Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің 70 жылдық мерейтойына орай Хельсинки қаласында Қазақстан елшісі Ғалымжан Қойшыбаевтың Финляндия Ұлттық мұрағатының бас директоры Юсси Нуортевамен кездесуі өтті. Ю.Нуортева мұрағат ісі саласындағы қарым-қатынас Қазақстан мен Финляндия арасындағы мәдени-гуманитарлық ынтымақтастықты дамыту үшін маңызды үлес болып табылатынын атап өтті. Әңгіме барысында фин тарапы Ұлы Отан соғысы кезінде қаза тапқан және Финляндияда жерленген қазақстандық 268 әскери тұтқынның тағдырлары туралы мәліметтерді ресми түрде тапсырды. Бұған дейін аталған ақпарат жартылай Қарағанды, Павлодар облыстарының және Астана қаласының мұрағаттарына берілген-тін. Сонымен қатар, фин тарапы Финляндия аумағында болған (олардың арасында Қазақстан тумалары болуы мүмкін) және соғыстың аяқталуынан кейін репатриация кезінде КСРО аумағына оралған бұрынғы кеңестік әскери тұтқындардың тағдыры туралы қолда бар ақпаратты беруге дайын екенін білдірді. Құрбан болған қазақстандық жауынгерлердің рухына Финляндияның құрметпен қарағаны үшін ризашылығын білдіре отырып, Қазақстан елшісі екі елдің жалпы тарихы тұрғысынан кеңестік әскери тұтқындардың, соның ішінде, біздің еліміздің тумаларының тағдырларын зерттеудің маңыздылығын атап өтті. Қазақстандық дипломат мұрағат ісі саласындағы екіжақты ынтымақтастықтың ұзақ дәстүрлерін атап өтіп, оның бастамасы ретінде 2009 жылы Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың Финляндияға сапары барысында Қазақстанның Мәдениет және ақпарат министрлігі мен Финляндияның Ұлттық мұрағаты арасында қол қойылған ынтымақтастық туралы келісімді атады. Осы келісімдер негізінде екі жақ бірнеше рет екі елге қатысты құжаттармен алмасты. Атап айтқанда, Финляндияның Ұлттық мұрағаты қорынан 1941-1944 жылдардағы жауынгерлік әрекеттер кезінде қаза тапқан немесе тұтқынға түскен қазақстандықтардың тағдырлары туралы ақпарат берілді. Өз кезегінде, фин тарапы 1941-1944 жылдары Қарағанды лагерінде болған фин соғысының тұтқындары туралы құжаттар алды. Финляндия аумағында 1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысы кезінде қаза тапқан қазақстандық жауынгерлерді анықтау бойынша жұмыс Жеңістің 70 жылдығын Қазақстанда дайындау және тойлау жөніндегі іс-шаралар жоспары аясында жүзеге асты.
Сәулебек БІРЖАН.
