Ұлттық банк төрағасының орынбасары Әлия Молдабекова бүгін Алматыда өткен онлайн кездесуде мұнай бағасының күрт құлдырауы ұлттық валютаның әлсіреуіне әкеліп соқтырғанын атап өтті.
Сыртқы сынақтарға жауап ретінде базалық мөлшерлеме 12%-ға дейін өсті. Ол сондай-ақ Ұлттық банктің теңгені қолдаудан неге бас тартқанын түсіндірді.
«Өткен апта ішінде біз сыртқы нарықтардағы жағдайды мұқият талдадық және теріс үрдістердің қаншалықты тұрақты екенін бағаладық. Алайда нарықтардағы құлдырау жалғасуда. Бүгін мұнай бағасы барреліне 31 доллардан төмендеді. Коронавирустық пандемия, инфекцияның алғашқы жағдайлары және Қазақстанда төтенше жағдай режимі енгізілді: ОПЕК + келісімдерінің болмауы, жаһандық экономикалық өсу болжамдарының айтарлықтай төмендеуі, дамушы елдер мен мұнай экспорттаушы елдердің валюталарының әлсіреуі салдарынан жағдай нашарлады.
Бұл сыртқы және ішкі іргелі факторлардың объективті нашарлауы, бейімделуді қажет ететін Қазақстан үшін жаңа экономикалық шындық екенін түсінуіміз керек. Оның араласуымен өткен аптадағы нарықтық құлдырау жағдайында Ұлттық банк біздің валюта нарығымыздағы жағдайды бақылауға алуға мүмкіндік бермеді. Белгілі бір уақыт аралығында ол валютаны жалғыз сатушы ретінде әрекет етті. Интервенциялар кезінде біз, ең алдымен, макроэкономикалық тұрақтылық туралы ойладық, құбылмалылықтың бақыланбайтын өсуіне және алыпсатарлық операциялардың өсуіне жол бермедік» деп түсіндірді ол.
Ұлттық банк төрағасы орынбасарының айтуынша, қазір сыртқы нарықта болып жатқан жағдайлар жаңа экономикалық шындық.
«Соңғы аптада Ұлттық банк жағдайды қадағалап, теңгенің құлдырауын жеңілдетті. Ал оның қазіргі шешімі сыртқы және ішкі жағдайлардың өзгеруіне объективті жауап болып табылады. Іргелі факторлар нашарлаған кезде, теңге әлсірейді және біздің нарықтың және жалпы экономикамыздың қаржылық тұрақтылығына кедергі келтіреді. Бұл жағдайда валюта бағамы жағдайды тұрақтандыруға және нарықты жаңа шындыққа бейімдеуге әрекет етуге мәжбүр болды. Айырбастау бағамын бұрынғы деңгейде ұстап тұру сөзсіз елдің валюталық резервінің айтарлықтай төмендеуіне, долларлануға, өтімділік дағдарысына және экономикадағы жағдайдың одан сайын нашарлауына әкелуі мүмкін» деп қорытындылады Ә. Молдабекова.
Бұл жағдайда валюта бағамы жағдайды тұрақтандыруға және нарықты жаңа шындыққа бейімдеуге әрекет етуге мәжбүр болды. Айырбастау бағамын бұрынғы деңгейде ұстап тұру, сөзсіз, елдің валюталық резервінің айтарлықтай төмендеуіне, долларлануға, өтімділік дағдарысына және экономикадағы жағдайдың одан сайын нашарлауына әкелуі мүмкін» деп қорытындылады Ұлттық банк төрағасының орынбасары.
Бұған дейін біз Ұлттық банк еркін айырбас бағамын қалыптастыру және инфляциялық таргеттеу саясатына сәйкес тепе-теңдік бағамын қалыптастыруға ықпал етеді деп жазғанбыз.