Халықаралық конференция аясында әлемнің 5 елінің ғалымдары өздерінің ғылыми-зерттеу жұмыстарымен таныстырды: Ө.Ф.Насыров, Қ. Нутфуллоев А., Б.А.Гайбназаров, Д.Ф.Оралбоева ( ҒЗТУ филиалы), Алмалық қ., Өзбекстан; Алмалық атындағы Ташкент мемлекеттік техникалық университетінің филиалы. И.Кәрімова, Алмалық қ., Өзбекстан) тақырыбы: «Су басқан жағдайларда тау жыныстарының жарылыспен бұзылу процесі»; Ш.М.Шомуродов, Ж.Т.Солихов, И.И.Холмуротов (Ташкент мемлекеттік техникалық университеті, Ташкент, Өзбекстан) тақырыбы: «Біріктірілген әзірлеу жүйесін таңдауға әсер ететін факторлар, оның элементтері мен параметрлері»; Ф.Т.Худойбердиев, Х.Ш.Тошпулатов (Ташкент атындағы мемлекеттік техникалық университет. И.Кәрімова, Ташкент қ., Өзбекстан) тақырыбы: «Тау жыныстарының жарылыспен бұзылу теорияларын жалпылау»; Б.Р.Райымжанов, Т.Ж.Аннақұлов, Ш.Ш.Заиров (Филиал «МИСИС» ҒЗТУ, Өзбекстан, Алмалық қ.; Ислам Каримов атындағы Ташкент мемлекеттік техникалық университеті, Ташкент қ., Өзбекстан) тақырыбы: «Көлбеу кертпештерді өңдеу кезінде жылжымалы кешендердің өнімділігін анықтау», И.Н.Марданов, Ф. Т.Худойбердиев (Ташкент атындағы мемлекеттік техникалық университет. И.Кәрімова, қ. Ташкент, Өзбекстан) тақырыбы: «Жағдайларда жерасты әдісімен кен өндірудің сапалық және сандық көрсеткіштерін анықтауды талдау Хандизинский полиметалл кен орнының»; А.С.Тұрдалиева, Г.Н.Асылханова (ҚазҰТЗУ Қ.И.Сәтбаев атындағы, Алматы қ., Қазақстан) тақырыбы: «Мұнай өнімдерін пайдаланбай суға төзімді жарылғыш заттарды алу мүмкіндігін зерттеу»; М.А.Исраилов, Д.Р.Махмұдов, И.И.Холмуротов, А.А.Қаршыбоев (Ташкент мемлекеттік техникалық университеті, Ташкент қ., Өзбекстан) тақырыбы: «Гидротехникалық туннельдерді қазу кезінде бұрғылау-жару жұмыстарын жүргізудің тиімді нұсқасын анықтау»; А.С.Хасанов, А.А.Саидахмедов, М.Ш.Бабаев (АҚ Алмалық ТМК, Алмалық қ., Өзбекстан) тақырыбы: «Угаздан тазарту өнімдері мен қалдықтарын кәдеге жарату бағалы металдар алынатын мыс өндірісі»; М.Ш.Бабаев, Б.Р.Вохидов, А.А.Саидахмедов (Навойлық Қазақстан Республикасы Ғылым академиясының бөлімшесі, Науаи қаласы, Өзбекстан; Науаи мемлекеттік тау-кен технологиялық университеті, Нава қаласы, Өзбекстан) тақырыбы: «НГМК» АҚ-ның байыту қиын, баланстан тыс және төмен сортты үйінділерді өңдеуді зерттеу»; Б.Р.Вохидов, А.А.Саидахмедов, М.Ш.Бабаев (Науаи мемлекеттік тау-кен технологиялық университеті, Науаи қаласы, Өзбекстан; Навойлық Республика Ғылым академиясының бөлімшесі, Науаи қ., Өзбекстан) тақырыбы: «Селекциялық еріту әдістерін қолдана отырып, асыл металдарды алу әдісін жасау».
