Қазақстан-Ресей: Әлеуетті әріптес елдер

Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының Төрағасы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Ресей Федерациясына ресми сапары Белгісіз жауынгердің зиратына гүл шоқтарын қоюмен басталды. Қ.Тоқаевтың Федерация Кеңесінің Төрайымы Валентина Матвиенкомен кездесуі барысында Қазақстан мен Ресей ынтымақтастығының өзекті мәселелері талқыланды. Сенат Төрағасы Қазақстан мен Ресей арасындағы өзара тиімді ынты­мақтастықты тереңдетуде ХХІ ғасырдағы тату көршілік және одақтастық туралы шарт берік құқықтық негіз болып табыла­тынын атап өтті. Ол құжатқа екі елдің Мемлекет басшылары қол қойып, Парла­менттері ратификациялаған болатын. «Екі ел Президенттері Н.Назарбаев пен В.Путин арасында қалыптасқан достық және сенімді қатынастар біздің стратегиялық және одақтастық әріптестігімізді одан әрі нығайтуға серпін береді», – деді Қ.Тоқаев. Сенат Төрағасының пікірінше, Қазақстан-Ресей қатынастары «өнегелі» болып табылады және өзара тиімді ынтымақтастық пен сенімді әріптестіктің үлгісі бола алады. Федерация Кеңесінің Төрайы­мы сайлаудағы айқын жеңісіне орай Президент Н.Назар­баев­қа және Қазақстан халқына құт­тық­тауын жеткізді. «Нұрсұлтан Әбіш­ұлы – көрнекті мемлекет қайрат­кері. Оның президенттік сайлау­дағы тамаша жеңісіне біз қатты қуандық», – деді В.Матвиенко. Қ.Тоқаев Қазақстанды да­му­дың жаңа сатысына шыға­ратын жә­не әлемнің ең дамыған мем­лекет­терінің қатарына енуіне мүм­кін­дік беретін Ұлт жоспа­ры – бес институттық реформа, «Нұр­лы Жол» Жаңа Эконо­ми­­ка­лық Саясаты туралы әріп­тесін хабар­дар етті. Төраға бұл реформа­лар көрнекті реформатор Пре­зи­дент Н.Назарбаевтың арқа­сында мүмкін болғанын атап өтті. Жүздесушілер екі ел пар­ла­мент­терінің жоғары палаталары арасындағы өзара іс-қи­мыл мә­селелеріне егжей-тег­жейлі тоқ­талып, одақтастық қатынас­тарды нығайтуда Сенат пен Фе­дерация Кеңесі арасындағы Ын­ты­­мақтастық жөніндегі комис­сия­ның маңызды рөлін атап өтті. 12 мамырда Омбыда Комиссия­ның жетінші отырысы болды және онда шекаралық аймақтардағы ын­тымақтастық, қазақ және орыс тіл­дерін оқытудағы өзекті мәселелер қаралды. «Біз қазақстандық сенатор­лардың Омбыдағы белсенді жұмыс­тарына ризамыз. Сенат пен Федерация Кеңесі арасындағы Ынтымақтастық жөніндегі комиссия нақты және шынайы жұмыс істейді», – деді Федерация Кеңесінің Төрайымы. Кездесу соңында Қ.Тоқаев пен В.Матвиенко ресейлік және қазақстандық бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері қатысқан брифингте сөз сөйледі. Қазақстан мен Ресей парламенттері жоғары палаталарының төрағалары жур­на­­листердің сауалдарына, атап айт­қанда, ЕАЭО аясындағы ықпал­­дас­тық үдерістерін дамыту­дың ке­ле­шегі туралы сұрақтарға жауап берді. «Бұл – шикізат, өнеркәсіп, ғылыми-техникалық әлеуеті бар 200 миллион адам тұратын аса маңызды аймақтық экономикалық ықпалдастық бірлестігі. Ол біздің экономикамызға белсенді дамуға, бәсекеге қабілетті болуға, біздің елдеріміздің халқы жақсы тұруы жолындағы күш-жігерімізді көбейтуге мүмкіндік береді. Бұл ықпалдастық бірлестіктің бастамашысы – Қазақстан Президенті, Ресейде біздің бәріміз құрмет тұтатын Нұрсұлтан Әбішұлы. Бұл жоба шын мәнінде нақты мазмұнға ие болды», – деді В.Матвиенко. «Еуразиялық экономикалық одақ – жаһандық ауқымдағы жаңа геоэкономикалық ақиқат. Одақ күллі әлемдік қоғамдастықтың назарын аударып отыр. Әлемнің 40-тан астам елі ЕАЭО-мен еркін сауда аймағын құруға ықылас танытуда. Әлеуетіміз ауқымды, сол әлеуетті пайдалану үшін тек жұмыс істеу керек деп санаймыз», – деді Сенат Төрағасы. Қазақстан Парламенті Сена­ты­ның Төрағасы, Ресей Федерациясы Сыртқы істер министрлігі Дип­ло­матиялық академиясының құрметті докторы осы оқу орнын­дағы профессорлық-оқыту­шылар құрамы мен тыңдау­шы­ларына арнаған лекциясында Қа­зақстанның халықаралық ынты­мақ­тастықтағы негізгі бағыттары туралы әңгімеледі. Қ.