Кеше Мемлекеттік хатшы, Президент жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссияның төрайымы Гүлшара Әбдіқалықова бірқатар кездесу өткізді. Гүлшара Әбдіқалықова VIII Астана экономикалық форумы аясында йемендік құқық қорғаушы, Нобель сыйлығының лауреаты Тавакуль Карманмен өткізген кездесуінде әйел құқықтарын қорғау мен оны кеңейту саласындағы Қазақстанның жетістіктерін баяндай келіп, Дүниежүзілік экономикалық форумның сараптама тобы 2012 жылдың қазан айында жариялаған ер мен әйелдің құқық теңдігі рейтингісінде біздің ел 135 мемлекет ішінен 32-орынды иеленгенін жеткізді.
Сондай-ақ, Г.Әбдіқалықова 2011 жылы Нобель сыйлығына лайық деп танылған Т.Карманның «әйелдер қауіпсіздігі үшін зорлықсыз күрес және бейбітшілік орнатуға әйелдердің қатысу құқығы» бағытындағы еңбегін жоғары бағалап, оның құқық қорғау саласындағы жұмысына табыс тіледі және Йеменде тұрақтылық пен бейбітшіліктің орнауына ниеттестігін білдірді. Бұдан кейін Мемлекеттік хатшы БҰҰ Даму бағдарламасының әкімшісі Хелен Кларкпен жүздесті. Жүздесушілер өзара тиімді ынтымақтастықтың негізгі бағыттары мен оларды еліміздің орнықты әлеуметтік-экономикалық дамуы жағдайында кеңейтудің келешегін талқылады.
Г.Әбдіқалықова өз кезегінде Қазақстан мен БҰҰ ДБ арасында қалыптасқан орнықты қарым-қатынасқа тоқтала отырып, кедейшілік пен жұмыссыздықты, ана мен бала өлімін төмендетуді, тұрақты дамуды, қоршаған ортаны жақсартуды, АИВ/ЖИТС және туберкулезді алдын алуды, гендерлік теңдікті, сыбайлас жемқорлыққа қарсы күресті қоса қамтитын мемлекеттік басқарудың тиімділігін арттыруға бағытталған маңызды жобаларды іске асыруға техникалық жәрдем жасағаны үшін ризашылығын білдірді. Басқосуда БҰҰ ДБ-мен ынтымақтастық Қазақстанның заңнамасы мен іс тәжірибесіне БҰҰ-ның жоғары стандарттарын және халықаралық үздік тәжірибені ойдағыдай енгізу ісіне өз үлесін қосқаны да сөз болды. Бұдан бөлек, Г.Әбдіқалықова Қазақстан мен БҰҰ ДБ арасындағы 2016-2020 жылдарға арналған серіктестіктің негіздемелік жаңа бағдарламасы «Қазақстан-2050» Стратегиясы, «Нұрлы Жол – болашаққа бастар жол» Жаңа Экономикалық Саясаты және Мемлекет басшысының бастамасы болып табылатын бес институттық реформаның мақсаттары мен міндеттеріне қол жеткізуге мүмкіндік туғызатынына сенім білдірді. Кездесуде айтылып өткендей, еліміздің жетістіктері халықаралық рейтингтер арқылы да айқын көрініс тауып отыр. Қазақстан тірі туған әр 1 000 сәбиге қатысты алғандағы ана өлімі деңгейін 1999 жылғы 55-тен 2013 жылғы 12,6 дейін үш есе төмендету арқылы Мыңжылдық дамудың бесінші мақсатына (МДМ) қол жеткізді. Бұған дейін кедейшілікті азайту, бастауыш білімге қолжетімділік және гендерлік теңдікті қамтамасыз ету жөнінен Мыңжылдықтың бірінші, екінші және үшінші даму мақсаттарына мерзімінен бұрын қол жеткізілген болатын. 