемі келіндерінің арасында Светлана Падюкова мен Валерия Николаевна сияқты өзге этнос өкілдері де бой көрсеткен. Олар қазақ ұлтына өнерлі де, өнегелі келін болып қана қоймай, ұрпағын өсіріп, халқымыздың санын көбейтіп отыр.
Жалпы, өткен жылы Достық үйінің ұйытқы болуымен өңірде 573 іс-шара өткізіліп, барлығы 23 425 адам қамтылған.
Павлодар облысы
