Кеше Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев Алматы облысына жасаған жұмыс сапары барысында Талдықорған қаласындағы Көрме орталығы мен Салтанат сарайының жұмысымен танысты.
Облыс орталығындағы Көрме кешені қазіргі заманғы озық үлгімен салынған бірегей ғимарат. Қазір мұнда «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палатасы облыстық филиалының кеңсесі орналасқан. Аймақтағы бизнес қауымдастықтың басын біріктіріп отырған Кәсіпкерлер палатасының қызметі сан салалы. Әсіресе ниетті адамдарды кәсіпкерлікке баулу жолындағы құқықтық кеңес беру мен құжат рәсімдеу жұмыстарының бір орталықтан әрі тегін көрсетілуіне аймақ тұрғындары дән риза. Кәсіпкерлерді қызықтырған сауалдар мен алаңдатқан сұрақтар бойынша көрсетілетін қызмет «бизнес инкубатор» жүйесіне негізделіп жүргізіледі. Осы мақсатта заңгер, есепші, салық маманы сияқты білікті кеңесшілердің халықпен жұмыс істеуіне толық жағдай жасалған. Жергілікті кәсіпкерлердің бас қосатын шаңырағына айналған бұл орталық қазір Аtameken Business Cіtу атауына ие болды.
Мемлекет басшысы осы Аtameken Business Cіtу орталығының жұмысымен танысып, Кәсіпкерлер палатасының атқарып отырған қызметінің нәтижесіне ризашылық білдірді. Кәсіпкерлер палатасының директоры Нариман Әбілшайықовтың айтуынша, аймақта 100 000 шағын және орта бизнес нысандары жемісті жұмыс жасауда.
– Кәсіпкерлікті қолдауға бағытталған тапсырмаңызды орындау бойынша тиянақты жұмыс жүргізудеміз. Былтыр бір ғана «Бастау» мектебінде 1 312 адам оқып, кәсіпке бейімделді. Бұл оқыту бағдарламасы биыл да жалғасын тауып, 19 ауданды түгел қамтитын болады. Қазірдің өзінде 3 361 адам кәсіпкерлік әліппесін үйренуге ниетті, – деді Нариман Әбілшайықов.
Аtameken Business Cіtу орталығының жұмысы жанданғалы бері өңірдегі бизнестің дамуына кең жол ашылған. Кәсіпкерліктің өркендеуіне кедергі болатын жағдайлардың алдын алу арқылы іскерлердің табысы мен жұмысқа құлшынысы артып, аймақ экономикасында жаңа серпіліс пайда болды. Бизнесті себепсіз тексеру мен қолдан жасалатын әкімшілік кедергілерге қатысты даулы істердің 70 пайыздан астамы оң шешімін тауып отыр. Нәтижесінде кәсібін алаңсыз дөңгелетіп, өнім өндіріп отырған кәсіпкерлер қатары көбейді.
Өңірдегі ірі бизнес құрылымына айналған, ет өндіруші «Meat Processing & Service» ЖШС құрылтайшысы, белгілі кәсіпкер Бақытжан Әбдірасылов Елбасымен кездесуге арнайы келіп, еліміздегі шағын және орта бизнестің дамуына мемлекет тарапынан көрсетіліп отырған қамқорлыққа алғысын айтты.
– Құрметті Нұрсұлтан Әбішұлы, Сіздің 2016 жылы Иранға жасаған cапарыңызда, делегация құрамында болып едім. Сол жолы біз ирандық кәсіпкерлермен ет экспорты жөнінде келісімшартқа қол жетізген едік. Қазір сол уағдаластықты орындап жатырмыз. Оған мүмкіндігіміз жетеді. Өзім шаруашылыққа ет өндіруге байланысты 2 млрд теңгеге жуық инвестиция тарттым. Райымбек ауданында 3 000 басқа арналған мал бордақылау алаңын салдық. Мал соятын орталық та бар. Дайын етті сататын дүкендер желісін де аштық. Жұмысымыз кластер жүйесі бойынша жүреді. Қарасай ауданын да етпен қамтып отырмыз. Мемлекет өндірген өнімімізге субсидия төлеп, шыққан шығынымызды өтеп беріп отыр, – деді кәсіпкер.
