Әйелдердің де қосқан үлесі зор

Бүгінгі таңда Қазақстан мем­ле­кетінің алдындағы ең басты мін­­дет – инновациялық экономиканы қалыптастыру. 2020 жылға дейінгі стратегиялық даму жоспары еліміздің жарқын болашағына арналған. Оның іске асырылуына бүкіл қоғам болып атсалысу парыз. Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі стратегиялық даму жоспарын жүзеге асыруға әйел­дердің белсенді қатысуы аса маңызды. Даму жоспарын­да саяси тұрақтылық пен ұлт­аралық татулық, тиімді басқару, халықаралық еңбек норма­ла­рын сақтау, кәсіпкерлік мә­де­ниеті, тиімді әрі тұрақты мак­ро­экономикалық саясат, сауда және экономикалық интегра­ция, әлеуметтік әділеттілік пен сенімді әлеуметтік қорғау сияқ­ты гендерлік бағытқа негіз­дел­ген мәселелер бар. Әйел кәсіп­керлігіне қолайлы іс-ша­ралар толық қарастырылған. – Осы орайда айтпағымыз, бүгінде еліміздің экономикасын өркендетуде еңбек етіп жүрген 3,7 млн. әйелдер қауымы бар. Қазақстан әйелдері отбасы қам-қарекеті, балалар тәрбиесімен қо­са ел игілігін арттыруда қоғам ал­дындағы міндетін адал атқарып келеді, – деді қала әкімінің орынбасары Н.Шарова, – қазіргі кезеңде әйел адамның саясатта, басқару ісінде, бизнесте тиімді де табыс­ты болып жүргеніне ешкім күмән келтіре алмайды. Оның негізгі себебі, мемлекет тарапынан, Мем­лекет басшысы тарапынан қазақстандық әйелдер қауымына сенімді серіктес ре­тінде жоғары баға берілуі. Ал, сенім мен құрмет адамға әрқашан қанат бітіреді. Индус­трияландыру картасына жалпы көлемі 6,5 трлн. теңге құрайтын 162 жоба енгізілген. Соның басым бөлігінің бірі, – «Биз­нестің жол картасы-2020». Бұл жобаға сәйкес мемлекет шағын және ор­та бизнес субъектілеріне несие бөлу арқылы кәсіпкерлік ин­фра­құрылымын дамытпақ. Соған орай жеңіл өнеркәсіп, тоқыма кә­сіп­орындарын, ту­ризмді, аг­рар­лық қайта өңдеу салаларын жандандыруға жол ашылмақ. Шағын кәсіпкерлікпен айналысатын ханымдар аз емес. Бүгінгі таңда елімізде шағын және орта кәсіпкерлік саласында тер төгіп жүр­гендердің арасында әйелдердің үлесі 50 пайызды құрайды. Ал аграрлық сектордағы әйелдердің үлес салмағы 60 пайыз екен. Семей қаласындағы «Береке» шағын несие беру ұйымынан үс­тіміздегі жылдың 9 айында 7 мың­нан астам ауылда тұратын қыз-келіншектер шаруа қожалы­ғындағы жұмыстарын дамыту үшін несие алған. Осы арада Ел­басының Қазақстан әйелдерінің V форумында әйел кәсіпкерлігін қаржыландыру мәселесі туралы тапсырма бере тұрып, әйелдердің қаржыны қайда, қалай жұмсауды білетінін атап айтқанын еске сала кету қажет. Әйел кәсіпкерлігін қар­жыландыру жобалары қар­қынды жүргізілуде. Шағын кә­сіпкерлікті дамыту қо­ры арқылы әйел кәсіпкерлерге 16 млн. доллар қаржы бөлінді. «Шағын несие ұйымдары туралы» заңға өзгерістер енгізіліп, несие алу процедуралары жеңілдетілді. Кәсіпкер әйелдермен жүргізілетін сауалдама арқылы шағын кәсіп­керлікті табысты дамытуға ке­дергі келтіретін мәселелер анық­­талды. Олар жергілікті мәс­ли­хат депутаттарының, мем­ле­кет­тік және бизнес құры­лымдары, қаржы ұйымдары мен үкіметтік емес ұйымдардың және кәсіпкер әйелдердің қатысуымен өткізілетін дөңгелек үстел жиындарында талқылануда. Семей қаласы әкімінің орын­­б­а­­сары Надежда Шарова конференцияда Семей қаласындағы әйелдердің қоғамдағы белсенділігі, іскер­лігіне тоқталып өтті. Айта кету керек, елімізде 2006-2016 жылдарға арналған гендерлік теңдік стратегиясы бекітілді. Бүгінде Семей қалалық әкімдігіне қарасты он бес дербес бөлім бар болса, оның алтауын қазір нәзік жандылар бас­қаруда. Сонымен қатар, Семей қа­ласына қарасты төрт ауылдық округтің де әкімі әйел адамдар. Семей қалалық мәслихатының қатарында да төрт нәзік жанды халық қалаулысы атанған. – Еліміз дербестігін алғаннан бастап, гендерлік теңдікке ерекше мән беріліп келеді, – деді кә­сіпкер ханым Жанна Мұратова. Қазіргі таңда әйелдер қауымы түрлі салада ер азаматтарымызбен тең дәрежеде еңбек етуде. Мем­лекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев «Қазақстан-2050: бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты Жолдауында шағын бизнес ұр­пақтан ұрпаққа өтуі қа­жет­тігін атап өткен еді. Бүгінде әйел­­дердің жеңіл өнеркәсіпте, сау­да саласында, қонақүй және мейрам­хана кәсібінде бағындырған белестері аз емес. Олардың іскерлігі нәти­жесінде қаламыз әлеуметтік тұрғыдан қар­қынды дамып келе жатыр. Нәзік жандылар әлі де болса кәсіпкерлік саласында өздерінің мүмкіндіктерін толықтай пайдалана алмай ке­леді екен. «Бизнес жүргізудегі жеңілдік» рейтингінде Қазақ­стан ТМД елдері арасында көш­басшы орында болғандығына қарамастан, жаһандағы эконо­микалық дағдарыс пен өзге де факторлар әйелдердің осы саланы игеруіне қолбайлау болып отырған көрінеді. Дегенмен, отбасының берекесін келтіріп, бала тәрбиесімен үз­бей айналыса жүріп, үйден тыс жердегі жұмысын да тынды­рып, елдің әлеу­меттік-эко­но­мика­лық ахуалына өзіндік үлес қосып жүрген әйелдер аз емес. Олардың арасын­да үлкенді-кішілі мекемелер басшылары, өз ісін ұршықша иіріп отырған кәсіпкерлер де бар. Өнегелі ана, үлгілі басшы атанып жүрген­дері қаншама. Қазақстанның «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қоры 5 мың­нан аса әйел кә­сіпкерлердің жобасын қаржы­ландырған. Әйел адам­ның қабілетімен респуб­ликадағы ең­бек ресурсының 50%-ға жуы­ғын құрап отырған Қа­зақ­стан әйел­­­дері үдемелі ин­дус­триялық-инновациялық даму бағдарламасын жүзеге асыруға үлес қосып отыр. Осылайша ұлттық экономиканы инновациялық жолға қоюға өзіндік септігін тигізуде. Раушан НҰҒМАНБЕКОВА. Семей.