Кеше Премьер-Министр Кәрім Мәсімовтің қатысуымен «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қорының кеңейтілген жиыны болып өтті.

Ел дамуының үштен бірі «Самұрық-қазына» қорының үлесінде Кеше Премьер-Министр Кәрім Мәсімовтің қатысуымен «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қорының кеңейтілген жиыны болып өтті. Онда қордың 2010 жылғы жұмыстарының қорытындылары қаралып, 2011 жылғы міндеттері айтылды. Жиында негізгі баяндаманы жасаған қор басшысы Қайрат Келімбетов Үкіметтің дағ­да­рыс­пен күрес жөніндегі бағ­дар­лама­сының басты опера­торы болып табылған осы құрылымның өткен жылда оны сәтті аяқ­таған­дығын атап көр­сетті. Осының нә­тижесінде Ұлт­тық қордан дағ­дарыс сал­дарын еңсеру үшін бөлінген 1 триллион 87,5 миллиард теңгенің 91 пайызы игерілді. Қордың қатысуымен елдегі БТА банк, Альянс банк және Те­мірбанк секілді үш ірі банк­тің берешектерін қайта құры­лымдау табысты аяқталды. Қайта құры­лымдау нәтижесін­де БТА банкі­нің сыртқы бо­рыштары 12 млрд. АҚШ дол­ларынан 3,7 млрд. АҚШ дол­ларына дейін төмен­детіл­ді, Альянс банктің сыртқы борышы 4,5 млрд. АҚШ дол­ларынан 1,16 млрд. долларға дейін қысқарды, Темірбанктің сырт­қы борышы 770 млн. АҚШ долларынан 61 млн. АҚШ дол­ларына дейін қысқарды. Міндеттемелерді төлеу мерзімі қарыз берудің орташа ставкасын 9-10 пайызға дейін төмендете оты­рып, қолданыстағы 1-5 жылдан 8-20 жылға дейін өзгертілді. Былтыр халықаралық рейтинг агенттіктері үш банктің де несиелік рейтингіне жоғары баға берді. Бұл дағдарысты шақтағы елдің қаржы секторын қолдау жөнінде жүргізілген мемлекеттік саясат тиімді болып шық­қандығын білдіреді. Халық банкі Ұлттық қордан экономиканың нақты секторын не­сиелендіру үшін бөлінген 60 мил­­лиард теңгені, сондай-ақ ЦентрКредит банкі, Kаспий банкі және Халық банкі шағын және орта бизнесті қолдау бағ­дар­лама­сы бойын­ша бөлінген 40 миллиард теңгеден астам қаржыны мерзімінен бұрын қай­тара алды. Осын­дай өрелі істі 46,5 миллиард тең­гені мерзімінен бұрын қайтар­ған Қаз­ком­мерцбанк те көрсетті. Мұ­ның өзі қаржы сек­торының тұ­рақтанған­дығын біл­діре­тін мысалдар. Жылжымайтын мүлік рыно­гын­дағы проблемаларды шешу үшін «Самұрық-Қазына» АҚ үлестік құ­ры­лыс нысандарын аяқтауға барлы­ғы 200 миллиард теңге (соның ішінде Ұлттық қордан 170 миллиард теңге, Стресті активтер қорынан 30 миллиард теңге) бөлген еді. 2011 жылғы 1 қаңтардағы мәлімет бо­йынша ол қаражаттың 137,4 миллиард теңгесі игерілді. Осының нәти­жесінде 52 тұрғын үй нысаны аяқ­талды. 11 870 үлескер үйлі болды, мұның сыртында 10 832 пәтер халыққа сатылатын болды. Қазіргі уақытта қор арқылы тағы да 6 955 үлескердің мәселесі шешілуде. Осы үшін 43 тұрғын үй нысанның құ­рылысын аяқтау жө­нін­де жұмыс­тар жүргізілуде. 2007 жылдан бері жүзеге асы­рылып келе жатқан маңызды жұ­мыстардың бірі – қор арқылы ша­ғын және орта бизнесті қолдау. Осы бойынша 4 жылдың ішінде жалпы сомасы 513 миллиард тең­геге 10 537 жоба қаржыланды­рыл­ды. 19 мың­нан астам жұмыс орны құрылды. Бұдан басқа, 2010 жылы «Даму» қоры арқылы «Бизнестің жол картасы-2020» бағдарламасы жү­зе­ге асырыла бастады. Оның ая­сында 110 миллиард теңгеден астам қаржыны құрайтын 285 жоба мақұлданып, оларды жүзеге асы­ру үшін қазіргі күнге дейін 137 шарт жасалды. «Самұрық-Қазына» қоры ша­ғын және орта бизнесті тапсы­рыс­тармен қамтуда үлкен жұмыс­тар жүргізуде. 