Елбасының аймақтағы аграрлық саланың дамуына қатысты қойған сұрақтарына тиянақты жауап берген облыс әкімі Амандық Баталов өңірдегі ауыл шаруашылығының бүгінгі аяқ алысына тоқталды. Былтыр бұл сала бойынша жалпы өндірілген өнім көлемі 647,6 млрд теңгені құраған. Биылғы болжам бойынша ол 704,9 млрд теңгеге жетпек.
– Ауыл шаруашылығына инвестиция құюға ынталы тараптар қатары көбейіп келеді. Өткен жылы салаға инвестиция тарту 42,7 млрд теңгені құраса, биыл 53,9 млрд теңгеге жетеді. Бұл еліміздегі инвестициялық қолайлы климаттың қалыптасқанының арқасында мүмкін болып отыр, – деп мәлімдеді Амандық Баталов.
Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев аралап көрген келесі нысан Салтанат сарайы болды. Жақында ғана қолданысқа берілген қос қабатты ғимарат жергілікті бюджет есебінен салынған. Сарайда неке қиятын арнайы зал мен конференция өткізетін орын бар. Сондай-ақ Президентке Талдықорған қаласындағы құрылысы қызу жүргізіліп жатқан әлеуметтік нысандар мен жаңа театр ғимаратының жобасы таныстырылды. Бұл нысандардың біразы мемлекет пен жекеменшік әріптестігі аясында салынуда.
Аудандар экономикасына айрықша назар қажетЖұмыс сапары аясында БАҚ өкілдері үшін брифинг өткізген Мемлекет басшысы өңірді дамытудың негізгі бағыттары және сапарының қорытындылары бойынша облыс басшылығына берілген тапсырмалар жөнінде айтты.
– Менің тапсырмаларымның бәрі облыста толық орындалуда. Бұл өңірдегі жұмыстардың бастамасы жақсы деп санаймын. Үш жылда 3 миллион шаршы метрден астам тұрғын үй пайдалануға берілді. Тек былтырдың өзінде 35 мектеп салынды, – дейді Елбасы.
Сонымен қатар Қазақстан Президенті «Бес әлеуметтік бастаманың» өңірдегі іске асырылу барысына оң баға беріп, облыстың туристік әлеуетін дамыту қажеттігі туралы айтты.
– Жұмыс сапарым барысында Алакөлге барып, оның туристік кластерімен таныстым. Барша қазақстандықтарға бізде тамаша демалыс орны бар екенін айтқым келеді. Бұл жер осыған дейін игерілмеген болатын. Оның инфрақұрылымы да, қонақүйлері де болмаған еді. Бүгінде бұл өңірде бизнес өкілдері белсенді түрде жұмыс істеуде. Көлдің жағасында әлемдік стандарттарға сай келетін бес жұлдызды қонақүй салынды, – деді Елбасы. Нұрсұлтан Назарбаев өңірдегі инфрақұрылымдық жобаларды іске асырудың қазіргі нәтижелері мен алдағы жоспарлары жөнінде әңгімеледі. Сондай-ақ Елбасы өңірдің негізгі экономикалық көрсеткіштері оң қарқын алып отырғанын атап өтіп, облыстың даму барысына тоқталды.
– Алматы облысы, әсіресе аграрлық салада, бәріне үлгі болып отыр. Өңір экономикасы 4,2 пайызға өсті, бұл еліміздегі орташа көрсеткіштен жоғары. Ауыл шаруашылығы мен құрылыс салалары өркендеп, іске қосылған әлеуметтік нысандар көбейіп келеді, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Сонымен бірге Қазақстан Президенті облыс басшылығы тарапынан ерекше назар аударуды қажет ететін міндеттерге тоқталды.
