Азамат ЕСЕНЖОЛ
Азамат ЕСЕНЖОЛ«Egemen Qazaqstan»
88 материал табылды

Поэзия • 12 Қазан, 2023

Сағыныш

Қоңыр күз келген сайын көңілді мөлдір мұң басады. Жаз бойы көк шалғынға көмкерілген дала ажарынан әр тайғандай қуаң тарта түскен. Жап-жасыл жапырақтарынан айырылған ағаштар дімкәс жандай жүдеу. Күзгі аспанның қабағы да тамақ ішпеген адамдай жиі қатуланып, ара-тұра бүркіп алады. Осындай сүреңсіз көріністерді көріп, адамды көңілсіздік басады. Өмірде қызы ұзатылып, қызығы тарқаған ауыл секілді тым жұтаң өрінеді. Оның үстіне күн қысқарып, түн ұзара бастайды. Кейде сондай ұзақ түннің бір уағында шырт ұйқыңнан оянып кетіп, көз іле алмай бақырайып жатасың. Таң ағарып атып болмайды. Ұйқың қашып кеткеннен кейін неше түрлі ой иектеп алады.

Әдебиет • 08 Қазан, 2023

Торының мұңлы тағдыры

Бабаларымыз жылқыны «төрт түліктің төресі» деп қана емес, ел қорғаған ердің қанаты деп дәріптеген. Шынында да, «мінсе – көлік, жесе – азық, ішсе – сусын» болған жылқының қасиеті бөлек. Көркем әдебиетімізде «кейіпкерге» айналған жылқылар туралы жазылған шығармалардың да қарасы мол. Сол қатарға белгілі жазушы Кәдірбек Сегізбайұлының «Соңғы шабыс» атты әңгімесін ұялмай қосуға болады. Бұл туынды 1969 жылы жазылса да, қайталап оқығанда кеше ғана өмірге келгендей әсерге бөлейді. Әсіресе қаламгердің көркемдік шеберлігі, шығарманың шынайылығы, кейіпкерлер болмысы – оқырманды жіпсіз байлап, жетелеп әкетеді. Мұнда бір кезде бәйгенің алдын бермеген Месторының мұңлы тағдыры байыпты баяндалған.

Тағзым • 02 Қазан, 2023

«Жігіттің сұлтаны еді Әбдіғапар»

Арқалық қаласының жанындағы Жаңақала ауылы енді ресми түрде 1916 жылғы Торғайдағы ұлт-азаттық көтерілісі қаһармандарының бірі Әбдіғапар Жанбосынұлының есімімен аталады. Осыған орай тұғырлы тұлғаның есімін ұлықтаған мәдени іс-шара өтті.

Әдебиет • 28 Қыркүйек, 2023

Жарық астау

Шын мәнінде, қазақ әдебиетіне құбылыс болып келген таланттар өте сирек. Сол сиректің бірі – Оралхан Бөкей. Қабырғалы қаламгердің шығармалары туралы сөз болғанда, бір оқырмандар оның қарапайым еңбек адамдары, олардың жанқиярлық еңбегі туралы жазған «Өз отыңды өшірме» мен Алтай тауындағы омарташылардың қым-қуыт тіршілігі арқылы, ондағы Таған атты жастың маскүнемдік дертке душар болған себебін сезімталдықпен баяндаған «Атау кере» романын жоғары бағаласа, енді біреулері адам жанының қырық қатпарына терең бойлаған психологиялық иірімдерге бай повестері мен әңгімелерін сүйіп оқиды. Келесі бір оқырмандар пафосқа толы екпінмен көркем жазылған публицистикасын жақсы көреді. Қысқасы, жазушының қай-қай шығармасының да шоқтығы биік, кейде ол оқырманды тұңғиық ойға батырса, кейде жылы шуаққа бөлеп, ақ жаңбырдай төпелеген кестелі тілімен желдіртіп отырады.

Сұхбат • 14 Қыркүйек, 2023

Пернебай Дүйсенбин, жазушы, Халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты: Біртуар тұлғалармен сырласудың жөні бөлек

– Ассалаумағалейкум, аға! – Уағалейкумассалам!– Қай баласың?– Астанадағы «Egemen Qazaqstan» газетінен хабарласып тұр­мын, – деп едім, Пернебай ағаның дауысы жадырап: – Айна­лайын, сонау бас қаладан қоңырау шалып тұр екенсің, мың алғыс. Мен еліміздегі бас басылымның оқырманы ғана емес­пін, тұрақты авторымын. Талай танымдық мақалаларым, эсселерім жарық көрді. Жасым ұлғайса да түгін қалдырмай оқимын, –деп ақтарыла жөнелді.Бала кезімнен жеткіншектерге арнап жазған шығармаларын сүйіп оқыған жазушымен екеуара әңгімеміз осылай басталды. Ауылда тұрып-ақ әдебиетіміздің қазынасын байытып, қаншама баланың санасына көркемсөз сәулесін түсірген сыршыл суреткермен кездесіп, әңгімелессе ғой деп ойлаушы едім. Соның сәті де орайымен келіп, қабырғалы қаламгермен өмір жолы мен шығармашылығы туралы әңгімелестік.

