Маңғыстау өңірінде халық санының артуы білім саласына өзіндік салмақ түсірді. Бүгінде 545 білім беру нысанында 21 мыңнан астам ұстаз 252 мыңнан астам оқушыға білім беріп, ел болашағын тәрбиелеуге үлес қосып жүр. Биылғы оқу жылында мыңға тарта жас маман ұстаздар қатарын толықтырған.
Салада жұмысты жандандыру, жаңаша үйлестіру бағытында ізденістер бар екендігі қуантады. Мысалы, мұғалімдердің мәртебесін көтеру мақсатында биыл білім саласында тың жаңалықтар іске қосылды. Биыл алғаш рет Маңғыстау облысы әкімдігінің қаулысымен «Маңғыстау облысының білім беру саласына қосқан үлесі үшін» төсбелгісі бекітілді. Ұстаздар күні мерекесіне орай, конкурстық іріктеу арқылы төсбелгінің иегерлері анықталды. Байқауға барлығы 12 бағыт бойынша 175 педагог қатысты. Комиссия мүшелері мұғалімдердің білім беру қызметіндегі жеке кәсіби жетістігі мен шәкірттерінің жетістігіне баға берді. Байқау ережесіне сәйкес жеңімпаздарға арнайы төсбелгі мен біржолғы сыйақы берілді.
Сондай-ақ ұстаздар күні мерекесінде облыста алғаш рет «Үздік педагог» конкурсының жеңімпаздары, ғұмырын білім беру саласына арнаған ардагерлер, ұстаздар әулеті марапатталды. Құрметке бөленгендердің қатарында отбасылық ұстаздық өтілі 294 жылды құрайтын Құрмашевтер, отбасылық ұстаздық өтілі 171 жылды құрайтын Бекембаевтар және отбасылық ұстаздық өтілі 160 жылды құрайтын Ордалы Қосайдың әулеттері бар. Үш әулеттен 35 мұғалім шыққан. Мерекелік кеште облыс әкімі педагогтерге алғыс хаттар табыс етті.
– Жас ұрпақтың жан-жақты білім мен тәрбие алуына лайықты жағдай жасау – біздің міндетіміз. Президент аймаққа келген жұмыс сапарында Маңғыстау облысының кешенді даму жоспарын жасақтауды тапсырған болатын. Соның ішінде өңірде 35 білім беру нысанын салу жоспары бар. Жаңадан бой көтеретін білім ордалары өңірдегі мектеп тапшылығы мәселесін шешуге мүмкіндік береді. Құрметті ұстаздар, алдарыңызда бәсекеге қабілетті ұрпақ тәрбиелеу міндеті тұр. Біз өз кезегімізде мұғалімдерге қажетті қолдауды көрсетеміз. «Ұстаз бақыты – озып туған шәкірті» дейді, елімізді әлемге паш ететін талантты да білімді шәкірттеріңіз көбейе берсін, – деген болатын аймақ басшысы Нұрлан Ноғаев.
Маңғыстау облысының білім саласындағы мәселелері бізге жасырын емес. Сондықтан бұл жайттардың шешілу жолдары қалай жүргізіліп жатқанын білу мақсатында аталған сала басшысын сөзге тартқан едік.
– 2021 жылға білім саласына республикалық бюджеттен 35,4 млрд теңге, жергілікті бюджеттен 74,7 млрд теңге, барлығы 112 млрд 595 млн 504 мың теңге қаржы бөлінді. Оның ішінде 72%-ы сала қызметкерлерінің еңбекақыларын құраса, 28%-ы нысандарды күтіп ұстау, кеңсе және шаруашылық тауарлары мен жеңіл жөндеу жұмыстарына арналған шығындар. 1 қыркүйек мерзіміне жоспарланған қаржының 99,5%-ы игерілді, –дейді облыстық білім басқармасының басшысы С.Төлебаева.