2010 жылға арнал­ған жұмыстар мен қызметтерді сатып алудың шоғырланды­рыл­ған жоспары шамамен 3,5 трлн. теңгені құрады. Жасалған шарт­тардың жалпы сомасы – 3 трлн. 472 млрд.теңге. Осының нәтиже­сінде қазақстандық үлестің дең­гейі 50 пайызға дейін жетті. «Атамекен» одағымен бірлесіп ұлттық компаниялар, даму инс­ти­туттары, бизнес-қауымдастықтар және отандық өндірушілердің өкіл­дерінің қатысуымен Қазақ­стан­ның тауар өндірушілер фо­румы өткізілді. Форумда жалпы сомасы 108 млрд.теңгеге көмір, темір-бетон бұйымдарын, радио­тех­никалық мұнай-газ жабдық­тарын жеткізуге арналған ұзақ мерзімді шарттар жасалды. «Самұрық-Қазына» АҚ және оның еншілес компаниялары ха­лықаралық ынтымақтастықты бел­сенді түрде дамытуда. Ел­ба­сының және қор басшылығының 2010 жылғы сапарлары шең­берінде Finmeccanica, Еуропалық инвес­тициялық банк, General Electric сияқты страте­гиялық әріп­тес­тер­мен ынтымақ­тасу ту­ра­лы меморан­думдарға қол қойылды. Сөйтіп 2010 жылы «Са­мұрық-Қазына» қоры мен оның компа­ния­ларының жылдық өн­дірістік және қаржылық көр­сеткіштері бір­қатар көрсет­кіш­тер бойынша асыра орын­далды. Шоғыр­лан­дырылған та­з­а пайда 2010 жылы жүргізген екінші деңгейлі банктер берешегін қайта құры­лым­дауы нәтижелері­мен қоса есеп­те­генде 400 млрд. тең­­ге мөл­шерінде бола­ды деп күтілуде. Еншілес ұйымдардың 2011-2015 жылдарға арналған даму жоспарларының жобаларын қа­рау нәтижесінде «Самұрық-Қа­зына» АҚ 2011 жылы 43,6 млрд. теңге, ал 2011-2015 жылдарда 354,7 млрд. теңге немесе 2,4 млрд. АҚШ доллары сомасын­дағы таза пайда қаратуды жоспарлап отыр. Бұл тиімділік негізгі қыз­мет нәтиже­лерінің жақсаруы ж­ә­не «Са­мұрық-Қазына» АҚ ұсы­ны­мы бойынша жекелеген еншілес ұйымдардың өзіндік құнды азай­туы нәтижесінде алынады. Еңбек өнімділігі 2011 жылы 2010 жылмен са­лыс­тыр­ғанда 11 пайызға өсіп, бір адамға шақ­қан­да 1,1 млн. теңге, ал 2015 жылы 5,7 млн. теңге құрап, 50 пайызға дейін өсетін болады. Жылжымайтын мүлік қоры­мен бірлесіп, 16 тұрғын үй пай­да­лануға беріледі. Қазақстан­дық үлес­тің деңгейі 50-55 п­а­йызға қамтамасыз етіледі. Көп­теген ин­вестициялық жобалар жүзеге аса­ды. Соның ішінде «Таман» ЖШС базасында қуаты жылына 3 мың вагон жүк вагон­дарын шығаруды қамтамасыз ететін жаңа өндіріс ұйымдас­тыру, Жетіген – Қорғас те­мір жолын тарту, Өзен – Түрк­менстанмен шекарасы темір жо­лын тарту және Шарын өзенін­де СЭС салу жобалары бар. Жиналысты қорытын­дыла­ған Үкімет басшысы Кәрім Мә­сімов қордың дағдарыспен кү­рес жө­ніндегі жұмысына оң ба­ға берді. Сонымен қатар алдағы міндеттерге тоқталды. Соның ішінде «Самұрық-Қазына» қо­ры­ның 2020 жылға дейінгі стра­тегиялық даму жоспары қарастырылып жат­қа­нын, осы бойынша қолға алынған корпоративтік басқару ісін одан әрі жетілдіріп, қор жұмысындағы ашықтықты қамтамасыз ету қа­жет­тігін, компаниялардың акция­лары­ның бір бөлігін қор рыно­гына шығарып, Қазақстан азамат­тарының арасында саудалауды ұйым­дастыратын мезгіл жеткендігін атап көрсетті. «Самұрық-Қазына» қоры­ның өткен жылдары қаншалықты тиімді жұмыс істегендігін оның экономикалық көрсеткіштері жақ­­сы әйгілеп тұр. Бірақ іс мұ­ны­мен бітпейді. Біз алдымызда келе жатқан заман өзгерістеріне сай экономиканы құруымыз қа­жет. Елбасының тапсырмасына сәй­кес бәсекеге қабілетті нарық эко­номикасы жұмыс істеу керек. Қордың негізгі стратегиясы осы­ған бағытталуы тиіс», деп атап көрсетті Үкімет басшысы. Сұңғат ӘЛІПБАЙ.