Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы

Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдарында кадр саясатын іске асырудың кейбір мәселелері туралы

«Құқық қорғау қызметі туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 46-2 және 54-баптарын іске асыру мақсатында, қаулы етемін:

1. Қоса беріліп отырған:

1) Қызметкерлердің қызметін бағалау, разрядтар беру шарттары мен ережелерінің қағидалары; 2) Тәртіптік теріс қылықтардың ауырлығын бағалау жүйесі және тәртіптік жауаптылықты қалыптастыру (тәртіптік тәжірибеде профилактикалық функцияларды күшейту) қағидалары бекітілсін.

2. Осы Жарлықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Президентінің Әкімшілігіне жүктелсін.
3. Осы Жарлық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткеннен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Президенті Н.НАЗАРБАЕВ Астана, Ақорда, 2016 жылғы 16 наурыз. №211 –––––––––––––– Қазақстан Республикасы Президентінің 2016 жылғы 16 наурыздағы №211 Жарлығымен бекітілген Қызметкерлердің қызметін бағалау, разрядтар беру шарттары мен ережелерінің ҚАҒИДАЛАРЫ

1. Жалпы ережелер
2. Осы Қызметкерлердің қызметін бағалау, разрядтар беру шарттары мен ережелерінің қағидалары «Құқық қорғау қызметі туралы» Қазақстан Республикасының 2011 жылғы 6 қаңтардағы Заңының 46-2-бабына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасы құқық қорғау органдары қызметкерлерінің (бұдан әрі – қызметкерлер) қызметін бағалаудың тәртібін, сондай-ақ құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне лауазымы бойынша разрядтар берудің тәртібі мен шарттарын айқындайды.
3. Қызметкерлердің қызметін бағалаудың тәртібі
4. Қызметкерлердің қызметін бағалауды олардың жұмысының тиімділігі мен сапасын айқындау үшін қызметкердің тікелей басшысы жүргізеді.
5. Қызметкерлердің қызметін бағалау жұ­мыс тиімділігінің негізгі көрсеткіштерінің жетіс­тіктерін және жұмыс стан­дарт­тарының сақ­талуын айқындау арқылы жүзеге асырылады.

Жұмыс тиімділігінің негізгі көрсеткіші – құ­қық қорғау органының стратегиясы (стра­­те­гия­лық жоспары) негізінде қалып­тас­тырылған және жедел-қызметтік мақсаттар мен міндеттерге жету бойынша қызметкердің қызметін бағалауға бағытталған көрсеткіш (жұмыс көлемі). Жұмыс стандарты – нақты учаскедегі қызметкердің қызмет алгоритмі, қағидалары және оның нәтижелеріне қойы­латын талаптар.

4. Қызметкерлердің қызметін бағалау жыл сайын 1 желтоқсаннан кешіктірмей, бірақ лауазымға орналасқан күннен бастап алты ай өткен соң жүргізіледі.

Бағалау: 1) құқық қорғау органының басшысына және оның орынбасарларына; 2) адамның сынақ мерзімінде болу кезеңінде оған қатысты жүргізілмейді.

5. Бағалау жөніндегі жұмысты үйлестіруді құқық қорғау органының кадр қызметі жүзеге асырады.
6. Қызметкерлердің қызметін бағалау нәтижелері мынадай мәндері бар шкала бойынша қойылады: «тиімділігі жоғары», «тиімді», «тиімділігі төмен».

Бұл ретте аталған мәндер мынадай көрсет­кіштерге сәйкес болады: «тиімділігі жоғары» – қызметкер жедел-қызметтік мақсат­тар мен міндеттерге қол жеткізуде алға қойылған жұмыс көлемінен ұдайы асыра жұмыс істейді (неге қол жет­кізді). Құқық қорғау органының (бөлімшенің) жұмысына елеулі үлес қосады. Алға қойылған міндеттер мен өзінің лауазымдық міндеттерін жоғары дәрежедегі дербестікпен орындайды. Өзіне жүктелген лауазымдық міндеттерін орындау кезінде жоғары деңгейдегі кәсібилік пен құзыреттілік көрсетеді және күрделі міндеттерді орындауға қажетті өзінің білімі мен дағдыларын ұдайы жетілдіріп отырады. Өзге қызметкерлердің жеке дамуында, сонымен қатар жалпы құқық қорғау органының (бөлімшенің) дамуында елеулі рөл атқарады; «тиімді» – қызметкер жедел-қызметтік мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізуде алға қойылған жұмыс көлемін орындайды (неге қол жеткізді). Алға қойылған міндеттер мен лауазымдық міндеттер аздаған нұсқаулар берумен орындалады. Жұмыс үшін қажетті бағыттарда білім мен тәжірибенің жоғары деңгейін көрсетеді және өзін одан әрі дамытуға және күрделі міндеттерді орындауға қажетті білімі мен дағдыларын жетілдіру үшін мүмкіндіктер іздейді; «тиімділігі төмен» – қызметкер жедел-қызметтік мақсат­тар мен міндеттерге қол жеткізуде алға қойылған жұмыс көлемін орын­дай алмайды (неге қол жеткізілмеді). Тап­сырмалардың орындалуына ұдайы нұсқаулар мен бақылау қажет. Қажетті білім мен жұмысқа мүдделілік танытпайды. Қызметкерден жұмыс­ты орындаудың сапасын дереу және айтарлықтай дәрежеде жақсартады және осы сапаны одан әрі талап етілетін деңгейде ұстайды деп күтіледі.

