Отандық нарықтағы тауарлар мен қызметтердің сапасы әркез көңілдегідей бола бермейді. Мұны тұтынушылардан түскен шағымдар да дәлелдеп отыр. Мәселен, осы жылдың 31 қазан мен 4 қараша аралығында Тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитетінде 608 өтініш қаралған.
Шағымдардың басым бөлігі бөлшек сауда, тұрмыстық қызметтер, электрондық коммерцияға қатысты. Осылайша, талап пен тәртіпке бағынбайтын кәсіпкерлер ел тұрғындарын өз құқықтарын қорғауға мәжбүр етіп отыр. Өйткені сапасыз өнім үшін ақшаны қайтарудан, оны айырбастаудан, жөндеуден, өнім туралы сенімді ақпарат беруден бас тартатын кәсіпкерлер көп.
Комитеттің хабарлауынша, бір аптада келіп түскен шағымдар бойынша 331 тұтынушыға (өтініштердің жалпы санының 54 пайызы) құқықтық көмек көрсетілген. 274 шағым қанағаттандырылып, 87-сі мемлекеттік органдарға қайта жіберілген. Сондай-ақ бір апта ішінде сотқа 1 талап қойылып, 1 ескерту шығарылды. Төрт жағдайда тараптар ымыраға келген. Тұтынушыларға ведомствоның көмегімен 36 млн теңгеден астам қаражат қайтарылды.
Мәселен, елордалық бір топ тұрғын өздері тұратын үйде құрылыс салушы тарапынан кеткен бірқатар кемшілікті анықтапты. Тұрғындар қалалық тұтынушылардың құқықтарын қорғау департаментіне жүгінген. Департамент тұрғындардың атынан сотқа шағым түсірді. Осыдан кейін ғана құрылыс салушылар тұрғын үй кешеніндегі кемшіліктерді реттеуге кіріскен. Олардың шығыны 10 млн теңгеге бағаланды. Тұрғындардың талаптары қанағаттандырылды.
Тағы бір мысал. Батыс Қазақстан облысынан келген тұрғынға автосалон сапасыз автокөлікті 18 млн теңгеден астам сомаға сатқан. Сондай-ақ клиентке 300 мың теңгеге қосымша жабдық сатып алуға мәжбүрлеген. Ер адам аумақтық департаментке шағым түсіріпті. Шағым иесіне сатушыға шағымдануға көмек көрсетілген. Нәтижесінде машина тиісті сападағы автокөлікке ауыстырылып, қосымша жабдық үшін төленген қаражат кері қайтарылған.
Массаж халаттарының тұсаукесеріне қатысқан Жамбыл облысының тұрғыны 917,7 мың теңгеге тауар сатып алады. Бірақ кейіннен сатып алған тауарынан бас тартқан. Компания ақшаны қайтарғысы келмепті. Бірақ облыстық департаменттің заңды қолдауының нәтижесінде сатып алушыға өнімнің толық құны қайтарылған.
Міне, күнделікті тұрмыста мұндай мысалдарды көптеп кездестіруге болады. Көбінесе қазақстандықтар тұрмыстық және кеңсе техникасын сатып алуда шалыс басады екен. Өкінішке қарай, бұл бәріміздің басымыздан өтетін жағдай және одан ешкім де сақтандырылмаған. Сондықтан мұндай жағдайда шатаспау, тиісінше өз құқықтарын батыл қорғау маңызды.
Айтпақшы, тұтыну құқығын бұзу туралы шағымды E-tutynushy онлайн-сервисі арқылы жолдауға болады. Комитет мамандарының консультациясы тегін «жедел желі» телефондары арқылы жүзеге асырылады: 8-7172-74-98-32, 8-7172-74-98-36.