Суреттерді түсірген – Ерлан ОМАР, «EQ»
Салтанатты іс-шараға Парламент Сенатының депутаты Нұртөре Жүсіп, мемлекет және қоғам қайраткері Сауытбек Абдрахманов, «Egemen Qazaqstan» газетінің ұжымы, ардагер журналистер, Ержұман Смайылдың отбасы, туған-туыстары қатысты.
Ескерткіш-тақтаның ашылу салтанатында Сауытбек Абдрахманов сөз сөйлеп, замандас әріптесі туралы естелігін жеткізді.
– Ержұман ағамыз «газетчик» ұғымын жоғары биікке көтерген адам. Сол арқылы мамандықтың мәртебесін асырды. Ол прозаға да барған жоқ, басқа жанрларға да қызыққан жоқ, тіпті Ерекеңнің алғашқы кітабы жасы елуден асқанда жарық көрді. Сонда да Ераға ерекше құрметтің иесі болды. Ұйымдастырушылық талантымен, өзгеге болсын деген жомарт жүрегімен, басқалардың ойын ұштауымен, жастарға деген қамқорлығымен көзге түсті. Бар өмірін журналистикаға, газеттің қара жұмысына арнаумен өтті. Сөйте жүріп, БАҚ саласындағы Президент сыйлығының тұңғыш лауреаты атанды. Қызметтің биіктеріне де көтерілді. Біздің мамандығымыздың мәртебесін көтерген, журналистің реномесін арттырған адам ретінде Ержұман Өтешұлы біз үшін ерекше тұлға, – деді С.Абдрахманов.
Ал жампоз журналист Жарылқап Бейсенбайұлы жастар газеті «Лениншіл жасқа» қатар келгендерін, Ержұман Смайылдың келе сала өзінің ұйымдастырушылық қабілетімен, іскерлігімен ерекшеленгенін жеткізді.
– «Лениншіл жастағы» мықты аудармашылар баспа саласына ауысып кеткен кез еді. Ержұман келе салып бірден аударма ісіне кірісті. Тіпті мәтінді бірден «диктовка» жасай отырып, аударып тастайтын. Шаршамайтын, талмайтын Ержұман «Егеменде» де қара жұмысты атқарушы еді. Түнімен кезекшілікте болса да таңертең жұмыста отыратын. Біз соған таңғалатынбыз, – деді Ж.Бейсенбайұлы.
Сенат депутаты Нұртөре Жүсіп Ержұман Смайылдың өте сауатты редактор болғанына тоқталды.
– Ерекеңді қазақтың сөзін, бүкіл мақал-мәтелі мен фразеологиялық тіркестердің барлығының қалай сақталуын газет арқылы қалың қазаққа жеткізіп отырған тіл зергері деп айтуға болады. Адамдық қырына келетін болсақ, бір сөзбен айтқанда, Ержұман аға «Egemen Qazaqstan» дейтін қадірлі де қастерлі қарашаңырақтың құты болды. Басшымын деп әмір беріп отырмай, бүкіл тірлікті ұйымдастыру, ұйыстыру ісінің басы-қасында жүретін. Барлық тілшінің, өзге де қызметкерлердің, «егемендік» бұрынғы ардагер аға-апаларымыздан бастап, қызметкерлердің қай-қайсының болсын көңіл қыбын тап басып, айтпай табатын. Қатал адам сияқты көрінгенімен өте мейірімді еді. Ол кісінің мейірімділігін балалары, немерелерін қалай жақсы көргенінен білеміз. Көп жағдайда сырын сыртқа аша бермейтін сырбаз мінезді адам еді, – деген Н.Жүсіп Ерағаңның басшы мен тілшіні қатар қабылдайтын қарапайымдылығын айрықша атап өтті.
«Egemen Qazaqstan» газетінің бас редакторы Ғабит Іскендерұлы Ержұман Смайылдың мінезді адам болғанын, сол мінезінің арқасында елге қадірлі болғанын айтты.
– Шерхан Мұртазаның 60 жылдық мерейтойында қазақ журналистикасының корифейі Камал Смайылов «Басылым бастығына тартады» деп жазған еді. Сол сияқты «Egemen Qazaqstan» басылымы Ераға басқарған жылдары мінезділігімен халқына жақты, жақын болды. Егер Ерағада мінез болмаса газеттің болмысы да басқаша болар ма еді. Сондықтан осындай мінезді ағамызға, елге, қазақ журналистикасына еңбегі сіңген Ерағаға осындай құрмет көрсетуді заңдылық деп санаймын, – деді Ғ.Іскендерұлы.
Ескерткіш-тақтаның ашылу іс-шарасынан кейін Е.Смайылдың қызы Айжан Смайылованы сөзге тарттық.
– Анам екеуі осы үйде өмірден өткенше тұрды. Әкем редакцияны Алматыдан Астанаға бастап келіп еді. Өз саласы бойынша қандай білікті маман болғанын әріптестерінен асырып айта алмаспыз. Бірақ әке ретінде ең мейірімді адам болғанын айрықша атап өтер едім. Үйде екі ағайынды болғандықтан ағам екеумізді еш бөліп-жармай тең қарады, бірдей мейірімін төкті. Газеттің қым-қуыт, қарбаласқа толы жұмысынан кейін міндетті түрде балаларына да көңіл бөліп, біздің тәрбиемізді қаперінен шығармады. Дегенмен біз әкеміздің жолын қуа алмадық. Біріміз дәрігер, біріміз заңгер болдық. Ең бастысы, әкеміздің ешкімнің ала жібін аттамай, ешкімнің назына, көз жасына қалмай, мемлекетке де, халыққа да адал қызмет етуді үнемі айтып отыратын өсиетін ұмытқан жоқпыз, – дейді А.Смайылова.
Ескерткіш тақтаны ашу рәсімін сенатор Нұртөре Жүсіп пен қоғам қайраткері Сауытбек Абдрахманов атқарды. Жиналған көпшілік қара мәрмарға қашалған Ержұман Өтешұлының бейнесі сәтті шыққанына риза болысты. Одан кейін арнайы өткізілген имани шарада марқұм Е.Смайыл мен оның былтыр дүние салған жұбайының рухына құран бағышталды.