7. Қызметкердің қызметін бағалау нәтижелері бойынша оның тікелей басшысы құқық қорғау органының басшысы бекіткен нысанға сәйкес бағалау парағын толтырады және келесі бағалауға дейін қызметкерді кәсіби дамытудың жеке жоспарын жасайды.

Қызметкерді кәсіби дамытудың жеке жоспары қызметкер­дің тиімділігін арттыруға және белгілі бір уақыт кезеңінде оның кәсіби және тұлғалық өсуіне (біліктілікті арттыру курстарынан өту, нақты дағдыларын дамыту) бағытталған басым бағыттар мен ұсынымдарды айқындайды.

8. Толтырылған бағалау парағы мен қызметкерді кәсіби да­мыту жоспары үш жұмыс күні ішінде кадр қызметіне жіберіледі.
9. Кадр қызметі тікелей басшылар берген қызметкерлерді дамыту жоспарларын жинақтайды және тиісті құқық қорғау органы қызметкерлерінің кәсіби деңгейін арттыруды ұйымдастыру кезінде ескереді.
10. Бағалау нәтижелері бойынша шешімдер қабылдау
11. Қызметкерлердің қызметін бағалау нәти­же­лері сыйлықақы беру, ынталандыру, оқыту, мансаптық өсу, ротация жөнінде шешім­дер қабылдау үшін, сондай-ақ сараланған еңбекақы белгілеу үшін негіз болып табылады.
12. Қызметкер бағалау аяқталған күннен бастап үш жұмыс күні ішінде бағалау парағымен және дамыту жос­парымен таныстырылады.
13. Қызметкерді бағалау нәтижелері қызметтік тізіміне енгізіледі.
14. Бағалау нәтижелеріне шағымдану
15. Қызметкерлер бағалау нәтижелерімен та­ныс­қан күннен бастап он жұмыс күні ішінде құ­қық қорғау орга­нының басшысына немесе құ­қық қорғау органының уәкілетті басшысына және (немесе) сот тәртібімен бағалау нәтижелеріне шағымдануға құқылы.
16. Құқық қорғау органының басшысы немесе құқық қорғау органының уәкілетті басшысы қызметкердің шағымы түскеннен кейін оны қарауды жүзеге асырады және бұзушылық анықталған жағдайларда бағалау нәтижелерінің күшін жоюға шаралар қабылдайды.
17. Лауазымы бойынша разрядтар берудің тәртібі мен шарттары
18. Лауазымы бойынша разряд – қол жеткіз­ген нәтижелер негізінде айқындалатын және сараланған еңбекақы төлеуге әсер ететін қыз­мет­керлердің кәсіби біліктілігінің дәрежесі.
19. Қызметкерлерге лауазымы бойынша мынадай разрядтар беріледі:

1) үшінші разряд; 2) екінші разряд; 3) бірінші разряд. Бірінші разряд лауазымы бойынша жоғары разряд болып табылады.

17. Лауазымы бойынша разрядтар беру сатылы түрде дербес жүргізіледі.
18. Лауазымы бойынша үшінші разряд құ­қық қорғау органдарында кемінде төрт жыл және атқаратын лауазымында ке­мінде екі жыл үздік­сіз еңбек өтілі бар қызметкерлерге берілуі мүмкін.

Лауазымы бойынша екінші разряд қызмет­кер­лерге қол жеткізген нәтижелері ескеріліп, алдыңғы разряд берілген сәттен бастап екі жыл өткеннен кейін берілуі мүмкін. Лауазымы бойынша бірінші разряд қызмет­керлерге қол жеткізген нәтижелері ескеріліп, алдыңғы разряд берілген сәттен бастап екі жыл өткеннен кейін берілуі мүмкін.

19. Лауазымы бойынша разрядтар берудің қосымша шарттарын енгізуге рұқсат етілмейді.
20. Лауазымы бойынша разряд беру туралы шешімді қызметкердің қызметін бағалау нәтижелерінде «тиімділігі жоғары» немесе «тиімді» деген мәндер болғанда қызметкердің тікелей басшысы қабылдайды.