Сонымен қатар іс-шара аясында ғалым, ұстаз, белгілі қоғам қайраткері, ҚР ҰҒА академигі, «Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері», республикалық Қ.Сәтбаев атындағы сыйлықтың иегері, техника ғылымдарының докторы, профессор, Қ.Сәтбаева атындағы ҚазҰТЗУ құрметті ректоры Баян Рақышевтың туғанына 90 жыл, өндірістік, ғылыми-педагогикалық әрі ұйымдастырушылық қызметіне 70 жыл толуына байланысты құрмет көрсетілді.
Баян Рақышев 1934 жылы 15 наурызда Қарағанды облысы Шет ауданы Қарасаз ауылында дүниеге келген.
1952 жылы Қарағанды қаласындағы №2 орта мектепті медальмен бітіріп, Алматы қаласындағы Қазақ тау-кен металлургия институтының тау-кен факультетіне оқуға түсті. Студенттік жылдары ол сталиндік стипендиат, комсомол бюросының хатшысы, факультеттің студенттік ғылыми қоғамының төрағасы болды. Институтты үздік бітіргеннен кейін Б. Рақышев 1957 жылдан 1965 жылға дейін Балқаш тау-кен металлургия комбинатының Қоңырат кенішінде техник-аналитиктен карьер бастығына дейін көтерілді. 1964 жылы ҚазКСР ҒА академигі Александр Сергеевич Поповтың жетекшілігімен кандидаттық диссертация қорғады (өндірістен қол үзбей).
1965 жылы Б. Рақышев Қазақ политехникалық институтына шақырылып, конкурс бойынша Теориялық механика кафедрасының аға оқытушысы, кейін доценті (1966 – 1976 жж.), меңгерушісі (1977-1987 жж.) лауазымына сайланды. 1967-1974 жылдары республикадағы ең беделді Автоматика және есептеу техникасы факультетінің деканы болып жұмыс істеді. Осы кезеңде АЕТ факультеті ғылыми зерттеулер, оқу-өндірістік және қоғамдық қызмет саласында айтарлықтай жетістіктерге жетті. Осы кезде «Дос-Мұқасан» музыкалық-аспаптық ансамблі қалыптасып, бүкіл Одаққа танымал болды. Аттас фильмде декан Баян Рақышұлының мұндай зор еңбегі егжей-тегжейлі баяндалған.
1966-1978 жылдары тау жыныстарының қопарғыш заттармен (ҚЗ) жарылу саласындағы теориялық және эксперименттік зерттеулерді жалғастыра отырып, Баян Рақышұлы тау жыныстарының нақты массиві цилиндрлік зарядпен жарылудағы келісімді теориясын тапты. Теориялық механика мен серпімділік теориясының жалпы теоремаларын қолдана отырып, цилиндрлік пішінді жарылған қуыстың кеңею заңдылықтарын анықтады. Жарылыстың барлық кейінгі нәтижелері анықталған жарылған қуыстың максималды мөлшерімен өзара байланыстырылған, ол тау жыныстарының серпімді, беріктік қасиеттерімен және қолданылатын ЖЗ-тың физикалық-химиялық сипаттамаларымен тікелей байланысты. Динамикалық көлемді күш түскенде тау жыныстарының беріктік сипаттамаларын, олардың қарқынды ұсақталу аймақтарын, қопарылатын блоктағы ЖЗ зарядтарының ұтымды орналасуын, қопарылған тау жыныстарының гранулометриялық құрамын есептеуге арналған теориялық тәуелділіктерді алды. Сонымен қатар тау жыныстарын ұсақтауға, оларды жылжытуға, әр түрлі тау жыныстардың үйіндіге орналастыруға және оларды ең аз сандық және сапалық шығынсызды үгіретін бұрғылау-қопару және экскаватор жұмыстарының технологияларын анықтау әдістерін тапты. Бұл жаңалықтарды бірнеше жылдар бойы «Қазақмыс» АҚ, ERG, «Новоцинк» АҚ, «Жәйрем КБК» АҚ және т.б. компаниялардың кәсіпорындары пайдаланған.