Тоқаев әлемдік орындар жүйесінде Қазақстан ТМД-дағы екінші экономикаға ие және орнықты саяси жүйесі бар табысты әрі тұрақты мемлекет ретінде орныққанын атап өтті. Қазақстан әлемнің 147 мемлекетімен белсенді түрде жемісті ынтымақтасып келеді. «Қазақстанның халықаралық іс-қимылы қауіпсіздікті, егемендік пен аумақтық тұтастықты, сая­­си тұрақтылық пен елдің орнық­ты экономикалық дамуын қамта­масыз ету мен нығайтудағы ұлт­тық мүдделерге негізделеді, – деді Сенат Төрағасы. – Қазақстан 24 жыл бойы бейбітшілік пен қау­іп­сіздіктің игілігі жолындағы өзара сындарлы іс-қимылға серпін берді және бұл саясат жалғасатын болады». Қ.Тоқаев, сондай-ақ, Қа­­зақ­­станның сыртқы саясатының ба­сым­дық­тарына, «Нұрлы Жол» Жаңа Экономикалық Саясатының негізгі бағыттары мен «Нұр Отан» партиясының съезінде Мемлекет басшысы Н.Назарбаев айтқан бес институттық реформаға ауди­то­рияның назарын аударды. Дипло­матиялық академияның профес­сорлық-оқытушылар құрамы мен тыңдаушылары Қ.Тоқаевтың сөзін ықыласпен тыңдады. Сенат Төрағасы сауалдарға жауап берді және оқу орнының белгілі және бе­­делді оқытушыларына Се­нат­тың Құр­мет грамотасын табыс етті. * * * Кеше Ресей Федерациясы Фе­дералдық Жиналысы Феде­ра­ция Кеңесінің отырысында сөз сөйлеген Сенат Төрағасы екі елдің үкіметтері мен парламент­терінің күш-жігері аясында екіжақты қатынастардың ауқым­ды келісімдік-құқықтық негізі жа­салғанын, 170-тен астам шарт­тарға қол қойылғанын атап өтті. «Қазақстан – Ресейдің сенімді стра­тегиялық әріптесі. Көріп отыр­ға­нымыздай, Мемлекет басшы­лары жүйелі түрде келіссөз­дер жүргізеді, тек өткен жылы біз­дің Президенттеріміз 10 мәрте кездесті. Бұл өзара сенім мен құр­метті нығайтуға ықпал ететіні кү­мәнсіз, онсыз ауқымды ынтымақ­тастық мүмкін емес», – деп атап өтті Қ.Тоқаев. Экономика саласындағы ын­ты­мақтастық туралы айтқанда, Сенат Төрағасы Еуразиялық эко­номикалық одақ аясындағы өзара іс-қимылды дамытуды басым бағыттар ретінде атап өтті. «Бұл ықпалдастық бірлестіктер біздің мемлекеттерімізді олардың одақтастық мәртебесіне тең ынты­мақ­тастықтың қағидалық тұрғы­сындағы жаңа сатысына шы­ғарады. ЕАЭО-ның келе­шегі зор, оған әлемнің 40-тан астам елдері­нің еркін сауда айма­ғын құруға ықылас танытуы дәлел болып отыр. Қазақстан Президентінің пікірінше, ЕАЭО-ның құрылуы – қазіргі замандағы жаһандық сын-қатерлерге, оның ішінде әлемдік экономикалық дағдарыс қаупіне лайықты жауап болады», – деді Қазақстан Парламенті жоғары палатасының Төрағасы. Сенат Төрағасы «Нұрлы Жол» бағдарламасын іске асы­ру ба­ры­сы туралы айта келіп, үдемелі ин­дустриялық-иннова­циялық даму мемлекеттік бағдарламасының екінші бес­жылдығымен қосылуы оның маңызды ерекшелігі еке­нін атап өтті. Сондай-ақ, кә­­сіби мемлекеттік аппаратты қа­лып­тас­тыруды; индус­триялан­дыру және экономика­ны әртараптандыруды; халық­тың бірыңғай болашағын қалып­тас­тыруды; мөлдірлік және халыққа есеп беретін мемлекет болуды көздейтін бес институттық рефор­маға ресейлік әріптестердің назарын аударды. «Институттық реформалар бағдарламасын іске асыру үшін Президент «Мемлекет құры­лысындағы бұдан былайғы 100 нақты қадам» іс-қимыл жос­парын ұсынды, бұл – шын мәнінде Ұлт жоспары. Мемлекетті жаңғырту жөнінде арнайы Ұлттық комиссия құрылды, оған Қазақстан Парламентінің өкілдері де енген. Осы бағдарламалық құжаттардың бәрін іске асыру Қазақстан мемле­кеттілігін нығайту үшін жағдай жасайды, біздің елімізге әлемнің дамыған елдерімен бір қатарға тұруына мүмкіндік береді. Бұл біздің стратегиялық мақсатымыз», – деп атап өтті Қ.Тоқаев. Федерация Кеңесінің Төр­айымы В.Матвиенко мазмұнды сөзіне орай Қ.Тоқаевқа алғыс айтып, Сенат Төрағасына «Совет Фе­дерации. 20 лет» мерейтойлық ме­далін табыс етті. Осылайша, Парламент Сена­тының Төрағасы Қ.Тоқаевтың Ресей Федерациясына екі күндік са­пары аяқталды. Сәулебек БІРЖАН.