Кеден қызметі кемелденіп келеді

Қазақстанның кеден органдары республика шекараларынан тауарлар мен көлік құралдарының заңсыз өткізілуіне тосқауыл қойып, сол арқылы экономикалық мүд­делерді сақтауда мемлекетіміздің саяси-экономикалық өмірінде маңызды орын алады. Қызылорда облысының кеден ор­ганы құрылымында да өзгерістер болып, оның материалдық-техникалық базасы нығайды. Қазақстанның эко­номикалық дамуы, кәсіпкерлікке жа­сал­ған қолайлы жағдайлар облысқа шетел инвестор­ларын тартты. Бұл өз кезегінде кедендік бақылау департа­ментінің жұмыс көлемін ұлғайтты. Облысқа келетін жүк тасқыны көбейді, кеден төлемдері мен салықтарының көлемі өсті. Мұнымен қатар, эконо­микалық-әлеуметтік жағ­дайы көтеріл­ген тұтынушылардың шет­ел тауарла­рына деген қажеттілігі артты. Кеден органдарының көрсеткіштері жыл сайын қарыштап өсті. 2010 жылдың 1-жартыжылдығында өткен жылдың осы кезеңімен салыс­тыр­ғанда Қызылорда облысының сыртқы сауда айналымында өсім байқалып отыр. Кедендік статистика мәліметтері бойынша 2010 жылдың 1-жартыжыл­дығында сыртқы сауда айналымы 544 млн. 621 мың АҚШ долларын құрады, ал 2009 жылдың сәйкес кезеңінде 348 млн. 725 мың долларды құраған, өсім 195 млн. 896 мың доллар, яғни 56 пайызды құрап отыр. Сыртқы сауда айналымының өсіміне импорт көлемінің 3 пайызға, экспорт көлемінің 123 пайызға артуы есебінен қол жеткізілген. Экспорттың елеулі өсі­міне 302 млн. 446 мың АҚШ долларын, неме­се экспорттың жалпы көлемінің 88 пайы­зын құрайтын мұнай және мұнай өнім­дерін, 15 млн. 169 мың АҚШ дол­ларын немесе жалпы көлемнің 4 пайы­зын құрайтын сұйытылған газды тиеу есебінен қол жеткізілген. Экспорт өсімі, негізінен, өн­дірістік өнімдерді, шикізат­тарды шы­ғаруға және оларды экспорт­тауды ұлғай­туға бағытталған. Бүгінгі күнге 5 млрд. 401 млн. 869 мың теңге құрайтын болжамды тапсыр­ма­ның орнына мемлекет кірісіне 5 млрд. 623 млн. 446 мың теңге кедендік тө­лем­дер мен салықтар түсіріліп, меже 104,1 пайызға орындалды. Кедендік төлемдер мен салықтардың түсімі өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 1 млрд. 680 млн. 833 мың теңгеге немесе 42,6 пайызға артқан. Кедендік бақылау комитеті ағымдағы жылдың 1-жартыжылдығында жалпы 297 млрд. 485 млн. 229 мың теңге кеден­дік төлемдер мен салықтар өндірген. Бұл сомадағы Қызылорда облысының үлесі 1,6 пайызды құрап отыр. Облыс бойынша республикалық бюджетке өндірілген салықтар мен мін­детті төлемдердің жалпы түсімінің ішінде (Ұлттық қорға аударылғанды қоспағанда) кедендік төлемдер мен салықтардың үлесі 62,1 пайызды құрайды. Қызылорда облысының экспорттық-импорттық әлеуетінің өсуі облыс экономикасының қарқынды дамуына негізделген. Индустрияландыру карта­сы­на ендіру үшін бүгінгі таңда облыс бойынша жалпы сомасы 245,9 млрд. теңгені құрайтын 54 жоба іріктелді. Олардың қатарында аудандардың да алар үлесі айтарлықтай. Міне, осындай қажеттіліктен туындаған міндеттің бірі – жергілікті кәсіпкер үшін өз өңірінде кедендік ресімдеу жүргізуге жағдай жасау. Үстіміздегі жылдың 1 маусымы­нан Арал және Шиелі кеден бекеттері толық авто­маттандырылып, ресімдеу жүргізіле бас­тады. Арал, Қазалы, Шиелі және Жаңа­қорған аудандарында сыртқы экономи­калық қызметпен шұғылдана­тын тұлға­лар осы кеден бекеттерінен тауарын ре­сімдеп, келген жүкті бірден өз өндірісіне орналастыратын мүмкіндік алды. Ре­сімдеуді жүзеге асыра бастаған алғашқы екі айдың өзінде екі кеден бекеті жүр­гізілген экспорт-импорт операциялары негізінде бюджетке 32 млн. 846 мың 705 теңгенің кеден төлемдері мен салықтары түсірілді. Еркін ӘБІЛ, Қызылорда.