Экономика • 08 Тамыз, 2023
Азық-түлік бағасы дес бермей тұр
Қымбатшылықтың басталғаны бірер жылдың, айдың айналасы емес. Кейінгі төрт жылда сәбіз, қызылша және ұн 3 еседен аса, ет орташа есеппен 2 есе қымбаттады. Тіпті нан сияқты әлеуметтік маңызы бар өнімнің бағасы айтарлықтай өскенін байқап жүрміз. Ал бұл – Үкімет делдалдармен үнемі күресіп жатқанына қарамастан орын алып жатқан жағдай.
Қоғам • 07 Тамыз, 2023
Күмбезді зират пен алтынмен апталған бейіт құлпытасы тірілер арасында бәсекеге айналғанына қоғам 2015 жылдан бастап назар аудара бастаған-ды. Қазіргі кезде ақырет мекенге де көк тиынсыз кіре алмайтындай жағдай қалыптасып тұр.
Энергетика • 04 Тамыз, 2023
Энергетика министрінің 2023 жылғы 26 мамырдағы бұйрығымен электр энергиясының шекті тарифтеріне өзгерістер енгізілді. Тарифтерді түзету энергия өндіруші тәуелсіз ұйымдар үшін отын құнының өсуімен және алдағы күзгі-қысқы кезеңге дайындықпен байланысты болып отыр. Ал бұл тұста коммуналдық тарифтердің жаңа өлшемі тұтынушылардың қалтасына қалай әсер етеді деген күмәнді сұрақ туындайды. Себебі тамыздағы коммуналдық қызметтердің түбіртектері әдеттегіден басқаша болып келетіні анық.
Экономика • 03 Тамыз, 2023
ФРЖ пайыздық мөлшерлемені неге көтерді?
АҚШ-тың Федералдық резервтік жүйесінің (ФРЖ) жоғары пайыздық мөлшерлемелерінің дәурені қанша уақытқа созылатыны басты мәселе болғалы тұр. Халықаралық сарапшылардың айтуынша, АҚШ экономикасы мөлшерлеменің он бірінші рет көтерілуіне қарамастан тұрақты болып отыр. Құрама штаттарда жұмыспен қамту деңгейінің өсуі баяулады, бірақ көрсеткіш бұрынғысынша жоғары болып қала береді. Ал жұмыссыздық деңгейі – әлі де рекордтық төменгі деңгейге жақын, небәрі 3,6 пайыз ғана.
Қоғам • 02 Тамыз, 2023
Астық дипломатиясындағы еншіміз қандай?
Шілде айында астық өндірушілеріміз сатып алу бағасының төмен болуына байланысты Қытайға бидай экспорттауды уақытша тоқтатты. «KazGrain» ұлттық экспорттаушылар қауымдастығының басқарма төрағасы Зейнолла Әбдіманапов журналистермен кездескен кезде Қытай тарапы қазіргі кезде қазақ бидайының тоннасына 240 доллардан баға қойғанын айтты. Ал біздің экспорттаушылар бұл бағаның төмен екенін айтады. Оның құны кемі 245-250 доллардан болу керек деп есептейді.
Экономика • 27 Шілде, 2023
Тамыздағы шешім қандай болмақ?
Экономистер тамыз айында қазіргі базалық мөлшерлеме төмендейді деп болжап отыр. «Базалық мөлшерлеменің келесі деңгейі қандай болады?» деген сауал ішкі нарықты тым ойландырып қойды. Қаржыгерлер мен тәуелсіз сарапшылар мұның кездейсоқ қадамы емес екенін, Ұлттық банк пен Үкіметтің экономикадағы үйлесімділікті реттеп отыруға бағытталған саясатының кезекті қадамы екенін айтып отыр. Сегізінші шешімді оң деп бағаласақ та нарыққа әсері жуық арада сезіле қоймайтынын қу ішіміз сезеді. Ұлттық банк базалық мөлшерлемені сегіз ай қатарынан қозғамай, 16,75 пайыз деңгейінде ұстап тұрды. Ал инфляцияның осы аралықта ең жоғарғы деңгейі – 20 пайызға дейін «секіріп», «күйіп-жанды» емес пе? Сабасына түскені енді ғана...
