Сенаторлар Жоғарғы сот судьясының кандидатурасын қолдады

Отырыс басталысымен Жоғарғы сот кеңесінің төрағасы Дмитрий Малахов Мемлекет басшысының Жоғарғы сот судьясы лауазымына сайлау туралы ұсынысын оқып берді. Сенаттың салалық комитеті кандидатураны алдын ала қарап, талқылады, нәтижесінде депутаттар Жоғарғы сот судьясы қызметіне Денис Шипті сайлады.

Сондай-ақ Палата отырысында «Биологиялық материал алмасу туралы келісімді рати­фи­кациялау туралы» заң қара­лып, мақұлданды. Аталған құ­жа­т­­­тың нормалары аса қауіп­ті ауру­лардың зертхана­лық диаг­­нос­тикасын жетіл­діруге, мик­роор­ганизмдердің (штам­дар­дың) ұлт­тық коллекцияларын толық­­тыруға және келісімге қаты­­су­шы мемлекеттердің аумақ­­та­рын эпизоотиядан қорғау­­ға ба­ғыт­талған. Келісімді рати­­фи­­ка­циялау ТМД-ға мүше мем­ле­кет­­­тердің жануарлар жұқпа­­лы ауру­ларының таралуын бол­ғыз­бау және осындай аурулар­дың зертханалық диагности­ка­сын жетілдіру жөнін­дегі күш-жі­ге­рін біріктіруге мүмкіндік береді.

– Қаралған келісім жануар­лар­дың инфекциялық аурулары­ның таралуына қарсы іс-қимыл­дың тиімділігін арттыруды көз­дейді. Атап айтқанда, тарап­тар­дың аса қауіпті аурулардың таралуының алдын алу, анықтау және жолын кесу жөніндегі бір­лес­кен іс-шаралары қарасты­рыл­ған. Мақұлданған заң келі­сімге қатысушы елдер арасында ве­теринария саласындағы ынты­мақ­тастықты одан әрі дамытуға өз септігін тигізеді деп сенеміз, – деді М.Әшімбаев.

Құжат ережелеріне сәйкес, аккредиттелген және референт­тік зертханалар мен орталықтар­да био­материалға зерттеулер жүр­гізу кезінде тараптардың эпи­зо­отия­лық ахуалы, сондай-ақ ғы­лы­ми мүдделері ескерілетінін атап өткен жөн. Осылайша, материалды іріктеу, қаптау мен тасымалдау халықаралық стандарттарға, оның ішінде Дүниежүзілік жануарлар саулығын қорғау ұйымының ұсынымдарына сай жүзеге асырылады. Келісімге сәйкес, алушы биоматериалды тиісті қорғау (биоқауіпсіздік) жүйесі бар өз зертханасында диагнос­тикалық, мониторинг­тік жұмыс­тар немесе ғылыми-зерт­теу жұмыстарын жүргізу мақ­сатында ғана пайдалана­ды. Кез кел­ген зерттеу аяқталған соң алу­шы осы зерттеулерді жүргізу нәтижелері туралы өнім беру­шіні хабардар етуге міндеттенеді.

Сонымен қатар отырыста сенатор Геннадий Шиповских депутаттық сауал жолдады. Ол өз сауалында TikTok платформасында негатив контенттің таралуына алаңдаушылық білдіріп, мұндай мазмұндағы өнімдер балалардың психи­ка­лық әрі физикалық ауытқу­шылықтарына әкеліп соғуы мүмкін екенін, сондай-ақ аталған желі азаматтардың жеке деректерінің киберқауіпсіздігі мен құпиялылығына қауіп төндіретінін атап өтті. Осыған байланысты депутат проблеманы оң шешу үшін бірқатар шара ұсынып, Үкіметті мұны іске асыруға ықпал етуге шақырды.

Сенатордың Үкімет басшысы Олжас Бектеновке жол­даған депутаттық сауалында Қазақстандағы TikTok әлеуметтік желісін реттеуді кү­шейту керектігі туралы мәсе­ле көтерді. Депутат платформаны пайдаланушылардың көбе­йіп бара жатқаны және оның ішінде жасөспірімдердің көпті­гіне, одан кейін бұл платформа маз­мұнының теріс әсеріне алаңдау­шылық білдірді. Кейбір қолдану­шылар TikTok-ты оң мақсат­та пайдаланып жатса да ол бү­гінде шөлге тамған тамшы­дай болып отыр. Білім деңге­йін көтеру мен тарихты зерделеу және басқа да танымдық тақы­рып­та қолданушылар жалпы маз­мұнның аз ғана бөлігін құрайды.

Депутаттың айтуынша, бала­лардың психикасы мен жалпы денсаулығына теріс әсер ететін, сондай-ақ киберқауіпсіздік пен деректердің құпиялылығына қауіп төндіретін бейнекөріністер платформада кеңінен таралып жатыр. Геннадий Шиповских Франция, Канада, Қырғызстан сияқты көптеген ел TikTok-ты пайдалануды шектеп, тиісті шаралар қабылдағанын атап өтті.

– TikTok платформасы экс­тре­мизмді, радикализмді, сепа­ратизмді, шектен тыс қауіпті және моральдық құндылықтарға қайшы контенттерді анықтау және шектеу бойынша нақты алгоритмді ұсынуы керек. Сондай-ақ TikTok платформасы жас балаларды онлайн қауіпті контенттен қорғау мақсатында YouTube Kids секілді балаларға арналған арнайы желі ұсынуға тиіс. 13 жасқа толмаған бала­лардың TikTok-қа ата-анасының телефонынан кірген жағдайда Face ID технологиясы арқылы бұғаттау механизмін қарастыру керек. Олай болмаған жағдайда елімізде TikTok платформасын бұғаттауды сұраймыз. Бұл мә­се­лелердің шешімін табу ел аза­мат­тарының денсау­лы­ғын және мо­раль­дық құнды­лық­тарын сақ­тап қа­луға, сондай-ақ жас­­тар ара­сында таралып жат­қан қауіп­ті әдеттерді азайтуға ба­ғыт­­талған қадам болмақ, – деді Г.Шиповских.