Республикалық санитарлық-эпидемиологиялық стансасында оқушылардың жұқпалы және паразитарлық аурулары, мектептердің материалдық-техникалық негізін жақсарту, оларды ыстық тамақпен қамтамасыз ету, т.б. мәселелерге қатысты дөңгелек үстел өтті. Оның жұмысына Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университетінің, Алматы дәрігерлердің білімін жетілдіру институтының, Саламатты өмір салтын қалыптастыру ұлттық орталығының жетекші ғалымдары, Алматы қалалық денсаулық сақтау және білім басқармаларының, ДСМ мемлекеттік комитеті санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау департаментінің мамандары қатысып, оқушылардың денсаулығын жақсарту, жұқпалы аурулардың алдын алу мақсатында пікір алмасты.
Бүгінде республикада 7590 жалпы білім беру мекемесі болса, оларда 2 495 898 оқушы оқиды. Соңғы жылдары мектептердің материалдық-техникалық базасы біртіндеп жақсарып келеді. Тек былтырдың өзінде еліміз бойынша 82 мектеп пайдалануға берілсе, “Жол картасы” бойынша мыңнан аса білім ошағына күрделі жөндеу жүргізілген. Соған байланысты типтік ғимараттарда орналасқан мектептер саны 57 пайыздан 64-ке, оқушыларды ыстық тамақпен қамту көрсеткіші 57-ден 65 пайызға артқан. Солай десек те бірқатар облыстарда мектептерді орталықтандырылған сумен, ыстық тамақпен қамтамасыз ету мәселелері жете шешілген жоқ. Сыныптағы оқушылардың тығыздығы да нормадан артық. Бұл өзекті мәселе, әрине, оқушылардың жұқпалы және паразитарлық аурулармен ауруына өз әсерін тигізуде. Әсіресе, эпидмаусым ағымында оқушылар арасында ЖРВИ және тұмаумен сырқаттанушылардың үлес салмағы республикадағы барлық сырқаттанушылықтың 65 пайызын құрайды.
Республикалық санэпидстанса директорының орынбасары Виталий Шеяновтың баяндауынша, жалпы білім беретін мекемелердегі орталықтандырылған сумен қамту, канализация мен жылу жүйесі бұрынғыдай өзекті мәселе болып қалып отыр. Мәселен, еліміздегі барлық мектептер орталықтандырылған сумен 50 пайыз ғана қамтылса, 24 пайызы суды тасып қолдануда. Орталықтандырылған канализация 25, ал орталықтандырылған жылу жүйесі тек 20 пайызында ғана бар. Бүгінде жасалып жатқан шараларға қарамастан, 98 мектеп ғимараты қауіпті жағдайда. Әсіресе, Оңтүстік Қазақстан облысында 45, Шығыс Қазақстан облысында 20 мектеп сын көтермейді.
– Бүгінде паразитарлық аурулардың өзектілігі сонша, адам бойындағы барлық аурулардың ішінде оның ағзаға зияндығы төртінші орында десек, бұл кесел Қазақстандағы барлық жұқпалы аурулардың көшін бастап отыр. Жыл сайын 30 мыңнан астам адам осы аурумен тіркелетін болса, олардың 80 пайызы балалар, – дейді Виталий Николаевич.
Дөңгелек үстел барысында Қазақ тамақтану академиясының ғалымдары да оқушылардың тамақтануына қатысты өз ойларын білдірді. Қазақ тамақтану академиясының лаборатория меңгерушісі, медицина ғылымының докторы, профессор Мұса Айтжанов жалпы алғанда жылдан жылға оқушылардың тамақтануы жақсарып келе жатқанына, Үкімет тарапынан қаражат қарастырылып, әсіресе, бастауыш сыныптағы балалардың тегін тамақтануына үлкен көңіл бөлініп отырғанына тоқтала келіп, осы ретте Қазақ тамақтану академиясы төрт апталық ас мәзірін дайындап, оны Алматы қаласында ендіріп жатқанынан хабардар етті. Сондай-ақ Елбасының тапсырмасымен Алматының маңында сүт тағамдарын дайындайтын үлкен зауыт салынып жатқанын, оның өнімдері Алматы қаласы мен облысын қамтамасыз ететінін, дәл сондай өндіріс орны Астанада салынатынын жеткізді.
Бүгінде балалардың денсаулығы соншалықты жақсы деп айта алмаймыз, – деді өз сөзінде ғалым. – Неге десеңіз, балалардың 5 пайызының бойы, 5 пайызының салмағы стандарттан төмен. Ал 10 пайызының артық салмағы бар. Бұл жақсы емес. Республика бойынша мектептерде тамақтану мәселесі дұрыс шешімін таппаған. Соның салдарынан темір тапшылығы – анемия жиі кездеседі. Көктемгі кезде өте жиі кездесетін витамин жетіспеушілігінен түрлі аурулар асқынуда.
Гүлзейнеп СӘДІРҚЫЗЫ.