Осы зерттеулердің нәтижелері бойынша Б.Рақышев 1978 жылы әлемге әйгілі ұлы ғалым, КСРО Ғылым академиясының академигі Владимир Васильевич Ржевскийдің қолдауымен Мәскеу тау-кен институтында «Карьерлерде қопарылған массаның қажетті технологиялық параметрлеріне қол жеткізу үшін жарылыс процесін басқару» тақырыбында докторлық диссертациясын сәтті қорғады. 1979 жылы техника ғылымдарының докторы дәрежесіне бекітілді.
1980 жылы Б.Рақышев В.Ленин атындағы Қазақ политехникалық институтының проректоры, тау жыныстарын өңдеудің жаңа физикалық әдістерінің проблемалық зертханасының және бұрғылау-қопару технологиясының салалық зертханасының ғылыми жетекшісі болып тағайындалды. 1981 жылы профессор ғылыми атағына ие болды. 1983 жылы ҚазКСР Ғылым Академиясының корреспондент-мүшесі болып сайланды.
1985 жылдан 1992 жылға дейін Б.Рақышев В.Ленин атындағы Қазақ политехникалық институтының ректоры қызметін атқарды. Бұл қызметте ол институттың одан әрі дамуына, оның материалдық-техникалық базасын ұлғайтуға, өндіріс пен ғылыммен байланысты нығайтуға үлкен үлес қосты.
ҚазПТИ-де Қазақстанда алғаш рет өндірістік практиканы өту үшін мамандандырылған студенттік отрядтар ұйымдастырылды, кафедралар мен ғылыми-зерттеу орталықтарының бірнеше филиалдары ашылды. Оқу-зертханалық жабдықтармен, компьютерлік техникамен және технологиямен қамтамасыз ету, инженерлік кадрларды даярлау деңгейі, іргелі және қолданбалы зерттеулер жүргізу және басқа көрсеткіштер бойынша институт осы жылдары КСРО-ның жоғары оқу орындары арасында жетекші орында болды.
ҚазПТИ-де 38 мамандық бойынша (8 жаңадан ашылған) 15 мыңға жуық студент оқыды, 37 елден келген шетелдік студенттер контингенті 300-ден асты. Оқытудың үздіксіздігі тұжырымдамасын, оны ізгілендіруді, ғылым мен техниканың жаңа жетістіктерін дараландыруды және пайдалануды көздейтін оқытудың жаңа технологиялары енгізілді.
1980-1993 жылдары Б.Р. Рақышевтің жетекшілігімен тау жыныстарын өңдеудің жаңа физикалық әдістерінің проблемалық зертханасында дәстүрлі емес тәсілдермен тау жыныстарын өңдеу саласында іргелі және қолданбалы зерттеулер жүргізілді. Әр түрлі физикалық өрістердің әсерімен блоктарда жарықшалар жарықшақтар пайда болу заңдылықтары анықталды, берік тау жыныстарында ойықшалар қалыптастыру әдістері жасалды, мұздатылған тау жыныстарының еру заңдылықтары анықталды.
Орындалған зерттеулердің негізінде құрылыстық тау жыныстарының блоктарын жарылыссыз өндіретін, жартастардағы жарықшаларды ұңғылайтын және ерекше табиғи жағдайда бұрғылайтын машиналардың, техникалық құралдар мен прогрессивті технологиялары жасалды.
1994 жылдан қазіргі уақытқа дейін Б.Р.Рақышев тау-кен ғылымдары саласындағы мемлекеттік ғылыми-техникалық бағдарламалар бойынша жобалардың ғылыми жетекшісі. Осы бағдарламалар шеңберінде ол жер қойнауын ұтымды игерудің және берік пайдалы қазбаларды кешенді пайдаланудың стратегиялық міндеттері тұжырымдады, оларды қамтамасыз ету жүйелерін негіздеді; кен орындарының күрделі құрылымдық блоктарының геологиялық, геометриялық модельдері, минералды шикізатты өңдеудің әртүрлі кезеңдерінде математикалық модельдері әзірленді. Бұл негізгі және ілеспе пайдалы компоненттерді концентратқа, металлға шығару деңгейге көтеріп, сұранысы жоғары сирек металдарды игеру жолын анықтайды. Ол жоғарғы технологияларды дамытуда өте маңызды.