– Облыстың бүкіл экономикасы 3-4 ауданда шоғырланған. Оның өзі тек өнеркәсіпті қамтиды. Осы аудандар өңір экономикасының 70 пайызын қамтамасыз етіп отыр. Басқа аудандар баяу дамуда, осы мәселеге назар аудару керек, – деді Елбасы.
Сонымен қатар Нұрсұлтан Назарбаев осы өңірде мал шаруашылығы мен ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу секторын дамыту қажеттігі жөнінде айтты.
Алакөлде туристік кластер қанат жайып келедіЕлбасының Жетісу өңіріне сапары Алакөл ауданынан басталғаны белгілі. Алакөл жағасында еліміздің туристік әлеуетін арттыруға қатысты арнайы жиын өткізген Президент өз сөзінде «Алакөл – Қазақстанның туристері көптеп келетін жер болуы керек. Дәл елдің ортасында, Алматыға да, Қарағанды мен Астанаға да жақын. Мына жақтан Балқаш пен Жезқазғанға да жақын. Бұл – шипалы көл. Суының емдік қасиеті бар. Өте қажетті жер. Қазақстандықтар осы жерге келіп демалуы керек...» деген болатын. Жоғарыда айтып өткеніміздей, Талдықорғандағы кездесу барысында да Елбасы жергілікті кәсіпкерлерді Алакөл аумағын дамытуға шақырды.
Алакөлге асыққан демалушылар үшін барлық жағдай қарастырылған. Бұйырса, туристер саны 1 миллион адамға жетпек. Көлге темір жолмен қатынас жолға қойылған. Биылдан бастап Алакөлдегі демалыс орындарына дейін пойызбен қатынауға мүмкіндік бар. Елбасы осы сапарында аралап көргеніндей, Ақши ауылындағы жаңа темір жол вокзалы іске қосылмақшы.
– Мемлекет «Алматы – Талдықорған» бағыты бойынша тамаша жол салып берді. Бұл Алакөл арқылы Шығыс Қазақстанға апаратын өтпелі жол болады. Жол салудың арқасында көп жұмыс орны ашылады, – деді Мемлекет басшысы.
Былтырдан бері көлге тікелей әуе қатынасы ашылып, ұшақпен қатынау қызметі іске қосылған еді. Алакөлге Астана, Алматы және Талдықорған қалалары арқылы тікелей әуе рейстерімен баруға болады. Билет бағасы да қолжетімді. Туристердің қызығушылығын арттыру үшін билет құнының біршама мөлшерін облыстық бюджет есебінен субсидиялау қарастырылған. Биыл әуе көлігінің қызметін пайдаланушыларға қолайлы жағдай жасалып, Үшарал бағытына Scat әуе компаниясы қызмет көрсете бастайды. Бұл туралы жақында Алматы облысының әкімі Амандық Баталов Scat әуе компаниясының басшылығымен жүздесуде талқыланды. Жақында Ресейдің Новосібір қаласынан тікелей әуе қатынас жолы ашылады деп жоспарланып отыр.
Қазір Алакөлдегі туристік кластерді дамытуға мемлекет тарапынан үлкен жұмыстар жасалуда. Әсіресе көл жағалауындағы инфрақұрылымды дамыту мен Үшарал қаласына дейінгі жолдарды күрделі жөндеуге қомақты қаржы бөлінді.
Жалпы, Алматы облысы бойынша кейінгі 4 жылда туристік қызмет көрсету көлемі екі есеге өскен. Тиісінше, қазынаға түскен табыс та еселеніп келеді. Мысалға, былтыр бюджетке 8,3 миллиард теңге кіріс кірген. Биыл бұл көрсеткішті 10 миллиард теңгеге дейін жеткізуге ынта бар.
Қалмаханбет МҰҚАМЕТҚАЛИ, «Егемен Қазақстан»
Алматы облысы