Қоғам өмірінің барлық салаларын қамтитын мемлекеттік қызмет көрсетуде адалдықтың алар орны ерекше. Азамат дүниеге келген кезден бастап барлық өмір сүру кезеңінде мемлекеттік қызметтерді алу барысында мемлекетпен тығыз байланыста болады. Елімізде 1323 мемлекеттік көрсетілетін қызметтер болса, оның ішінде 400-ге жуығы облыстық деңгейде көрсетіліп отыр. Осы ретте, Мемлекеттік қызмет істері агенттігінің Түркістан облысы бойынша департаменті облыс көлемінде мемлекеттік қызметтер көрсету сапасын бағалау және бақылау, халыққа сапалы қызмет көрсету, оған қолайлы жағдайлар жасау, қызмет көрсету рәсімдерін жетілдіру, қызмет алушылардың бұзылған құқықтарын қалпына келтіру бағыттарында жүйелі жұмыстарды атқарып жатыр. Өткен жылы департаменттің қарауына мемлекеттік қызмет көрсету мәселері бойынша 157 арыз түссе, олардың ішіндегі басым бөлігі яғни, арыздардың 42%-ы жер қатынастары, геодезия және картография салаларына тиесілі болып отыр.
Мәселен, департамент жер учаскесін ақпараттық жүйеде келісуге қатысты 3 қызмет алушының шағымдарын жоспардан тыс тексеру арқылы қарады. Нәтижесінде, қызмет беруші ұйым аталған азаматтардың біреуіне 2 айға жуық жауап бермегені, ал басқаларына қызмет көрсетудің мерзімдерін сақтамай жауап ұсынғаны анықталды. Тексеру нәтижесімен, қызмет алушылардың жер учаскелері ақпараттық жүйеде келісіліп, құқықтары қалпына келтірілді. Аталған келісім азаматтарға болашақта жер учаскесіне арналған актіні алуға мүмкіндік береді. Лауазым иелерінің азаматтарға мемлекеттік қызметтерді сапасыз ұсынуы, негізсіз бас тартуы, әуре-сарсаңға салуы, олардың мемлекеттік ұйымдар мен қызмет көрсетуші мекемелерге деген сенімсіздігін тудыруы мүмкін екенін ескеру қажет. Дегенмен, мемлекеттік қызметтер көрсету кезінде төрешілдік пен сөзбұйдалық көріністеріне жол бермеу қағидаларын ұстанбау деректері кездеседі.
Осы жылдың өзінде-ақ департаментке мемлекеттік қызмет көрсету мәселелері бойынша азаматтардың 30-дан астам арыз-шағымдары келіп түсіп, олардың ішінде 6 азаматтың құқығы қалпына келтірілді. Мәселен, департамент Түркістан қаласы тұрғынының арызы негізінде жоспардан тыс тексеру жүргізіп, нәтижесінде тұрғын үйге мұқтаж азаматтарды есепке алу және кезекке қою туралы өтінішін тиісті бөлім қарап, өтініш иесінің тұрғылықты мекенжайын нақтылап алмастан, негізсіз бас тартқаны анықталды. Тексеру нәтижесімен департаменттің нұсқамасына сәйкес арыз иесі тұрғын үйге мұқтаж азамат ретінде кезекке қойылды.
Жоғарыда аталған мәселелер азаматтардың жеке жүгінулері нәтижесінде уәкілетті органмен атқарылып жатқан жұмыстар. Бұдан бөлек, департаментке мемлекеттік органдардың ақпараттық жүйелеріне сыртқы мониторинг жүргізу арқылы да, азаматтар өтінішпен жүгінбесе де, бұзылған құқықтарын қалпына келтіруге бағытталған жұмыстарды жүргізіп отыр. Осы жылы қашықтан жүргізілген мониторинг нәтижесінде мемлекеттік орган комиссия құрамының толық жиналмауын алға тартып, кәсіпкерлікпен айналысуға ниетті бірқатар қызмет алушылардың жер учаскесінің нысаналы мақсатын өзгертуден негізсіз бас тартқаны анықталды. Анықталған бұзушылықтар бойынша аумақтық департамент тарапынан ден қою шаралары нәтижесімен кәсіпкерлердің өтініштеріне мемлекеттік органмен жер учаскелерінің нысаналы мақсатын өзгерту туралы қаулылар беріліп, қызмет алушылардың құқықтары қалпына келтірілді. Осы бағыттағы үздіксіз жұмыстардың нәтижесінде 700-ден астам бұзушылықтар анықталып, 34 қызметші тәртіптік жауапкершілікке тартылып отыр.
Жалпы азаматтар мемлекеттік қызмет алу барысында мемлекеттік органдар мен қызметшілер тарапынан негізсіз бас тарту, әуре-сарсаңға салу, артық құжаттар сұрату, өтініштерді қабылдау, заңнамалармен көзделмеген талаптар қою сияқты деректермен департаментке өтінішпен жүгіне алады. Осы тұста, шағымдану тетіктерін оңтайландыру және қызмет көрсету мәселелері бойынша кері байланысты жеделдету мақсатында «Департаменттің сенім телефоны» көрсетілген ақпараттық баннерлер облыстың барлық ХҚКБ, Мамандандырылған ХҚКБ, Жер кадастры және тіркеу, Әлеуметтік сектор бөлімдеріне, аудан, қала, ауыл округ әкімі аппараттарына, қызмет көрсетуші барлық ұйымдар ғимаратының көрнекі жерлеріне орналастырылды. Орташа есеппен күніне 5-10 азамат департаменттің сенім телефонынан хабарласу арқылы өз сұрақтарына жауап алып отыр.
Осы орайда, мемлекет тарапынан азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерінің қорғалуы мен сеніміне ерекше басымдық берілгенін және сервисті және клиентке бағдарланған мемлекеттік аппарат құру, мемлекеттік қызмет көрсету барысында бюрократия мен әуре сарсаңның көрінісіне жол бермеуге бағытталған шаралардың бірден-бірі екендігін атап өткен жөн. Мемлекет пен қоғам арасындағы өзара сенімді сақтау жолында, өңір тұрғындарының сапалы мемлекеттік қызмет алуы департамент қызметі басымдықтарының бірі болып табылады.
Ө. БАЛАЖАНОВ,
МҚІА Түркістан облысы бойынша департаментінің басшысы,
Әдеп жөніндегі кеңес төрағасы.
