Конституциялық өзгерістер туралы дәріс өтті

Кеше Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде Қазақстан республикасы Конституциялық кеңесінің мүшесі, заң ғылымдарының докторы, профессор Үнзила Шапақ «Конституциялық реформа: Парламент пен Үкіметтің жауапкершілігін арттыру» деген тақырыппен дәріс өткізді. Дәрісті тыңдауға ұлттық уни­вер­ситеттің профессор-оқы­ту­шы­лар құрамы, ха­лықаралық қа­тынастар маман­ды­ғында білім алып жатқан студенттер жиналды. Ғалым оларға Мемлекет бас­­шысының билік тармақтары ара­сын­да өкілеттіктерді қайта бө­лу мәселелері жөніндегі Үндеуін, кон­ституциялық реформалардың жү­зеге асырылу ретін түсіндірді. – Жалпы, Елбасының өкімімен 11 қаңтар күні Мемлекеттік би­­ліктің тармақтары арасында өкілеттіктерді қайта бөлу мә­­селелері жөніндегі Жұмыс то­бы құрылған болатын. Осы жұ­­мыс тобына келіп түскен ұсы­­н­ыстардың нәтижесінде бү­кіл­халықтық талқылауға Ата Заң­ға енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың жобасы ұсы­ны­л­ды. Қазіргі таңда осы жоба­лар бойынша оның мазмұны мен мәнін кеңінен түсіндіру жұ­мыстары жүріп жатыр, – деді ол. Үнзила Шапақтың айтуынша, Конституцияға енгізілуге ұсы­нылған өзгерістер мен то­лықтырулар жобасын екі топ­қа бөліп қарастырған жөн. Бірін­шісі – Қазақстандағы меншік құ­қы­ның кепілдігін қамтамасыз ету. Яғни, жекеменшікті Кон­с­титуция негізінде қорғау те­тік­терін одан әрі нығайту, кү­шейту қарастырылып отыр. Екін­шісі – Қазақстандағы би­лік тармақтары ара­сындағы өкілеттіктерді би­лік тармақтарының қайта бөлу мәселесі. Сол ар­қылы мемлекеттік басқару жүйе­сін жетілдіре түсу жолдары қарас­ты­рылуда. – Қарапайым тілмен айтар бол­сақ, Конституция – қоғамды бас­қарудың ең басты заңдық құ­ралы болып табылады. Сонымен қатар, Конституция – қоғамдық келісімшарт, қоғамды басқару үшін, оны қандай да бір ережеге бағындыру үшін Конституция сол қоғамға сай болуы тиіс. Күн­­делікті өзгеріп жатқан әлеу­мет­­тік-экономикалық жағдайлар оған өзгеріс енгізуді талап етуде, – деп атап өтті ғалым. Үнзила Шапаққызы баян­да­ғандай, ол өзгеріс, біріншіден – Пар­ламенттің жауапкершілігін кү­шейту. Екіншіден – Үкіметтің құ­зыреті мен жауапкершілігін арт­­тыру. Бұл әлеуметтік-эко­но­ми­калық дамудың және қо­ғам­ның өсіп-өркендеуі нә­ти­же­сінде ба­ғындырылған бір белес деп қа­былдаған абзал. – Кеше ғана Президент Қазақстан халқына Жолдауын ар­нады, халықаралық бә­се­ке­лес­тік­ке қабілеттілікті арттыру жолында тиісті тапсырмалар берілді. Осы жаңғырудың бірден-бір ке­пілі – Конституцияның дұрыс әрі тиімді жұмыс істеуі. Жалпы, пре­зиденттік институт әлемде мойындалған институттардың бірі. Тиісті реформалардан кейін де Президент еліміздің қауіп­сіздігін қамтамасыз етеді. Ең бастысы, Президент адам жә­не оның құқықтарының кон­сти­туциялық кепілі болады. Ел­басымыз бұл функцияны толы­ғы­мен атқарып келеді, – деп ойын түйіндеді Ү.Шапақ. Арнұр АСҚАР, «Егемен Қазақстан»