Басым бағыттар айқын

Аида Балаева ең алдымен министрлік­тің идеологиялық бағыттағы 5 үлкен салаға жауап беретінін айтып, осы бағыт­та жұмыс істейтін құрылымдармен нәтижелі жұмыстар жүргізуге дайын екенін жеткізді.

Министрлік мәліметіне сай, мемле­кеттік әлеуметтік тапсырыс шеңберінде 2020 жылы жалпы құны 17,7 млрд теңгеден астам соманы құрайтын 2 мыңнан артық әлеуметтік жоба іске асырылмақ.

Министрдің айтуынша, төтен­ше жағдай кезін­де 40 мың волонтер қиындыққа тап бол­ған 1 мил­лионға жуық азаматқа кө­мек көр­сеткен. «Еріктілердің жұмысын одан әрі жү­йе­лі дамыту үшін өңірлік деңгейден рес­­пуб­­ликалық деңгейге дейін бірыңғай вер­­ти­­каль қағидаты бойынша волон­тер­лік ин­­ф­­рақұрылым қолға алын­ды. Қазіргі уа­­қыт­­та ҮЕҰ-мен бірге тиісті заң жобасын әзірлеу бо­йынша жұмыс жүргізілуде, оның шеңберінде адамдарды волон­терлік қыз­­мет­ке араласуын ынта­ландыру үшін прак­­ти­калық тетіктер іске қосылатын бола­ды», деді министр. Сонымен бір­ге биыл елі­міз­дің 7 волонтері БҰҰ құрылымындағы қыз­мет­­ке жібе­р­ілетіні мәлім болды. «Биыл 7 қа­за­қ­­стандықты волонтер ретін­де БҰҰ құ­­ры­­лым­дарындағы жұ­мыс­қа бағыттау жос­­пар­­ланып отыр. Қазақстанның дамуы мен әлеуметтік маңыздағы мәсе­ле­лер­ді ше­­шуге үлес қосқан үздік волонтерлер мен бас­­та­малар «Жыл волонтері» халықаралық сый­­лы­ғымен ынталандырылады», деді А.Балаева.

«Министрлік жұмысының келесі бір үлкен бағыты – «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұ­жы­рымдамасын іске асыру және ақпаратты қолжетімді ету. «Халық үніне құлақ асатын мем­лекет» идеясы шын мәнінде үлкен үміт күтетін концепцияға айналып отыр. Оның аясында осы уақытқа дейін біраз шаруа атқа­рыл­ды. Мәселен, министрлік бас­шы­лығының азаматтарды тұрақты түрде қабылдауы мен олардың өтініш-тілектерін бақылау ісі бір жүйеге келтірілген. Министрдің жеке блогы да үздіксіз жұмыс істейді», деді министр. Баяндама­дан белгілі болғандай, барлық мемлекеттік органда қоғамдық және онлайн қабылдау орындары жұмыс істеуде. Мемлекеттік мекеме сайттары біріктіріліп, аза­мат­тардың өтініші түсетін тұтас платформа ашылған.

Сонымен бірге ол ақпараттық қызмет сапасы мен азаматтық қоғамның шешім қабылдау үрдісіне қатысу белсенділігін арттыруды мақсат еткен «Азаматтық қоғамды дамытудың 2025 жылға дейінгі» тұжырымдамасы әзір­ленгенін айтты.

Одан әрі министр ведомство­ның тағы бір маңызды бағыты – халыққа ақпаратты қолжетімді ету мәселесіне тоқталды. «Бұл ретте, ақпарат бойынша заң жобасына бірқатар өзгеріс дайындалған болатын. Олардың негізгі көзде­ген міндеттері: мемлекеттік орган­дардың осы бағыттағы құ­зы­­ретін, азаматтардың ақпарат­қа қолжетімділігі туралы Пре­зи­дент­ке есеп беру, әрбір мемле­кеттік ор­ган­да осы бағытқа жауап­ты қыз­меткерді тағайындау мәселе­лерін және басқа да өзекті шараларды заң жүзінде бекіту», деді министр.

Оның сөзіне қарағанда, халық­ты шешім қабылдау үрдістеріне тарту үшін ведомство әкімдіктің ашық моделін жасаған. Қазірдің өзінде мемлекеттік органдарға қарасты көптеген мекеме осындай модельмен жұмыс істеп отыр. Мәселен, 100-ден аса ұйым «Ашық диалог» порталында бірін­­ші басшылары­ның блогын аш­ты. Сөйтіп порталда көпте­ген ашық мәлімет жариялана бас­та­ды. «Қазір жалпақ елге ыңғай­лы болуы үшін мемлекеттік бағдар­ла­­ма­лардың ортақ порталын жа­сап, іске қосудамыз. Онда Үкі­­мет пен жергілікті органдар жү­зе­ге асырып жатқан барлық бағдарламамен танысуға болады», деді А.Балаева.

