03 Шілде, 2015

Елбасы туралы әдебиет қатары толықты

359 рет
көрсетілді
7 мин
оқу үшін
Омаров . Джолдасбеков Нургожа Ораз Кеше Астанадағы Ұлттық академиялық кітапханада белгілі публицист, қарымды қаламгер Жанай Омаровтың «Время, которое живет в нас» («Өзектен өткізілген уақыт») атты кітабының тұсаукесер рәсімі өтті. Салтанатты шараға елімізге танымал зиялы қауым өкілдері, республикалық БАҚ жетекшілері және автордың әріптестері қатысты. Кешті «Егемен Қазақстан» республикалық газеті» АҚ президенті Сауытбек Абдрахманов жүргізіп отырды. Кітапта қаламгердің ширек ғасырды қамтыған еңбектері топтастырылған. Яғни, 1990 жылдан 2015 жылға дейінгі уақыт аралығында мерзімді басылымдарда жарияланған мақалалары мен сұхбаттары, әр жылдарда жасаған баяндамалары, деректі фильмдерге жазған сценарийлері және естелік жазбалары енген. Туындының негізгі тақырыбы тәуелсіз Қазақстанның саяси және әлеуметтік-экономикалық қалыптасуына, сондай-ақ, Тұңғыш Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың еліміздің даму жолындағы қайраткерлігі мен рөліне арналғанын айта кетейік. Кіріспе сөзінде Сауытбек Абдрахманов Жанай Омаровтың еңбек жолы, шығармашылығы және адамгершілік қасиетіне тоқ­талды. Сонымен қатар, ол қалам­гер­дің әкесі Сейітжан Омаров­тың белгілі жазушы, қазақ әдебие­тіндегі шоқтығы биік тұлға екенін айтып, естелік деректерді тілге тиек етті. Ал жаңа еңбек жөнінде: «Бұл – Елбасы туралы әдебиетті толықтыратын қомақты дүние», – деп өз бағасын берді. Осыдан кейін Сыртқы істер министрлігі халықаралық Ақ­парат комитетінің төрағасы Роман Василенко сөз алды. Ол кітап­тың тарауларына тоқталып, соның ішінде автордың өз отбасы­на арнаған бөлігін ерекше атап өтті. Одан бөлек, кітаптағы халық­аралық тақырыптар жайындағы мақалалардың өзектілігін айтқан шешен Жанай Омаровтың белгілі журналист қана емес, білікті басшы, озық ұйымдастырушы екенін ерекше еске алды. «Казахстанская правда» республикалық газеті» АҚ басшысы Александр Тараков та автордың еңбектері туралы оң пікір білдірді. Әсіресе, Жанай Омаровтың сұхбаттары мен тәуел­сіздік туралы ой-толғамдары оқыр­мандардың қызығушылығын тудыратынын айтты. Сондай-ақ, ол қаламгермен әріптес болғанын, сол жылдарды өміріндегі жарқын сәт­тердің бірі санайтынын жеткізді. «Астана ақшамы» газетінің бас редакторы Аяған Сандыбай Ел­­басы туралы жаңа еңбектің фи­ло­­со­­фия­сына ерекше назар аударды. – Бұл кітап қазақ публицисти­касына қосылған құнды жәдігер­лердің бірі. Себебі, туындының философиялық мазмұны мен көтерген тақырыбының ауқымы оның өміршеңдігін айқындайды. «Время, которое живет в нас» деген атауының өзі көп жайттан хабар береді. Бұл тұрғыда автордың ой-пікірі қазақ көсемсөзінің хас шебері Шерхан аға Мұртазаның тол­ғамдарымен үндесетінін айт­қым келеді, – деді Аяған Өтенұлы. Сонымен бірге, ол кітаптың журналистика саласындағы құнды әдебиеттердің бірі болатынына сенімді екенін айтты. Бұл туралы Аяған Сандыбай: – Қазіргі таңда жоғары оқу орындарында қазақ журналистикасы туралы