Батыс Қазақстан облысының Шыңғырлау ауданында ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсынұлының 150 жылдық мерейтойына орай «Ахмет әлемі: қазақ тілінің бүгіні, болашағы» тақырыбында республикалық ғылыми-практикалық конференция өтті. Жиынды халықаралық «Қазақ тілі» қоғамының аудандық филиалы ұйымдастырды.
Кейінгі уақытта халықаралық «Қазақ тілі» қоғамының жұмысына жан бітіп, белсенді әрекетке көшкенін байқап жүрген едік. Бұрын бұл ұйым облыс орталықтарында ғана танымал болса, енді міне, аудан-ауылдарда да жүйелі іске кірісіпті. Батыс Қазақстан облысындағы аудандар арасында алғашқы болып ресми мемлекеттік тіркеуден өткен Шыңғырлау филиалы ұлт ұстазының мерейтойында ел ішіне белгілі тіл ғалымдарын шақырған екен.
– Біз шекаралық ауданбыз, Ресейдің Орынбор облысымен шектесеміз. Сондықтан да бізде мемлекеттік тілдің тұғыры берік болуға тиіс деген ниетпен іске кірістік. Аудан бойынша қазақ тілінің қолданылуы жақсы. Экономика, есеп-қисап жүргізетін бөлімдер, құқық қорғау органдары болмаса, өзге салалар мемлекеттік тілге толығымен көшкен, – дейді халықаралық «Қазақ тілі» қоғамы аудандық филиалының жетекшісі Тілеген Қалиев.
Жақында ғана жергілікті әділет органдарына ресми тіркеліп, қызметке кіріскен филиал алғашқы іс-шарасын Ахмет Байтұрсынұлының 150 жылдық мерейтойына орай «Ахмет әлемі: қазақ тілінің бүгіні, болашағы» деген тақырыпта республикалық ғылыми-практикалық конференция өткізумен бастапты.
Ауылда өткен алқалы жиынға Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің профессоры, филология ғылымдарының докторы Зейнол-Ғабден Бисенғали, А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтының бас ғылыми қызметкері, филология ғылымдарының докторы, профессор Жамал Мәнкеева, филология ғылымдарының кандидаты, Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің доценті Болат Боранбай, филология ғылымдарының кандидаты, Махамбет Өтемісұлы атындағы Батыс Қазақстан университетінің доценті Ұлдай Ержанова сынды ғалымдар келіп, салмақты баяндамаларды ортаға салды. Жиынға Батыс Қазақстан инновациялық-технологиялық университетінің ғылыми бөлім басшысы, филология ғылымдарының докторы, профессор Мұрат Сабыр модераторлық жасап, қазақ тілінің қазіргі жай-күйі мен мәртебесі төңірегінде өрелі әңгіме өрбітті.
Жиында ғалымдар тарапынан бірқатар келелі ұсыныс айтылды. Мәселен, Ұлдай Рысқалиқызы тегіміздегі ұлттық кодты қалыптастыру туралы тоқталса, Болат Елтайұлы қолданыста жүрген латын әліпбиін әлі де толықтыра түсу қажет екенін ерекше атап өтті. Ал тіл жанашыры Болат Өтеғалиұлы мектеп жасындағы баланың бастауышта бірнеше тілді қатар оқуы үлкен қателік екенін айтты.
Конференция барысында халықты ерекше толқытқан бір оқиға болды. Шыңғырлау ауданының әкімі Әлия Мұханбетжанова жиынның қонағы профессор Жамал Мәнкееваға «Ауданның құрметті азаматы» атағын салтанатты түрде табыс етіп, ықылас-құрметін көрсетті. Айта кетейік, Жамал Айтқалиқызы дәл осы Шыңғырлау ауданы Ақбұлақ ауылында дүниеге келген. Осыдан екі жыл бұрын ғалымның 80 жылдық мерейтойы коронавирус карантиніне байланысты аталмай қалып еді. Енді, міне, «ештен кеш жақсы» деген, туған жердің құрметі лайықты иесін тапты.
Осы жиында Шыңғырлау ауданында мемлекеттік тілдің шырайын кіргізіп, мәртебесін асырып жүрген Әлия Биғазықызы, Айгүл Жоламанова, Тілеген Қалиев, Самат Байболат сынды тіл жанашырлары халықаралық «Қазақ тілі» қоғамының Алғысхатына ие болды.
– Біз келер жылы көршілес Орынбор облысында тұратын қандас бауырларымызбен жақын қарым-қатынас орнатып, оларды атажұртпен таныстыру, әсіресе жас ұрпақты ұлттық салт-дәстүр мен ана тіліне баулу мақсатында жаңа жобаларды қолға алғымыз келеді, – дейді Тілеген Кенжетайұлы.
Батыс Қазақстан облысы