Сараптама • 20 Қараша, 2023
Еңбек күші қаншалықты жасарды?
Қараша айында Қазақстан халқы 20 миллионға жетті. Демографияның өсуі экономикамен етене байланысты құбылыс екені даусыз. Бұл ретте халықтың еңбекке қабілетті бөлігі маңызды рөл атқаратыны айтпаса да түсінікті.
Ауа райы • 20 Қараша, 2023
Климаттық өзгерістерге дайынбыз ба?
Климаттық катаклизм – жаһанның жалпақ жұртына ортақ проблема. Басқа күнде түрлі тарапқа, жақ-жаққа, жік-жікке бөлініп, қызылшеке қырқысып жатсақ та, табиғат-ананың алдына саусақ бірікпей болмайтынын бүгінде дүйім дүние түсініп болды. Осы ретте Орталық Азия елдері климаттың өзгерістері жөнінде келелі кеңес өткізді.
Таным • 19 Қараша, 2023
Бұлдырық көзден бұлбұл ұшып барады
Тілтану ғалымдарының зерттеуінше, жапон лексикологиясының түп-төркіні күріш дәнінде деседі. Ал қазақ халқының сөздік қоры жылқы мен құсқа байланысты екен. Мысалы, «қасқалдақтың қанындай», «құрқылтайдың ұясындай», «ұлардай/ұзақтай шулау», «тұрымтай тұсында», «қызғыштай қорғау», «бұлдырықтай зымырау» деген секілді теңеулер мен тұрақты тіркестерді қолданғанымызбен, оның қандай құстар екенін біле бермейміз. Бұл ретте айтқымыз келгені – бүгінде көзден бұлбұл ұшып бара жатқан бұлдырық құс жөнінде болып отыр.
Шаруашылық • 12 Қараша, 2023
Экология және табиғи ресурстар министрі Ерлан Нысанбаев Орталық коммуникациялар қызметінің алаңында Мемлекет басшысының экологияға қатысты тапсырмаларының орындалу жайын және балық шаруашылығын дамытудың 2021-2030 жылдарға арналған бағдарламасы жөнінде кеңінен мәлімет берді.
Мәселе • 08 Қараша, 2023
Ғалымдардың зерттеуінше, Каспий теңізі қазіргіден 18 метрге дейін тартылуы мүмкін. Осыған орай енді елімізде Каспий теңізін қадағалайтын ғылыми-зерттеу институты құрылатын болды. Бұл жаңалықты аймақ жұртшылығы екі жыл күтті.
Мәселе • 31 Қазан, 2023
Каспийде ғана кездесетін, бүгінде жойылып бара жатқан жануарлардың санатындағы итбалықтардың тағы да қырылып жатқаны туралы дерек тіркелді. Ресми мәліметтерге сүйенсек, 25 итбалық пен 33 бекіре тұқымдас балықтардың өлекселері табылған.
Қоғам • 31 Қазан, 2023
Кеншілер зейнетке ерте шығуға тиіс
Елімізде кеншілер мен металлургтердің, мұнайшылар мен уран өнеркәсібіндегі мыңдаған ауыр еңбекті кәсіп ететін жұмысшылардың зейнет жасын төмендету мәселесі көптен айтылып келеді. Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің мәліметінше, бұл түйткіл жыл соңына дейін шешіліп қалатындай.
Жануарлар • 29 Қазан, 2023
Өскен жерге сыймай кетіп барады...
Кейінгі аптада әлеуметтік желілерде еліміздің аумағында киіктердің бей-берекет ауланып жатқаны туралы алыпқашпа әңгімелер үдеп кетті. Жарияланымдардың бірінде киіктердің ішек-қарыны, басқа да қалдықтары қалай болса солай шашылып жатқаны көрсетілсе, тағы бір видеода 40-50 киікті көлікке тиеп алған азаматтарды полицияның тоқтатқаны байқалады. Әрине, киік санын азайту шаруалар мүддесін көздеген мәжбүрлі шара екенін көпшілік түсініп отыр. Алайда көлденең әңгіме көбеймес үшін жабайы жануарды аулау үдерісі ашық жүргізілуі қажет. Бүгінге дейін қанша киік ауланды? Оның еті кәдеге қалай жаратылады? Мүйізі қайда өткізіліп жатыр? Одан қанша қаражат түседі? Киіктің браконьер олжасына айналмайтынына қандай кепілдік бар? Өкінішке қарай, бұл сұрақтарға Экология және табиғи ресурстар, Ауыл шаруашылығы министрліктері, құқық қорғау органдары тарапынан мардымды ақпарат болмай тұр. Киік мемлекеттің байлығы саналатындықтан, бұл мәселеге қатысты іс-шаралар айқын да ашық жүргізілуге тиіс. Сонда көпшіліктің көңілінде де күмән болмас еді. Яғни Үкімет киікті аулаудан бастап, іске жаратуға дейінгі тетікті халыққа көрсетіп, бұл істің осы талапқа сай жүргізілуін қатаң сақтауға тиіс.
Денсаулық • 24 Қазан, 2023
Орталық қоммуникациялар алаңында онкологиялық ауруларға қарсы ем-шаралардың жұмысын жетілдіру жөнінде баспасөз жиыны өтті. Дөңгелек үстелге Денсаулық сақтау вице-министрі Вячеслав Дудник, Қазақ онкология және радиология ғылыми-зерттеу институтының басқарма төрағасы Диляра Қайдарова, Көпсалалы медицина орталығының директоры Мұхтар Төлеутаев, Медициналық көмекті ұйымдастыру департаментінің басшысы Әсел Қыдыралиева қатысты.
Қоғам • 20 Қазан, 2023
Жығылғанға – жұдырық немесе виктимблэйминг дегеніміз не?
Кейде қоғам қорғансыздың өзін айыптап жататын жағдайлар жиі ұшырасады. Мұны Еуропа «виктимблэйминг» деп атайды. Бұл терминді алғаш рет психолог Уильям Райан 1971 жылы жарық көрген «Blaming the Victim» атты кітабында қолданған. Ағылшын тілінен аударғанда «жәбірленушіні кінәлау» дегенді білдіреді. Қазақтың сөзімен айтқанда, «жығылғанға – жұдырық» дегенге саяды.