Лауазымы бойынша разряд беру қызметкердің қызметін бағалау нәтижелері көрсетілген ұсыну негізінде құқық қорғау органы басшысының немесе құқық қорғау органының уәкілетті басшысының бұйрығымен ресімделеді.

21. Ротациялау тәртібімен ауыстыруды қос­пағанда, қызметкер тиісті құқық қорғау органы жүйесінде ауыстырыл­ған кезде не қызметкер бір құқық қорғау органынан екін­шісіне ауыс­тырылған кезде лауазымы бойынша берілген разряд сақталмайды.
22. Қарамағында болған, жүктілігі және босануы, бала үш жасқа толғанға дейін бағып-күтуге арналған жалақысы сақталмайтын демалыста жүрген, сондай-ақ жаңа туылған баланы (балаларды) асырап алуға байланысты демалыстағы қызметкерлерге лауазымы бойынша разряд қарамағында және демалыста болған бүкіл кезеңі бойына сақталады.

Бұл ретте қарамағында болу және демалыста болу кезеңі осы Қағидалардың 18-тармағында көзделген, лауазымы бойынша разрядтар берудің мерзімдерін есептеу кезінде есепке алынбайды.

23. Лауазымы бойынша разряд қызметкердің алынбаған тәртіптік жазасы болғанда, қайта аттестаттау кезінде атқара­тын лауазымына сәйкестігі туралы мәселе шешілгенге дейін, ақталатын негіздер бойынша қылмыстық істі қыс­қартқанға дейін, ақтау үкімі заңды күшіне енгенге дейін, қызметтік тергеп-тексеру аяқталғанға дейін қызметкерлерге берілмейді.
24. Лауазымы бойынша берілген разрядынан айыру елеулі немесе өрескел теріс қылығы үшін жүргізіледі және құ­қық қорғау органы басшысының немесе құқық қор­ғау органының уәкілетті басшысының бұйрығымен ресімделеді.
25. Сот шешімі бойынша қызметіне қайта орналасқан адамға, еңбек сіңірген жылдарына байланысты зейнетақы төлемдерін алуға құқық беретін негіздер бойынша тиісті құқық қорғау органынан босатылған және қызметке жаңадан қабылданған адамдарға, лауазымы бойынша разряд қалпына келтіріледі.

  Қазақстан Республикасы Президентінің 2016 жылғы 16 наурыздағы №211 Жарлығымен бекітілген   Тәртіптік теріс қылықтардың ауырлығын бағалау жүйесі және тәртіптік жауаптылықты қалыптастыру (тәртіптік тәжірибеде профилактикалық функцияларды күшейту) қағидалары  

1. Жалпы ережелер
2. Осы Тәртіптік теріс қылықтардың ауыр­лығын бағалау жүйесі және Тәртіптік жауап­тылықты қалыптастыру (тәртіптік практикадағы профилактикалық функцияларды күшейту) қағидалары «Құқық қорғау қызметі туралы» Қазақстан Республикасының 2011 жылғы 6 қаңтардағы Заңының (бұдан әрі – Заң) 54-бабына сәйкес әзірленді және жасалған тәртіптік теріс қылықтың ауырлығын айқындау үшін өлшемшарттарды белгілейді және тәртіптік жауаптылықты қалыптастыру тәртібін (бұдан әрі – Жүйе және Қағидалар) реттейді.
3. Осы Жүйеде және Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) тәртіптік теріс қылықтардың ауырлығын бағалау жүйесі – Қазақстан Республикасы құқық қорғау органының қызметкері (бұдан әрі – қызметкер) жасаған тәртіптік теріс қылықты бағалау өлшемшарттарының жиынтығы; 2) тәртіптік теріс қылық – қызметкердің өзіне жүктелген міндеттерді құқыққа қайшы, кінәлі атқармауы немесе тиісінше атқармауы, лауазымдық өкілеттіктерін асыра пайдалануы, қызметтік және еңбек тәртібін бұзуы, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызметшілерінің Ар-намыс кодексін (Мемлекеттік қызметшілердің қызмет әдебі қағидаларын) не Ар-намыс кодекс­терін (құқық қорғау органдарында қолданыс­тағы қызмет әдебі қағидаларын) бұзуы, сол сияқты құқық қорғау қызметінде болуға байланысты белгіленген шектеулерді сақтамауы; 3) тәртіптік жаза – қызметкерге қолданылатын тәртіптік жауапкершілік шарасы; 4) тәртіптік жауаптылық – теріс қылықты, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда әкімшілік құқық бұзушылық жасағаны үшін қызметкерге қолданылатын заңдық жауаптылықтың түрі.