Экономика • 20 Шілде, 2023
Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі осыған дейін Қазақстанда жұмыс істейтін екінші деңгейлі 9 банк жабылатынын айтқан еді. «Қазіргі таңда Қазақстан нарығында 21 екінші деңгейлі банк жұмыс істейді. Бұл ретте 9 банк таратылу сатысында тұр. 2022 жылдың басынан бері Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі екінші деңгейлі банктің басшы қызметкері лауазымына 13 кандидатты бекітуден бас тартты. Бағалы қағаздар нарығында 49 субъект жұмыс істейді, ал 2022 жылдың басынан бері Агенттік басшы лауазымға 10 кандидатты бекітуден бас тартты», делінген хабарламада.
Қаржы • 20 Шілде, 2023
Тербелген теңге, теңселген рубль...
Апта басында Қазақстан қор биржасында (KASE) доллар/теңге валюта жұбының саудасы 1 доллар үшін 445,48 теңгеден басталды. Бір күн ішінде ұлттық валюта 1 доллар үшін 445,48 – 447,30 теңге аралығында саудаланды. Соңғы мәміле қазірдің өзінде бір доллар үшін 446,95 теңгемен жабылды. Нәтижесінде, Ұлттық банктің алдағы бірнеше күндегі ресми бағамы 446,48 теңгені құрады, бұл – өткен аптаның қорытындысымен салыстырғанда бірнеше теңгеге жоғары.
Банк • 14 Шілде, 2023
Ұлттық банктің жаңа мүмкіндігі
Ұлттық банк Астанаға көшеді деген әңгіме шыққалы бері ел ішінде «Алматының қаржы орталығы ретінде танылуына Ұлттық банк екінші деңгейлі банктер арқылы ықпал етті» деген пікір басым болды. Тұрғындары нарыққа ертерек бейімделді. Алматының бизнеске деген ерекше ықыласы ел бизнесіне дем берді. Сарапшылар бұл пікірдің негізі барын айтады.
Баға • 06 Шілде, 2023
Жаңа тарифті халықтың қалтасы көтере ме?
Қоғам осы сұраққа жауап күтіп отыр. Себебі электр энергиясының жаңа тарифтері үшін күрес шешуші кезеңге аяқ басты. 1 шілдеден кейін Қазақстанның үш өңірінде – Алматы, Қостанай және Батыс Қазақстан облыстарында қанатқақты жоба аясында электр энергиясына жаңа тариф енгізіледі. Дәл осы күннен кейін реттелетін коммуналдық қызметтерге тарифтерді көтеруге мораторий ресми түрде аяқталады. Жаңа қанатқақты жоба тарифтерді саралауды жоюды қарастырады, бірақ әзірге барлығына бірдей емес. Әңгіме бюджеттік ұйымдар, бизнес және халық туралы болып отыр. Алматы мен Астана қаласында өткен қоғамдық талқылауларды сырт көз пікірталастар теке-тіресі деп қабылдады. Қоғам белсенділері, монополияға қарсы және депутаттар тарифтің көтерілуін ашық жақтаса, энергия сататын компаниялардың өкілдері қымбаттатудан өзге жолдың қалмағанын айтты. Жергілікті деңгейде төтенше жағдайға әкелген себептердің өзі туралы мәлімет аз, бірақ Қазақстанда бұл аймақтағы инфрақұрылымның күрт нашарлауы туралы көптен бері айтылып келеді. Мәселен, Президент Қасым-Жомарт Тоқаев өткен жылы 1 қыркүйектегі Жолдауында елімізде электрмен жабдықтау желілерінің үштен екісі, жылу коммуникацияларының 57 пайызы және сумен жабдықтау желілерінің жартысына жуығы тозығы жеткеніне баса назар аударды, бұл көрсеткіштерді кем дегенде 15 пайызға төмендету қажеттігін айтты.