Алқалы жиында отандық БАҚ саласы сөз болды. «Бізде ақпарат саласын дамытудың 2020-2022 жылдарға арналған Ұлттық жоспары бар. Онда отандық БАҚ-тың бәсекелестігін арттыру, адами капиталды дамыту, ақпарат саласын құқықтық реттеу, мем­лекеттік қолдауға қатысты концеп­туалды іс-шаралар қарас­тырылған. Отандық БАҚ-тың бәсекеге қабілеттілігін арттыру аясында ақпарат құралдарын мем­лекеттік қолдаудың қадам­дары қайта қаралды. Қазақстандық бас­пасөзді қолдау, цифрлы радиохабар мен интернет телеарнаны дамыту, ақпарат саласында мемлекеттік ұйымдарды оңтайландыру бойынша шаралар кешені іске асырылады. Ұлт­тық жоспарды жүзеге асыру отан­дық БАҚ-тың экономикалық дер­бестігін арттыруға және қоғам тарапынан тұтынушылық сұра­ныстың өсуіне ықпал етеді. Осы тұрғыда мемлекеттік орган­дар­дың қызметі туралы халыққа сапалы хабар тарату мақсатында биыл мемлекеттік БАҚ-тың бір­ың­ғай порталын іске қоса­мыз», деді министр. Сонымен бірге жас журналистердің білікті­лігін арттыру да жос­парда қарасты­рыл­ғанын жеткізді.

«Қазір жаңа екі телеарна ашу мәселесі қарас­тырылып жатыр. Олар – «Абай ТВ» және «Әл-Фараби» телеарнасы. «Абай ТВ» теле­а­рнасы 30 маусымда көрерменге жол тарта­ды. Ол «Qazaqstan» ТРК» құрамына кір­еді және отандық мәдениет мұрасын наси­хаттайтын арна болады. Алдағы оқу жы­лы­ның басында «Хабар» агенттігінің база­сында 6 жастан 18 жасқа дейінгі бала­лар мен жасөспірімдер аудиториясына арнал­ған жаңа білім беру-ағартушылық теле­виз­иялық платформа болатын «Әл-Фара­би» арнасы іске қосылады»,  деді министр.

Отандық сериал өндірісінің дамуы туралы айта келе, А.Балаева биыл 42 сериал өнді­рісі жоспарланғанын хабарла­ды. Көрерменге отбасы құнды­лықтары, волонтерлердің қызметі туралы қызықты жобалар, педагогтер, дәрігерлер, полицей­лердің имиджін көтеруге, саламатты өмір салтын насихаттауға бағытталған сериалдар түсірілмек.

Министр ведомствоның міндетіндегі тағы бір жауапты сала – дін саласындағы міндеттерді атап өтті. Нақты айтсақ, халық арасында зайырлы құндылықтарды ілгерілету, конфессияаралық келісімді сақтау және діни экстремизмнің алдын алу шеңберінде 2019 жылы 3 миллион адамды қамтитын 50 мыңнан астам іс-шара өткізілген. Министр атап өткендей, бұған 300 білікті маманы бар ақпараттық-түсіндіру тобы жұмылдырылған. Осы құрылымдардың тиімділігін арттыру үшін биыл мамандардың санын 500 адамға дейін арттыру, сондай-ақ 1 200 лекторды қайта даярлау жоспарлануда.

Министрдің айтуынша, «Жусан» операциясы аясында террористік белсенділік аймағынан қайтарылған 163 әйелді қайта әлеуметтендіру бойынша кешенді алдын алу жұмыстарын жүргізуге ерекше назар аударылды. Бүгінгі таңда олардың 144-і радикалды діни көзқарастардан бас тартты, ал кейбіреулері зайырлы өмір салтына толығымен көшті.

2019 жылы әлеуметтік желілерде, электронды БАҚ және басқа да интернет алаңдарда діни экстремизм идеологиясын қарсы насихаттау аясында 5,3 мыңнан астам интернет-ресурстардың мазмұны талданды, оның ішінде 3,2 мыңы заңға қарсы сипаттағы материалдарды қамтиды. Олардың барлығы уақтылы бұғатталған. Министр халықтың радикалды ағымға қарсы иммунитетін қалыптастырып, дінаралық қақтығыстардың алдын алудың маңыздылығын айтты.

Министр этносаралық келісімді қам­тамасыз ету жүйесін жаңғырту және Қазақ­стан халқының бірлігін нығайту мақ­­сатында министрлік жанынан этнос­аралық қатынастарды дамыту жөніндегі комитет құрылатынын хабарлады. Ал елге оралған қандастардың тез арада аза­маттық алуына жағдай жасау үшін «бір терезе» қағидасы негізінде қажет құ­жаттардың тізімі қысқартылған. Сонымен бірге Қытай, Ресей, Моңғолия, Өзбекстан, Гер­мания, Түркия және АҚШ-та Қазақ мә­де­ни-іскерлік үйлері құрылатын болады.

2019 жылы Жастар жылы шең­берінде 300-ден астам республикалық іс-шара жүзеге асырылып, оған 2 миллионнан астам жас қамтылған. Сондай-ақ ол министрлік қазір «Рухани жаңғыру» бағдарламасының қағидаттарын орталық мемлекеттік органдар мен әкімдіктердің стратегиялық құ­жаттарына ықпалдастыру бойынша жұ­мыстар жүргізіп жатқанын жеткізді. «Ми­нис­трлік тарапынан тұлғаны дамытуға ба­ғыт­талған жаңа 4 арнайы жоба бойынша ұсы­ныстар енгізілді: «Еңбек – елдің мұра­ты», «Құқықтық мәдениет», «Жаңа – қоғам қуа­ты», «Дәстүр мен ғасыр». Әрбір арнайы жо­ба­ға тұжырымдама әзірленді, онда оны іске асыру механизмі индикаторлармен жә­не күтілетін нәтижелермен егжей-тегжейлі си­патталған», деді ведомство басшысы.