Ел келешегінің кепілі

Он бес жыл бұрын Қазақстан халқы жаңа Конституция жобасын республи­калық референ­думда бірауыздан қолдады. Қазақстан Респуб­ликасының Конституциясы күні мерекесін атап өткен сайын біз халқымыздың Елбасы Н.Ә.На­зарбаев бастаған дұрыс жолды таңдағанына көз жеткізумен келеміз. Жаңа Конституция қабылдау қа­жеттігі саясат пен экономикадағы, соған сәйкес, халық сана­сындағы түбегейлі өзгерістерге орай туындады. Референдум алдында Конституция жобасы кеңі­нен талқыланып, халықтан 30 мыңға жуық ұсы­ныстар түсіп, әлемнің басқа елде­рінің де тәжі­рибелері ескерілді. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев атап өткендей, “Конституцияның авторы халық деп айтуға толық негіз бар”. Ата Заң мем­лекеттік билік пен қоғам институт­та­рының қалыптасуы мен нығаюына негіз болып, Қазақстанның экономикалық, әлеуметтік және мәдени әле­уетінің қарқынды дамуына қажетті жағдайлар­ды бір жүйеге келтірді. Ата Заңның басты ережелері негі­зінде еліміз үшін аса маңызды жаңа­лық­тар өмірге келді: нарықтық экономика құрып, демократиялық қоғам негіздерін жасадық. Елбасымыздың жүргізген реформа­ларын әлем мойындап, респуб­ликамыз посткеңестік кеңістікте реформалар көш­басшысы, тұң­ғыш нарықтық экономи­калы ел атанды. Ата Заң тәуелсіз Қазақ­стан­ның қо­ғам­дық һәм мемлекеттік құрылымдары­ның іргесін бе­кіте түсті. Қазақстан Рес­публи­ка­сының Конс­титуциясында не­гізгі мұраттарымыз ретінде қо­ғамдық келісім, саяси тұрақ­ты­лық, экономи­ка­л­ық даму және мемлекеттік маңызды мәселе­лерді демократиялық жолмен шешу керектігі нақтыланған. Консти­ту­цияға сәйкес, елімізде жаңа демократия­лық институт­тар құрылып, демократия­ның негізгі принциптері жүзеге асы­рылды: билік заң шығарушы, атқарушы және сот жүйесі болып бір-бірімен үндес үштағанға айналдырылды. Қазақстан Республикасы әр адам­ның құқы мен еркіндігін аса жоғары бағалайтын демо­кратиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет бо­лып бекіді. Ата Заң заң шығарушы органды заң қабылдағанда ең бірінші кезекте адам құқын ескеруге міндеттеді. Біздің Конституциямыз бен заңда­рымыз адамның шығармашылық, жа­сам­паздық күш-қуатын байытып оты­ру­ға бейіл. Республи­камыздың әр азаматы алаңсыз өмір сүріп, білім ала­ды, еңбек етеді, сүйікті ісімен, спорт­пен шұғыл­да­нып, құқы мен еркіндігі аяқасты бо­лады деп қорықпайды. Өйткені, жұрт­шылық өз қауіпсіздік­те­рін қорғап, ке­пілдік беріп отырған Конституция барын жақсы біледі. Қазақстан Конституциясы респуб­ли­каның негізгі принциптерін жария етті. Олар қоғамдық келісім мен сая­си тұ­рақтылық, мемлекет өмі­рінің неғұрлым маңызды мәселелерін, соның іш­інде рес­публикалық ре­фе­рендум мен Пар­­ламентте дауыс бе­руді демо­кра­тиялық жолмен дамыту болып табылады. Конституцияда патриотизм ұғы­мына ерекше маңыз берілген. Бү­гінде біздегі түрлі мамандық иелері, солардың қатарында қазақ­стан­дық спорт­шылар өздерінің әр са­ладағы тамаша табыстарымен, ел