Айдана ШОТБАЙҚЫЗЫ
Айдана ШОТБАЙҚЫЗЫ«Egemen Qazaqstan»
99 материал табылды

Ғылым • 05 Қаңтар, 2024

Жаңғақтан да қауіп бар

Жаңғақ жейтін бе едіңіз? Бірден ескертейік, енді абай болғаныңыз жөн. Өйткені жаңғақ құрамынан бауыр обырын тудыруы мүмкін токсин табылды. Әсіресе шетелдерден әкелінетін жаңғақтарды жегенде мұқият болған абзал. Отандық ғалымдар осындай қорытындыға келіп отыр.

Ғылым • 03 Қаңтар, 2024

Ғылымдағы трансформация

Ел экономикасының негізі, тірегі саналатын ғылым саласында былтыр да маңызды шешімдер қабылданып, қыруар жұмыс атқарылды. Соның негізгілеріне шолу жасап көрелік.

Сұхбат • 01 Қаңтар, 2024

Саясат Нұрбек: Ғылым өндірістегі табысты 15 есе арттырады

2024 жылы отандық ғылым саласын қандай өзгерістер мен бетбұрыстар күтіп тұр? Биыл нақты қай бағыттағы зерттеулерге сұраныс артуы мүмкін? Ғылымды басқару жүйесінде тың жаңалықтар бола ма? Ғалымдарды қолдаудың қандай түрлері қолға алынбақ? Осы және өзге де сұрақтарға жауап алу үшін Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбекті әңгімеге тартқан едік.

Қоғам • 26 Желтоқсан, 2023

Ғалымдардың тұрғын үй бағдарламасы

Баспана алу үшін ғалымдарға қолжетімді кредит беретін бағдарлама іске қосылды. Бұл – Ғылым және жоғары білім министрлігі мен «Отбасы банктің» бірлескен жобасы.

Білім • 16 Желтоқсан, 2023

Білімге құштар ұлт

Қазақ ерте кезден баласын оқытуға, сауатын ашуға тырысқан. Қорадағы соңғы малын сатса да перзентіне білім есігін ашуға барын салатын әдет, әлде үрдіс сонау бағзыдан қалыптасты. Бұл сөзімізге өткен ғасырларда-ақ білімге бойлаған, жырақтан ілім іздеген қазақтар дәлел бола алады.

Білім • 12 Желтоқсан, 2023

Ауыл баласы қайтсе сапалы білім алады?

Қолданыстағы «Білім туралы» Заңда еліміздегі барлық баланың тұрған жеріне, жағдайына қарамастан, сапалы орта білім алуға құқылы екені анық жазылған. Бірақ «Ауыл баласы мұндай мүмкіндікке ие ме?» деген сұрақ туындайды. Себебі шалғай елді мекендегі білім ошақтарының материалдық-техникалық базасының деңгейі қала мектебінен әлдеқайда төмен екені ақиқат. Ауылда кадрдың тапшы екені де белгілі. Қайтпек керек? Қала мен ауыл мектептеріндегі білім сапасы мен мүмкіндіктер теңсіздігін қалай жоямыз?

Университет • 10 Желтоқсан, 2023

Гонконг университетінің филиалы ашылады

Алматыдағы Қ.Сәтбаев университетінің жанынан Гонконг CityU қалалық университетінің филиалы ашылмақ. Бұл туралы Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек хабарлады.

Ғылым • 29 Қараша, 2023

Зерттеу университеті: Жаңа мәртебе ғылымды дамыта ма?

Шетелдерде ғылым негізінен уни­вер­ситеттерде жасалады. Мас­са­чусетс технологиялар институты, Кембридж университеті, Оксфорд университеті секілді жоғары оқу орындарында жүргізілген зерттеулер соны айғақтайды. Ал біздің университеттерде ғылым шетелдердегідей дамуы үшін қан­дай қадам жасалды? Қазір еліміздегі бірнеше жоғары оқу орны зерттеу университеті мәртебесін алды. Мұндай мәртебе университеттегі ғылымды, жалпы отандық ғылымды дамытуға шынымен де ықпал ете ала ма? Ғылымы да, соған сай экономикасы да дамыған елдерде ғылымды дамытудың әбден дәлелденген, нәтижелі бағыттары қалыптасқан, нақты жолға қойылған. Мұның бәрі, әлбетте, көпжылдық тә­жірибемен келеді. Өйткені жоғарыда аталған, болмаса аты аталмаған небір мықты университеттердің басым бөлігі көп жыл бұрын, тіпті кейбірі бір ғасыр бұрын құрылған. Ал біздің осыншама көп жылды жүріп өтуімізді күн сайын қарыштап дамып жатқан технология заманы, заманның талабы күтіп тұра алмайды. Сол себепті қалыптасқан ше­телдік, халықаралық ұйымдардың тә­жірибесін алу, еліміздің жағдайына қарай бейімдеу өте маңызды. Осының маңызын қалай ұғып, іс жүзінде қаншалықты жүзеге асыра алып жүрміз?

Медицина • 16 Қараша, 2023

«Өмір сүргім келеді»

Перзентхана. Бұл сөзді естігенде ойымызға әр нәрсе келуі мүмкін. Бірақ біздің көз алдымызда осы сөзді, сөйлемді теріп тұрған тұста перзентханадағы жүректі қаттырақ дүрсілдететін бөлімнің есігі ашылды. Бұл – жансақтау бөлімі. Иә, перзентханада да мұндай бөлім бар. Өйткені жаңа ғана шыр еткен шақалақтардың ішінде де туа сала өмір үшін күресетіндері болады. Әсіресе, әлсіз туғандары соншалықты қатты күресетіндей көрінеді.

Университет • 14 Қараша, 2023

Университеттегі ғылымның әріптестік әлеуеті

Әр салада табысты өнім өндіру үшін сол бағытта іргелі және қолданбалы зерттеулер жүргізілуге тиіс. Ал зерттеуді жүргізетін ғалымдар негізінен жоғары оқу орнында, анығы жоғары оқу орнынан кейінгі білім сатысында қалыптасады. Магистранттар мен докторанттарды, яғни болашақ ғалымдарды даярлау ісі жемісті болу үшін университеттер маман даярлайтын саладағы өндіріс орындарымен зерттеу жұмыстарын жүргізу мақсатында «достасуы» керек-ақ. Себебі университеттегі ғылымның әлеуеті өндіріс орындарымен әріптестіктің әлеуетіне тікелей байланысты.