Б.Рақышев геотехнологияның негізгі ұғымдарының заманауи анықтамаларын тұжырымдады, игеру жүйелерінің, технологиялардың және технологиялық кешендерінің жаңа классификацияларын ұсынды. Күрделі құрылымдық блоктарды қопару кезінде көп компонентті кендердің сапасын тұрақтандырудың математикалық оңтайландыру моделі және кен өндіру көлемін кенаралық орташалау режимінде басқарудың математикалық моделін жасады.
Ақпараттық және цифрлық технологияларды пайдалана отырып, қопарылатын блоктағы жарылыстардың параметрлері мен нәтижелерін, қазу-тиеу жұмыстарының параметрлерін, карьерлердің кемерлері мен жағдайларының тұрақтылығын қамтамасыз ететін әдістемелердің автоматтандырылған жобалары жасалды.
Жоғары теориялық деңгейде орындалған ғылыми жұмыстарымен және тау-кен жұртшылығы мойындаған бірегей шешімдермен академик Б.Рақышев тау-кен ғылымы мен өндірісіне үлкен үлес қосты, тау жыныстар массивтерін тиімді қопару және пайдалы қазбаларды ұтымды режимінде игеру саласында ғылыми мектеп құрды, 9 доктор, 30 техника ғылымдарының кандидатын, 9 PhD докторын, жүздеген магистрлер мен инженерлерді дайындаған.
ҚР ҰҒА академигі Б.Рақышев 800-ге жуық ғылыми және оқу-әдістемелік жұмыстардың, оның ішінде 15 монографияның, 6 талдамалық шолудың, 14 оқулық пен оқу құралының, 50 авторлық куәліктің және өнертабысқа патенттің, Scopus, Web of Science дерекқорындағы басылымдардағы 100-ден астам мақаланың авторы.
Б.Рақышев Қазақстан Республикасы Ұлттық Ғылым Академиясының толық мүшесі (2003 ж.), Халықаралық Ғылым және өнер академиясының (1998 ж.), РФ тау-кен ғылымдары академиясының (1998 ж.), ҚР Жоғары мектебінің (2002 ж.), ҚР тау-кен ғылымдарының академигі (2016 ж.), Мәскеу мемлекеттік тау-кен университетінің (2013 ж.), Украина Ұлттық тау-кен университетің (2013ж.), Фрайберг тау-кен академиясының (ФРГ) (2019ж.) құрметті докторы, ҚР-ның бірқатар жоғары оқу орындарының құрметті профессоры.
Ғылыми, ұстаздық және ұйымдастыру саласында сіңірген еңбектері үшін Б.Рақышев «Парасат» (2013 ж.) және Еңбек Қызыл Ту ордендерімен (1986ж.), ҚазССР Жоғары Кеңесінің Құрмет Грамотасымен (1984ж.), ҚСРО-ның алты медалімен, ҚСРО-ның жоғары білім үздігі белгісімен марапатталған. «Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері» атағының иегері, Республикалық Қ.И.Сәтбаев атындағы сыйлықтың лауреаты, «Ғылым мен техниканың дамуына қосқан үлесі үшін» мемлекеттік ғылыми стипендиясының лауреаты, «ЖОО үздік оқытушысы» мемлекеттік грант иегері (2006, 2010 ж.). Халықаралық экология және өмір тіршілігінің ғылым академиясының М.В. Ломоносов атындағы орденінің (2011ж.), ҚР Жоғары оқу орындарының қауымдастығының күміс және алтын медальдарының, А.Байтұрсынов орденінің иегері.
