Жиынды ашқан Қазақстан азаматтық Альянсының президенті Нұрлан Ерімбетов қоғам қайраткерлерін ел үшін маңызы зор саяси үдерістен тыс қалмауға шақыра келіп, бұл орайда, кезектен тыс президенттік сайлауды байқау жөніндегі республикалық Қоғамдық комиссияның жұмысын қайта жандандыру туралы шешім қабылданғанын жеткізді. «Бұл құрылым бұған дейінгі сайлау науқандарының кезінде де өз жұмысының тиімділігін көрсеткен болатын. Біз үнемі сайлау науқандарына байланысты өзіміздің объективті бағамызды беріп келеміз. Алдағы уақытта үміткерлердің сайлауалды штабтарының, сайлау комиссияларының және БАҚ-тардың тарапынан жүргізілетін үгіт-насихат шаралары барысында еліміздің сайлау заңнамаларының сақталуына қоғамдық бақылау жасайтын боламыз. Қоғамдық бақылау аясын кеңейту, заңды және транспарентті сайлау өткізу барысында республикалық комиссия бірнеше бағытта жұмыс жүргізетін болады», – деді Н.Ерімбетов.
Оның айтуынша, еліміздің барлық өңірінде қоғамдық комиссияның бөлімшелерін құру жүзеге асырылып, электоралды үдеріске қатысатын кандидаттар үшін барлық мүмкіндік қамтамасыз етілмек. «Сайлау үдерістерін бұзуға бағытталған әрекеттердің бетін қайтарып, оларға уақтылы тойтарыс беру мен әкімшілік ресурстың және теріс пиғылды пиардың алдын алу да біздің міндетіміз. Билікпен, БАҚ-тармен, саяси партиялармен және халықаралық миссиялармен тығыз қарым-қатынас жасау үшін ашық қоғамдық үнқатысу алаңын құратын боламыз. Яғни, біз сіздермен әрқашан да байланыстамыз», – деді ол өзінің сөзінде.
«Астана Бәйтерек» әйелдер клубының төрайымы Тамара Лавриненко Қазақстан азаматтары елдегі барлық саяси үдерістер мен мемлекет дамуының куәгері болып отырғанын айтты. «Тәуелсіздік алғаннан кейін еліміз көп өзгерісті басынан кешті. Халқымыздың күш-жігері мен қажыр-қайратының нәтижесінде көп жетістікке жеттік. Сол себепті, елімізде кезектен тыс президенттік сайлау өткізуге барлық жағдай жасалған. Алдағы уақытта, Республикалық қоғамдық комиссия осы сайлау науқанын байқауды өзінің мойнына алып қана қоймай, оның қорытындысын баяндайтын болады», – деді Т.Лавриненко.
Белгілі қоғам қайраткері Әділ Ахметов: «Қазақстан басқа елдердегі сайлауларға да қатысып, бұл салада бай тәжірибе жинақтап үлгерді. Яғни, еліміздің шетелдік тәжірибесі жеткілікті. Қоғамдық комиссияның негізгі мақсаты – сайлаудың әділ, ашық өтуін қамтамасыз ету. Бұл комиссия үгіт-насихат жұмыстарын жүргізбейді, керісінше, сайлау науқанының басынан бастап әділ өтуіне ықпал жасайды. Егер де, кемшіліктер орын алып жатса, солардың дер кезінде алдын алуға атсалысатын болады», деді.
Қазақстан халқы Ассамблеясы жанындағы Заңгерлер қауымдастығының директоры Патима Матжанова Қазақстанда тәуелсіздік алған жылдардан бері бірнеше сайлау науқаны өткеніне, бұл, тиісінше, осы саладағы тәжірибенің жинақталуына ықпал еткеніне тоқталып өтті. «Біз өз еліміздегі сайлау науқандарын ғана емес, өзге елдердегі сайлауларды да байқау кезінде көп тәжірибе жинақтадық. Сондықтан, республикалық Қоғамдық комиссияның құрамында білікті азаматтар шоғырланған», – деді ол бұл орайда.
Ақын Несіпбек Айтов өз ойын былайша жеткізді: «Біз еліміз үшін маңызды да шешуші сәттен тысқары қалмауымыз керек. Сондықтан, кезектен тыс президенттік сайлаудың барысын байқайтын республикалық Қоғамдық комиссияның жұмысына қатысуға бел байлап отырмыз. Біз осы сайлаудың бастан-аяқ ашық өтуін байқап қана қоймай, оған баға беруге міндеттіміз. Үміткерлердің сайлауалды штабтарының, сайлау комиссияларының және БАҚ-тардың тарапынан жүргізілетін үгіт-насихат жұмыстарының заң талаптарына сай өтуін де айрықша байқайтын болады. Сайлаудың әділ өтуіне әрбір Қазақстан азаматы мүдделі болуы тиіс», – деді ол.
Қазақстан халқы Ассамблеясы жанындағы Журналист-сарапшылар клубының төрағасы Ғаділбек Шалахметов сайлауға халықтың мейлінше көп бөлігінің келуі ел үшін өте маңызды екенін жеткізе келе: «Біз қазіргі таңда күрделі саяси кезеңді бастан өткеріп отырмыз. Оған көрші мемлекеттерде орын алып отырған саяси жағдайлар да дәлел бола алады. Қазір – өте жауапты кезең. Сондықтан, бұл сайлауға барлық азаматтар атсалысады ғой деп ойлаймын. Ал республикалық Қоғамдық комиссия өңірлерде болып, сайлау науқанының жүру барысын жіті қадағалайтын болады», – деп өз ойын түйіндеді.
Ал Бас редакторлар клубының президенті, «Жетінші арна» директорлар кеңесінің төрайымы Бибігүл Жексенбай Қазақстан Президентін кезектен тыс сайлау ел үшін үлкен сын сағаты болып тұрғанын тілге тиек етті. Бұл ретте ол: «Бір жағынан, бұл – халқымыз үшін, мемлекетіміз үшін, жалпы, қоғамдық-әкімшілік институттары мен БАҚ үшін жауапты кезең. Сондықтан, бұқаралық ақпарат құралдарындағы әріптестерім де осы жауапты кезеңнен абыроймен өтуі тиіс. Әрине, әртүрлі жағдайлар болады. Кей кезде жеңіл табыс қуып, қара пиарға баратын немесе рейтинг қуып, теріс ақпарат беретін жағдайлар кездеседі. Міне, осы тұрғыда мен өз әріптестерімді өздеріне жүктелген жауапкершілікті сезінуге, сайлаудың ашық әрі әділ өтуіне барынша жағдай жасауға шақырамын. Алдағы уақытта республикалық Қоғамдық комиссия сайлаудың өтуіне байланысты мониторинг жасап отырады», – деді.
Ләйла ЕДІЛҚЫЗЫ,
«Егемен Қазақстан».
Суретті түсірген
Азат ЕСЕМБЕКОВ.