Өнер • 06 Қыркүйек, 2023

Ертегілердегі ханбок

Астанадағы Ұлттық музейде корей суретшісі – иллюс­траторы У Наённың «У Наён­мен Қазақстанда кездесу: ертегілердегі ханбок» атты тамаша көрмесі ашылды. Көрме болғанда қандай, аузыңды ашып, көзіңді жұмасың. Бұл мазмұнды іс-шара іргелі екі ел арасындағы мәдени ал­масу жылы аясында ұйым­дастырылды. Оған Қазақ­стандағы Корея Респуб­ликасы елшілігінің Корей мә­­дени орталығы мұ­рын­дық болды.

Сұхбат • 17 Шілде, 2023

Рахметқажы Берсімбай: Әлем ғалымдары адам жасушасын өсіріп, органдарды жаңалайтын деңгейге жетті

Көрнекті ғалым, Клеткалы биология және биотехнология ғылыми-зерттеу институтының директоры Рахметқажы Берсімбай есімі елімізге ғана емес, шет мемлекеттерге де жақсы таныс. Жақында айтулы академикпен кездесіп, әлемдік және отандық генетика ғылымы туралы аз-кем әңгімелестік.

Сұхбат • 16 Маусым, 2023

Ғылымды көтеру үшін ғалымға жағдай туғызу керек

Қазір ғылым көз ілеспес жылдамдықпен дамып барады. Соның нәтижесінде адам таңғаларлық жаңалықтар ашылып жатыр. Біздің елде де кейінгі жылдары ғылымға айрықша назар аударыла бастады. Болашақта ғылым қалай дамиды, қайда бағыт алады? Жаңа технологиялардың мүмкіндігі қандай? Міне, осындай сан сауалды жақында Түркиядан атажұртқа іссапармен келген ғалым Әбдіуақап Қараға қойған едік.

Тәрбие • 23 Мамыр, 2023

Ұрпақты ұлттық тәрбиеге қалай баулимыз?

Бұрын тәрбие мен білім егіз деуші едік. Қазір сол егіздің сыңарының бірі дәріптеліп, екіншісі көп айтыла бермейді. Шын мәнінде, тәрбие – ізгі дүниенің бастауы. Соның ізімен білім мен ғылым жүрсе, қоғамда әділдік орнап, адамгершілік байрағы желбірейді.Халқымыз «Тәрбие табалдырықтан басталады» деп бекер айтпаған. Тәрбиенің негізі отбасында қалыптасады. Отбасында ұлттық тәрбиенің қайнарына қанып өскен баланың болашағы да зор. Оған көптеген мысал келтіруге болады. Одан кейін мектептегі тәрбиенің орны бөлек. Қазір біз осы екі тараптағы тәрбиені босаңсытып алдық. Сан ғасыр бойы қалыптасқан ұлттық тәрбиеден де ажырап барамыз. Соның кесірінен қоғамда жеткіншектер арасында түрлі келеңсіз жағдай болып жүр. Әрине, бала тәрбиесінің жауапкершілігі өте жоғары. Осы тақырыпқа арнайы дөңгелек үстел ұйымдастырдық. Оған «Қарашаңырақ» ұлттық тәрбие мектебінің жетекшісі Тұрар Шәкен, Оқу-ағарту ми­нистрлігі Тәрбие жұмысы және қосымша білім беру депар­таментінің бас сарапшысы Ақтоты Кемалова, С.Сейфул­лин атындағы Қазақ агротехникалық ғылыми зерттеу уни­верситетінің кафедра меңгерушісі, педагогика ғылым­дарының кандидаты, доцент Марал Есекешова, Қызылор­да облысы Сырдария ауданындағы №126 орта мектеп дирек­торы­ның тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Самат Жұма­діл және «Онлайн отбасы» академиясының негізін қалау­шы, кәсіби отбасылық психолог Ержан Мырзабаев қатысып, ой бөлісті.

Руханият • 17 Мамыр, 2023

Үнсіздік

Адамды кейде сан-сауал жан-жақтан қармап, тұңғиық ойға батырады. Әсіресе «Өмірдің мәні неде?» деген сұраққа келгенде тұйыққа тірелгендей күй кешесіз. Жалпы, бұған әр адам түрлі жауап береді. Шынында, өмірдің мәні не? Бұған біз жауапты жазушы Бегабат Ұзақовтың «Аманат» атты әңгімесін оқығанда тапқандай болдық. Бас-аяғы жинақы жазылған шағын әңгімеде қазақы танымға берік қария өмірінің жалғасы – немересіне бойындағы бар қазынасын аманат етіп кетсем дейді.