Білім • 11 Мамыр, 2023
Білімнің күйреуі – ұлттың күйреуі
Адам тіршілігінде өмір сүруін айқындайтын құндылық тым көп емес. Солардың бірі ғана емес, бірегейі, әрине, білім. Тіпті адам баласы жарық дүние есігін ашқан күннен бастап-ақ айналасын танып-білуге кірісетіні белгілі. Алдымен анасын таниды десек, содан кейін отбасын, ортасын... Екі жастан кейін-ақ балабақша табалдырығын аттайды. 6-7 жасынан мектепке барады. Осынау балалық шағында-ақ қоршаған ортасын танып, көп білім алып, бала (дұрысы – кішкентай адам) болып қалыптасып үлгереді. Яғни бұл шақ – шындығында да мықты іргетас немесе осал негіз болады.
Ұстаз • 11 Мамыр, 2023
2016 жылы 21 мамырда шыққан «Орталық Қазақстан» газетінің қиындысы қолыма қашан түскенін есіме түсіре алмадым. Онда «Тұңғыш һәм дара» атты мақала жарияланыпты. Авторы – Ерсін Мұсабек. Мақала кейіпкері – қарағандылық математик Айбат Рафхатұлы Ешкеев. Қазақты әлемге танытып жүрген көрнекті ғалым алпысқа толыпты. Соған орай жазылған жып-жылы дүние екен. Атақты жерлесіміз докторлық диссертациясын Новосібірдегі математика ғылымының майталмандары алдында қазақ тілінде қорғаған. Бұл да екінің бірінің қолынан келмейді.
Туризм • 11 Мамыр, 2023
Еліміздегі ең көне шаһарлардың бірі Түркістан бүгінде инфрақұрылымы дамыған, мәдени орталықтары көз тартатын жасыл желекті, көрікті қалаға айналды. Соңғы жылдары ерекше өзгерген қастерлі шаһар енді ұлтымыздың рухын көтеретін келешегі кемел Түркістан ретінде де дамып келеді. Осы қаланың байырғы тұрғыны мені заманауи да ерекше архитектуралық шешіммен, шығыстық үлгімен салынған жаңа ғимараттардың көптігі қуантады. Туризмнің дамуына, қонақтарға сапалы қызмет көрсетуге септігін тигізетін нысандар көп.
Қоғам • 11 Мамыр, 2023
2023 жылғы жаһандық сын-қатерлер
Алдағы онжылдықта күллі әлемді қандай сын-қатер күтіп тұр? Көптеген ақыл-ой орталықтары осы сұрақтар төңірегінде зерттеу жүргізіп келеді. Мәселен, 2023 жылы Дүниежүзілік экономикалық форум 1 200-ден астам жетекші сарапшының қатысуымен Жаһандық сын-қатерлер туралы есеп дайындаған.
Қоғам • 11 Мамыр, 2023
Мал азығы ретінде пайдаланылатын кәдімгі жемнің сапасын арттыра отырып, сүттің өнімділігін 20-40 пайызға ұлғайтқан ғалым Юрий Балджи мал денсаулығын сақтаудың жолын да ұсынып отыр.
Тарих • 10 Мамыр, 2023
Былтыр елімізде «Дос-Мұқасан» көркем фильмі көрерменге жол тартты. Бұл 1967-1974 жылдардағы Қазақ политехникалық институтының Автоматика және есептеу техникасы факультеті студенттерінің вокалдық-аспаптық ансамблінің құрылуына, қалыптасуына және оның музыкалық-тәрбиелік маңызын елге таратуға арналған туынды болатын. Онда техникалық оқу орны студенттерінің республикада үздік музыкалық ұжым ұйымдастырғаны, бүкілодақтық байқаулардың жеңімпазы атанып, еліміздің эстрададағы аңызға айналғаны көрсетілген.
Әдебиет • 10 Мамыр, 2023
Роман жүгі ауыр жанр екені оқушы қауымға белгілі жайт. ХХ ғасырда қазақ әдебиетіне олжа салған қадау-қадау көркем шығармалар сол кездегі оқырмандардың әлі күнге дейін есінде. Оны қазір ойша шолып шықсақ, Ғабит Мүсіреповтің атақты «Ұлпаны», Ілияс Есенберлиннің «Қаһарынан» бастап, көшпелілер өміріне арналған бірқатар туындысы әдебиетімізді жаңа биікке көтерген еді. Әбіш Кекілбайұлының «Үркері» мен Мұхтар Мағауиннің «Аласапыраны» есімізге алғашқылардың бірі ретінде оралады. Әбекеңнің (Нүрпейісов) «Қан мен терін», одан кейін «Соңғы парызын» оқыдық. Тізімді бұдан әрі де соза беруге болар еді. Сондай-ақ қазақ көркем әдебиетіне «Жасыл белес», «Түйелі адам», «Бала жігіт», «Қара жорға», «Балдақты адам» сияқты сүбелі шығармалар берген Рахметолла Райымқұловатың есімі де құрметке лайық деп білеміз.
Тұлға • 09 Мамыр, 2023
Майданда болғандар өмірді, достықты ерекше қадірлейді. Майдандас достардың бір-біріне деген құрметі ерекше болатыны да сол. Өмір өткелінің бір мезетінде Кемелдің үйінде қона жатып, сырласқан сәті көз алдына арбалып тұра қалған. Онда Әзілхан «Социалистік Қазақстанның» Павлодар облысындағы меншікті тілшісі болып істейтін. Кемел осы басылымның жауапты хатшысы еді. Алыстан келген досын қолқалап, төріне шығарған. Жұмыс аяғында жеткен бұларды орта бойлы, талдырмаш денелі, қараторы келіншек күлімдеп қарсы алады. Жайдарылығы жүзінен ескен жан екен, ашық қабағынан қонақ күтуге дағдыланған аңсарлы әдеп аңғарылады.
Тарих • 09 Мамыр, 2023
Көрнекті қаламгер Қабдыкәрім Ыдырысовтың шығармашылығында соғыс тақырыбы ерекше орын алады. 13 жасынан бастап қанқұйлы соғыстың елге салған лаңын бастан кешірген Қабдыкәрім – ауылдағы аңырап қалған жетім-жесірдің көз жасын өлең оқып, домбыра «сабалап үйреніп» ән айтып жүріп сүртіп, жұбатқан ұрпақтың өкілі.
Тарих • 09 Мамыр, 2023
Майдан газеті: Сарғайған парақтар сыры
Сұрапыл соғыс талайдың өмірін жалмады. Қызыл әскер қатарына 1 млн 200 мыңнан астам қазақстандық шақырылса, олардың әрбір екіншісі опат болған. Сол күндердің жылнамасы, тарихы ретінде сақталған, көпшілік біле бермейтін басылым «Отанды қорғауда» деген атпен 1942-1944 жылдары шығып тұрды. Газет Қызыл әскердің жоғарғы саяси басқармасы Ленинград майданы әскери кеңесінің ұсынысымен жарық көрді.