2013 жылғы мәліметтер бойынша, Қазақстан ұлттық әл-ауқат деңгейінің халықаралық рейтингінде 47-орын иеленіп, ТМД-ның барлық елдерінен озып шықты. Білімге тең қолжетімділік қамтамасыз етілді. ЮНЕСКО мәліметіне сәйкес, білімнің даму көрсеткіші бойынша мемлекетіміз әлемнің 129 елі арасында 4-орынды иеленді. Кездесу соңында тараптар жаңа жобаларды тиімді іске асыру мақсатында белсенді ынтымақтастықты жалғастырудың маңызды екеніне баса назар аударды. Кездесулерден кейін Мемлекеттік хатшы VIII Астана экономикалық форумы аясында өткен «Нұрлы Жол – жаңа мүмкіндіктер» атты Халықаралық әйелдер жиынына (форум) қатысты. Аталған алқалы кеңесті ашқан Г.Әбдіқалықова гендерлік теңдікті ілгерілетуде және әйелдердің іскерлік белсенділіктерін арттыруда елімізде қол жеткізілген табыстарды атап көрсетті. Сонымен бірге, ол институттық тәсілдерді жетілдірудің, әйелдер кәсіпкерлігін одан әрі дамытуға инвестициялар мен инновациялар тартудың және әйелдерді оқыту мен олардың біліктілігін арттырудың заманауи инфрақұрылымын жасау қажеттілігіне көңіл аудара отырып, қазіргі кезеңде инфрақұрылымдық дамудың 2015-2019 жылдарға арналған «Нұрлы Жол» мемлекеттік бағдарламасындағы жобаларды іске асыру ісіне әйелдердің көбірек тартылуын қамтамасыз ету маңызды екенін айтты. – Мемлекет басшысы әйелдер қауымының қоғам дамуындағы ерекше рөлін баса айта келіп, «Қазақстан-2050» Стратегиясында әйелдер қауымын мемлекеттік және қоғамдық басқару жұмыстарына белсенді тарту керектігіне назар аудартады. Осы және басқа да қолайлы жағдайлардың арқасында елімізде жылдан жылға өз кәсібімен айналысатын әйелдер саны көбейіп келеді. 2014 жылы жүргізілген халықаралық есептеуде Қазақстан әйелдер мен ерлердің арасындағы бәсекелестік коэффициенті бойынша әлемде 25-орынға табан тіреді. Бұл – өте жоғары көрсеткіш. Қазақстанда бүгінде әйелдердің экономикалық тұрғыда тәуелсіз болуына барлық жағдайлар жасалған. Сонымен қатар, әйелдердің кәсіпкерлікпен айналысуына да барлық алғышарттар бар. Солардың бірі Мемлекет басшысының инфрақұрылымды дамытуға арналған «Нұрлы Жол» мемлекеттік бағдарламасы деп айтуға болады. Бағдарлама инвестициялар тартуға мүмкіндік беріп, жаңа жұмыс орындарын ашуға және жұмыссыздық деңгейін төмендетуге жол ашады. «Нұрлы Жол» бағдарламасы аясында кәсіпкерлік субъектілері 400 мыңнан астам жұмыс орнын ашып, олардың шығаратын тауарының көлемі 150 млрд. теңгеге ұлғаяды, – деді Г.Әбдіқалықова. Оның сөзіне қарағанда, қазіргі таңда елімізде кәсіпкер әйелдердің белсенділігінің артқаны анық байқалып отыр. Республикамызда шағын және орта бизнес басшыларының 40 пайыздан астамын әйелдер қауымы құрайды. Кейбір өңірлерде өз ісін дөңгелетіп отырғандардың 48 пайызы – әйелдер. Форум жұмысына Парламент Мәжілісінің депутаты М.Қазбекова, Ауғанстан Парламентінің депутаты Ш.Баракзай, БҰҰ Даму бағдарламасының әкімшісі Х.Кларк, Нобель сыйлығының лауреаты Т.Карман мен таяу және алыс шетелдердің өкілдері қатысты.
Жолдыбай БАЗАР, «Егемен Қазақстан».
