Алдымен кәсіпорынның қалыптасу кезеңі туралы таратып айта кетелік. «Baiterek Venture Fund» акционерлік қоғамы кәсіпорынның 49 пайызын иеленіп отыр. Жұмысына береке біткен жоба құны 10 миллиард теңге төңірегінде. Зауыт ішкі нарықта сұранысқа ие жылу оқшаулағыш материалдар өндіреді. Бұл өнім шетелден тасымалданатын базальт және доломит тастарының негізінде жасалады. Ыстық пен суыққа бірдей айрықша төзімді материал. Орнатуы да қарапайым. Осы өнімді өндіру үшін «Gamma Meccanica» компаниясының италиялық технологиялық желісі сатылып алынған.
– Қажетті шикізатты арнайы құрылғыларға толтырудан бастап, қашан дайын өнімге айналғанға дейінгі үздіксіз жүргізіліп жататын ырғақты бақылаймын, – дейді талшық түзу қондырғысының операторы Иван Гылка, – Техниканың тұрып қалмауын, пештің қаншалықты ыстық екенін кірпік қақпай қадағалап отыру керек. Сондықтан бұл өте жауапты жұмыс. Сәл ғана механикалық ақау болып, температура иненің жасуындай өзгерсе, зауыттың қуаттылығы төмендеп, бұл өнім сапасы кері әсер етеді. Бұл жердегі барлық жұмыс толық автоматтандырылғанымен, жан-тәнін салып істейтін әрбір білікті маманның еңбегі ересен. Шынтуайтында, біздің зауыттағы әр жұмысшыны өз ісінің хас шебері десек, артық айтпағандық болар. Егер маңдай терімізге суарылған өнім мейлінше сапалы болса, ол әрбір жұмысшының жауапкершілігінің нәтижесі.
Бір айта кетерлігі, жоғары технологиялық, осы заманғы озық үлгідегі құрылғылармен толық жабдықталған зауытта екі жүзге жуық адам еңбек етеді. Өндіріс жұмысы екі ауысыммен ұйымдастырылған. Кәсіпорынның қуаты – жылына 34 мың тонна. Сапалы минералды мақта Ресей, Өзбекстан, Тәжікстан, Қырғызстан, Моңғолия елдеріне шығарылады. Ел ішінде де сұраныс жоғары.
Жылу оқшаулағыш материал шикізат ретінде бірнеше мәрте түпкілікті өңдеуден өткізіледі екен. Доломит және базальт тастары ворган пешінде 1800 градуста қыздырылады. Кейін пайда болған мақта талшықтары өңдеуден өткізіледі.
– Мен химиялық реакцияларды пайдаланып, арнайы қоспа жасаймын, – дейді химиялық қоспа дайындау бөлімінің операторы Манат Мұратбеков, – Сульфат және майлы қоспаларды сапасын арттыру үшін мақтаға қосамыз. Бұл арада өте мұқият болған жөн. Өнім сапасы біздің осы жұмысымызға тікелей байланысты.
Жылу оқшаулағыш материалдар өңір үшін өте қажетті. Біріншіден, бұл экологиялық жағынан өте таза материал. От пен суға мейлінше төзімді. Кез келген ғимараттың құрылысына жарап-ақ тұр. Ең бастысы, жылуды жақсы сақтайды. Ғимараттың ішінде жылу сақталса, отын-көмірге де сеп. Дыбыс өткізгіштігі төмен, яғни сырттағы дыбысты ғимараттың ішіне жібермейді. Қалалық жердегі ғимараттарға ауадай қажетті дүние екен деп түйдік біз. Жол бойы ағылған мың сан көліктің, темір жол бойындағы пойыздардың дауысы мазаңды алмайтын болады. Ауада таралатын әрқилы иістің де мөлшерін азайтады дегенді естіп тіпті таң қалдық.
Шикізаттың басым бөлігі шет елдерден, ал кейбір қажетті тастар Шығыс Қазақстаннан жеткізіледі екен. Әзірге химиялық қоспаларды дайындау үшін шайыр мен коксты сырттан алдыруға мәжбүр. Кәсіпорын жұмысына ой көзімен қарасақ, технологиялық үдеріс шикізаттың балқуынан басталады. Одан кейін мақта талшықтары пайда болған соң қалыпқа салынады. Сағатына – 5,5 тонна, тәулігіне шамамен 120-130 жылу оқшаулау материалы өндіріліп, келісілген өңірлерге жөнелтіледі.
– Былтыр біршама табысты болды, – дейді кәсіпорын директоры Жасұлан Мұхаметжан, – Қалдықтарды қайта өңдеуге қажетті неміс компаниясының құны 1,5 миллион еуро тұратын «Fас» құрылғысын орнаттық. Бұл экологиялық тазалықты сақтауға әрі экономикалық көрсеткіштерді молайтуға септігін тигізетін қадам. Биыл ауаға зиянды зат шығаруды шектейтін арнайы құрылғы алуды жоспарлап отырмыз. Зауыт жұмысы алға басқан сайын жаңа жұмыс орындары да ашылып жатыр. Мемлекет тарапынан да қолдау бар.
Компания бір миллиард теңгеден астам салық төлейді. Жалғыз Макинск қаласының ғана емес, төңіректегі елді мекендердің тұрғындарын да тұрақты жұмыспен қамтамасыз етіп отыр. Қалаға да қол ұшын береді. Зейнетке шыққан зауыт қызметкерлеріне әлеуметтік көмек көрсетіледі. Әр ай сайын әлеуметтік жағынан аз қамтамасыз етілген отбасыларға азық-түлік себетін тарататын игі істі де жолға қойған. Қайырымдылыққа келгенде қолдары ашық. Осының барлығы өнімінің өтіміне байланысты. Ол тарапта кемшілік жоқ. Себебі сұранысты сапа қалыптастырып отыр.
Ақмола облысы,
Бұланды ауданы
