Жергілікті жағдай неге ескерілмейді?

Қызылжар өңірінде егін орағы­ның нағыз қызған кезі. 3,9 миллион гектар дәнді дақылдар алқабының жартысынан астамы бастырылып, гектар берекесі 9,8 центнерден ай­налуда. Биылғыдай күрделі ауа райы жағдайында бұл жаман көрсеткіш емес. Бүгінде солтүстікқазақстандық диқандарды жауапты науқанды өт­кізу барысы емес, астықты сату баға­сы қатты толғандырып отыр. Ол жөнінде біз жазған едік. (“Егін өсірушілердің өкпесі”, 17 тамыз.) Модернизация және экономи­ка­лық мәселелер жөніндегі мем­ле­кет­тік комиссияның ауылшаруашылық құрылымдарынан 1 тоннасы 26500 теңгеге тең (180 АҚШ доллары) 2 миллион тонна астық қабылдау ту­ралы жуырдағы шешімі ауылша­руа­шылық тауарларын өндірушілердің келіспеушілігін тудырып, айран-асыр қылды. Мәселенің мән-жайын білмек ниетпен облыстық ауыл ша­руашылығы басқармасының басты­ғы Серік Тәшеновпен хабарласқан едік. – Солтүстік Қазақстан облысы бойынша квота мөлшері – 600 мың тонна. Астықтың сатып алу бағасы кемі 200 доллар болады деген үмі­ті­міз ақталмады. Расында да баға тө­мен. Нендей негіздерге сүйеніп қой­ыл­­ғанын біле алмадық. Алайда, тап­сыр­маны орындамай болмайды, деді ол. Қазақстанның Еңбек Ері Ген­надий Зенченко бір тонна астықтың бағасы 230 доллардан кем түспеуі тиіс деген пікірде. Саналы ғұмырын егіншілік саласына арнап келе жат­қан даңғайыр диқан өз сөзін мол тә­жірибеге сүйеніп, жергілікті жағдай мүмкіндіктерін ескеріп айтқаны дау­сыз. ЖШС жетекшісі Константин Мишенев мұндай бағамен жұмсал­ған шығын ақталады дегенге сен­бейді. Жыл өте ауыр тиді. Жаздың аптап ыстығы мен құрғақшылығы зиян көлемін өсіріп жіберді. Әлемдік баға шарықтап кетті. Іргеміздегі Ресейде 200 доллар. Бізде қосымша құн салығын есептегенде 160 дол­лар­дан ғана айналады. Ертең заңсыз жолдармен сыртқа ағылмасына, ішкі рынокты делдалдардың жаулап алма­сына кім кепіл? Осы жәйттер жан-жақты таразылануы тиіс еді. Әйтпесе, шаруа қожалықтарының да, ауылдың да жағдайын оңалту қиын. Сондықтан Үкімет баға саяса­тын қайта қарауы керек дейді егін өсірушілер. Шынында да, елімізде азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге зор үлес қосып келе жатқан Қызылжар өңірі диқандарының өтініш-тілектері негізсіз емес. Былтыр астықтың бағасы құл­дырап кеткеніне қарамастан нан бағасы өзгеріссіз, арзандамаған күйі қалды емес пе? Демек, нан және нан өнімдері бағасының негізсіз көтерілмеуі тек бағаға ғана тіреліп тұрмаса керек. Ірі агроқұрылымдар басшылары осылай қиналса, еркін рынокқа шығуға еш мүмкіндіктері жоқ шағын шаруашылықтардың халі қалай болмақ? Өмір ЕСҚАЛИ, Солтүстік Қазақстан облысы.