Аймақтың білім саласында атқарылуы тиіс жұмыс аз емес. Облыста апатты мектептер жоқ болғанмен, үш ауысыммен оқитын 15 мектеп бар. Биылғы оқу жылында Ақтау қаласында 1 200 орындық 2 мемлекеттік мектеп, 660 орындық 5 жекеменшік мектеп ашылды және жылдың соңына дейін 3 мектепке қосымша құрылыс аяқталуы тиіс. Жалпы 2021-2025 жылдар аралығында облыста 32 мектеп салынуы керек.
Өңірде 14 мектеп бейімделген ғимараттарда орналасқан, мысалы Маңғыстау ауданындағы Шетпе гимназиясына оқу кабинеттері жетпейді, Шетпе лицейі жатақхана ғимаратында оқиды. Бұдан басқа Шетпе ауылында 1965, 1991 жылы салынған ғимараттары ескі мектептер бар. Осы мектептердің орнына мемлекет-жекеменшік серіктестік механизмі арқылы жаңа үлгідегі модульді мектептер салу қарастырылуда. Ескірген мектептер мәселесі Бейнеу ауданында да бар, жуырда Сарғадағы ағаш еденді ауыл мектебі әлеуметтік желіде сынға іліккен болатын. Сондай-ақ аудан орталығы Бейнеу кентіндегі орталық мектептерді қосымша құрылыстармен үлкейте бергенше екінші, үшінші ауылдардан мектеп салу қажеттігі сезілгелі қашан!
– Nur Otan партиясының сайлауалды бағдарламасын жүзеге асыру мақсатында 2025 жылға дейін 103 ауыл мектебін жаңғырту жоспарланды. Биыл 22 мектепке ағымдағы жөндеу мен жаңа модификацияланған кабинет сатып алу жұмыстары жүруде. 22 мектептің 21-де ағымдағы жөндеу жұмыстары жүргізілді, 4 мектепте жөндеу жұмыстары әлі аяқталған жоқ. Облыста 47 мектептен тыс ұйымда қосымша біліммен 50 мыңға жуық бала қамтылды. Мүмкіндігі шектеулі балаларды түзету және қолдау үшін өңірде 19 арнайы мекеме жұмыс істейді.
Биылғы қаңтарда Ақтау қаласында, Бейнеу ауданында мүмкіндігі шектеулі балаларды ерте бастан анықтау және инклюзивті білім беру мақсатында 2 психологиялық консультация, Ақтау қаласынан 1 арнайы балабақша ашылды. Жалпыға міндетті білім қорынан әлеуметтік қолдауды қажет ететін отбасының 22 мыңнан астам баласына 25 мың теңге көлемінде материалдық көмек көрсетіледі, – дейді басқарма басшысы.
Басқарма басшысының айтуынша, техникалық және кәсіптік білім беру жүйесіндегі 27 колледждің 12-сі жеке меншік. Бұл оқу орындарында 20 мыңға жуық студент білім алуда. «Жас маман» жобасы аясында 10 колледждің материалдық базасы жаңартылып, өткен жылдың желтоқсан айында WorldSkills халықаралық стандарттарына сәйкес 5 құзыреттілік орталығы ашылған, биыл 5 құзыреттілік орталығы мен оқу-жаттығу лагерлері ашылады. Студенттер десе, жатақхана мәселесі алдан шығады.
– Маңғыстау облысы бойынша колледждерде барлығы 940 орындық 6 студенттік жатақхана бар, онда 1 504 студент қамтылған, бірақ әлі де өңірде жатақханаға қажеттілік 700 орынды құрайды. Мәселені шешу үшін 2022 жылы NCOC компаниясы есебінен 500 орындық жатақхана салу жоспарлануда, дейді – С.Төлебаева.
Өңірдің білім саласында мәселе жетерлік. Жылдар бойы шешімін таппаған және бір оқу жылында Ақтау қаласында оқушылар санының бірден 8 мыңға артуы салдарынан мектеп жетіспеушілігі аяқасты пайда бола кеткен мәселелер емес. Білім басқармасына, оның тізгінін жуырда ғана қолына алған жаңа басшыға түсер салмақ та, жүктелер міндет те көп.