орыс тілді әдебиеттер жетіспейді. Жәкеңнің бұл кітабы сол олқылықтың орнын толтырады деп сенемін, – деді. Жанай Омаровты жаңа кі­та­бымен құттықтаушылардың арасында белгілі ғалым Мырзатай Жолдасбеков те болды. Ол кі­тап­тың Елбасының ерен еңбегін ай­шықты баяндайтын тарихи туынды екенін айтты. Сондай-ақ, тек автордың жазбалары емес, ондағы суреттердің де сөйлеп тұрғанын қаперге алды. Солардың арасынан Жанай Омаровтың әкесі Сейітжан Омаровпен және тағы бірнеше зиялы қауым өкілдерімен бала күнінде түскен суретінің тарихын баяндап берді. – Кітаптың «Время и память» деп аталатын соңғы тарауында Жанайдың бала күніндегі суреті жарияланған. Сондай-ақ, суретте қазақ әдебиетінің үлкен қайраткері Есмағамбет аға Исмайылов, баш­құрт әдебиетінің классигі Сәй­фи аға Құдаш, Сейітжан аға Ома­ров, жа­зушы Қасым Тоғызақов, Жа­най­дың анасы және мен бармын. Ол кез менің үлкен ғылымға енді аяқ басқан жастық шағым бола­тын. Суреттің тарихына тоқталар болсам, 1960 жылы оқу бітіріп, университетте қалдым. Қазақ хал­қы­ның ауыз әдебиеті деген пән бо­йынша дәріс оқыдым. Сөйтіп жүргенде, 1962 жылы Мәскеу­ден Уфада өтетін «Қозы Көр­пеш –  Баян сұлу» жыры жай­ында Бүкілодақтық сессияға ша­қыр­ту келді. Жиын жырдың баш­құрт тілінен орыс тіліне ауда­рылған кітабының жарық көр­геніне 150 жыл толуына орай ұйымдастырылды. Оған Қазақ­станнан төрт адам шақыртылған. Оның біреуі – мен. Алайда, Уфаға барған кезде елден өзімнен басқа ешкім келмегенін білдім. Әр баяндамашыға 15 минут уақыт берілді. Сол жерде Қазақстаннан жалғыз келгенімді айтып, ұйымдастырушылардан тағы 15 минут қосып беруін сұ­радым. Бұл өтінішіме отырғандар ду күлкімен жауап берді. Кенет залдың ортасында біреу орнынан тұрып: «Жолдастар, бұл жас қазаққа уақыт беріңіздер. Мен өтініп сұраймын», – деді. Сөйтсем, ол Сәйфи Құдаш екен. Ол жерде мен таныған жоқпын. Баяндамамды аяқтап, орныма отырған кезде Сәйфи ағам қа­сы­ма келіп, өзін таныстырды. Сол жерде ол Бейімбет Майлинмен «Ғалия» медресесінде бірге оқы­ғанын, «Садақ» журналын бірге шығарғанын, тіпті Сәбит Мұқа­новқа сабақ бергенін айтты. Ал екі жылдан кейін Сәйфи аға Қазақстанға келді. Сол кезде Сейіт­жан ағаның үйінде болған қонақ­тан кейін бәріміз арнайы фото­студияға барып естелік суретке түсіп едік. Жанай ол кезде тоғыз жасар бала. Мына кітапта жария­ланған сурет сол рәсім», – деп, өткен күннің бір үзік сырын айтып берді. Тағы бірқатар әріптестері Жанай Омаровтың жаңа туын­дысы туралы пікір білдіріп, оған шығармашылық табыс тіледі. Құттықтаушылар кезінде Прези­дент­тің баспасөз хатшысы, «Қа­зақстан» телерадио корпора­циясының, одан соң «Казах­стан­ская правда» газетінің басшысы сынды қызметтерді абыроймен атқарған публицистің бүгінде «Нұр Медиа» холдингінің жетекшілігінде де біліктілігімен көзге түсіп отырғанын айтты. Шара соңында белгілі жазушы Нұрғожа Ораз бен Мырзатай Жолдасбеков кітаптың тұсаукесер рәсімін жасап, қаламгерге ақ баталарын берді. Еламан ҚОҢЫР, «Егемен Қазақстан». Суреттерді түсірген Советбек Мағзұмов.