2. Тәртіптік теріс қылықтардың ауырлығын бағалау жүйесі
3. Тәртіптік теріс қылықтардың ауырлығын бағалау жүйесі мынадай өлшемшарттардан тұрады:

1) жасалған теріс қылықтың сипаты және мазмұны; 2) қызметкердің жеке басын және оның қызметке қатысын сипаттайтын деректер; 3) қызметкердің кінәсінің уәждемесі және дәрежесі (қасақана, абайсызда); 4) қызметкердің кінәсін жеңілдететін мән-жай­лар (теріс қылықты алғаш рет жасау, теріс қылықты жасау фактісімен келісу, теріс қылық­ты жасау жағымсыз салдарларға әкелмеуі және құқық қорғау органының беделіне нұқсан келтірмеуі); 5) қызметкердің кінәсін ауырлататын мән-жайлар (теріс қылықты қайталап жасау, теріс қылықты қызметтік мін­деттерін орындау кезінде жасау, теріс қылықты алкогольге немесе есірткіге масаң күйде жасау, теріс қылықты жасау жағымсыз салдарларға әкелуі және құқық қорғау органының беделіне нұқсан келтіруі, бұрын жасалған теріс қылық бо­йынша Кемшіліктерді жою жоспарын орындамауы).

4. Тәртіптік теріс қылықтар мынадай түрлерге бөлінеді:

1) болмашы; 2) елеулі; 3) өрескел. Болмашы теріс қылық – оны жасағаны үшін Заңның 56-бабының 2-тармағының 1), 2), 3) тармақшаларында көзделген тәртіптік жаза қолданылатын теріс қылық. Елеулі теріс қылық – оны жасағаны үшін Заңның 56-бабының 2-тармағының 4), 5), 6) тармақшаларында көзделген тәртіптік жаза қолданылатын теріс қылық не бұрын қолданылған алынбаған тәртіптік жазасы болған кезде оны жасағаны үшін Заңның 56-бабының 2-тармағының 1), 2), 3) тармақшаларында көзделген тәртіптік жаза қолданылатын теріс қылық. Өрескел теріс қылық – оны жасағаны үшін Заңның 56-бабының 2-тармағының 7), 8), 9) тармақшаларында көзделген тәртіптік жаза қолданылатын теріс қылық.

5. Тәртіптік жаза осы Жүйе мен Қағидалардың 3-тармағында көзделген өлшемшарттар ескеріле отырып, жасалған теріс қылықтың ауырлығына сәйкес келуі тиіс.
6. Егер теріс қылықты құқық қорғау қызметіне алғаш рет қабылданған адам жасаған болса, осы адамға бекітілген тәлімгерден теріс қылықтың жасалу фактісі бойынша жазбаша түсіндірмелер талап етіледі.
7. Тәртіптік жауаптылықты қалыптастыру тәртібі (тәртіптік практикадағы профилактикалық функцияларды күшейту)
8. Өрескел теріс қылықты қоспағанда, әрбір тәртіптік теріс қылық бойынша мерзімі мен мазмұны бойынша, сондай-ақ бақылауға жататын нақты іс-шараларды, оның ішінде:

1) ұйымдастырушылық-басқарушылық сипаттағы (теріс қылықты жасауға ықпал еткен факторларды, себептер мен жағдайларды, оның ішінде қызметтік жүктемені талдау мен бағалау); 2) теріс қылықты жасаған қызметкердің кәсіби біліктілігін арттыру (қызметкерді тәртіпке және іс-қимылдардың мазмұнына, оның ішінде жұмыс орнында оқытуды ұйымдастыру жолымен үйрету); 3) тәрбиелік сипаттағы (құқықтық үгіт-наси­хатты ұйым­дастыру, алдын алу-профилак­тикалық шараларды жекелей түрде жүргізу) шараларды көздейтін Кемшіліктерді жою жоспары (бұдан әрі – Жоспар) міндетті түрде әзірленеді.

8. Жоспарды әзірлеу, ұйымдастыру мен іске асыру тәртіптік теріс қылықты жасауға жол берген қызметкердің тікелей басшысына жүктеледі.
9. Жоспарда көрсетілген кемшіліктерді қыз­мет­кер жойған кезде, міндеттерін үлгілі орын­даған жағдайда, сондай-ақ қыз­меттік іс-әрекетінде елеулі нәтижелерге жеткен болса, ті­ке­лей басшы бұрын қолданылған жазаны мерзі­мінен бұрын, бірақ оны қолданылған күнінен бастап үш ай өткен соң марапаттау тәртібімен алып тастау туралы өтінішхат енгізуге құқылы.

Ерекше жағдайларда, қызметкер аса маңызды нәтижелерге жеткені үшін, сондай-ақ мемлекетке сіңірген еңбегі мен ерлігі үшін тікелей басшы Жоспарды орындау нәтижелерін есепке алмай, бұрын қолданылған жазаны алып тастау туралы өтінішхат енгізеді.