ру­хын көтеретін же­­­ңістерімен, бір жа­ғадан бас, бір жеңнен қол шыға­ра­тын ұйымшыл­ды­ғымен патриотизм­нің нағыз үл­гісін көрсетіп отыр. Тәуелсіздік алғалы бері Қазақ­стан спорт­шы­лары 10 жазғы және қыс­қы олимпия ойындарына, көп­теген Азия және әлем чемпио­нат­тарына қа­тыс­ты. Бұқаралық спорт шараларына жыл сайын респуб­ли­каның әр жас­тағы миллиондаған адам­дары қаты­са­ды. Бүгінде Қазақстанда дене шы­нық­тыру мен спортпен жаппай шұ­ғыл­дануға мүм­­кіндіктер кеңейе түс­кен. Қалалар мен ауылдарда заман та­лабына сай спорт ғимараттары, дене шынықтыру-сауық­ты­ру кешендері, спорт залдары мен бас­сейндер салынып, ел игілігіне берілуде. Демократиялық, тұрақты дамушы мемлекет ретіндегі беделінің арқа­сында Қазақстанда әлем чемпионат­тары мен халықаралық ауқымдағы басқа жарыстар жиі өткізілетін болды. 2011 жылы Ас­тана мен Алматыда өтетін 7-қысқы Азия ойындары осы сөзімізге нақты дәлел. Айта кету керек, мемлекетіміз ел ішін­де де, халықаралық ауқымда да сан тү­р­лі ұлттар мен конфессиялар өкіл­дерінің арасындағы қарым-қатынасты, бейбітшілік пен келісімді нығайтуға зор үлес қосып келеді. Соның бір жарқын мы­салы – Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың бастамасы­мен Әлемдік және дәстүрлі діндер форумы құрылып, оның ІІІ съезі Астанада өтті. Бұған қоса, Қазақстан әлемдегі қуаттылығы жағынан төртінші ядролық қарудан өз еркімен бас тартты. Еліміз ядролық қаруға біржола тыйым салу, Орталық Азияда ядролық қарудан азат аймақ құру тәрізді көптеген бейбіт бастамалардың авторы болып табылады. Біздің еліміз Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңеске мұрындық болды. Қазақстан өзінің зор беделі арқасында 2010 жылы Еуро­­падағы қауіп­сіздік және ынтымақтастық ұйы­мына төрағалық етіп отыр. Биылғы жыл­дың 1-2 желтоқсанында Астанада ЕҚЫҰ-ның Саммиті өткізіліп, оның жұ­мысына әлемнің 56 мемлекетінің басшы­лары қатысады. Жас қазақ мемле­кетінің әлемдік қоғамдастықтағы беде­лін осыдан-ақ біле беріңіз. Қазіргі таңда Қазақстанда азаматтық қоғам­ның үкіметтік емес ұйымдар сынды маңызды тармағы жақсы дамып, қанат жайып келеді. Әлемдік қоғамдастық біздің Консти­туция­мызды елдің демократиялық даму жолын на­рықтық экономика, азаматтық қоғамның барлық институттары негі­зін­де қамтамасыз етіп отырған құжат ре­тін­де бағалады. Өткен 15 жыл осы жо­ға­ры бағаның дұрыстығына көз жеткізді. Ұлтаралық келісімнің беріктігі, Ел­басы бе­делінің жоғарылығы, эконо­ми­камыздың тұрақты дамуы 7-қысқы Азия ойындарының Астана мен Алматы қалаларында өткізілуі туралы шешімнің қабылдануына негіз болды. Қазақстанда мемлекеттік қызмет сапасын арттыру, мемлекет пен аза­мат­тық қоғам арасын­да­ғы қарым-қатынас­ты нығайту, халықты әлеу­меттік-құ­қық­тық қорғау бағытындағы рефор­ма­лар ішкі тұрақтылық пен қоғамдық келісімді сақ­таудың бірден-бір сара жолы. Біздің Конс­титуциямыз осының бәріне толық­тай кепілдік береді. Темірхан ДОСМҰХАМБЕТОВ,Туризм және спорт министрі.