• RUB:
    4.85
  • USD:
    498.34
  • EUR:
    519.72
Басты сайтқа өту
Экономика 29 Мамыр, 2023

Сақтандырудан «сақтану» басым

259 рет
көрсетілді

Қазақстан Қаржыгерлер қауымдастығының дерегінше, елімізде сақтандыру сыйлықақыларының ішкі жалпы өнімге (ІЖӨ) қатынасы орташа әлемдік деңгейден төрт есе төмен. Бірінші тоқсанның қорытындысы бойынша, сақтандыру компанияларының (СК) активтері 6,5%-ға, 2 200,9 млрд-қа дейін өсті. Бұған бағалы қағаздар (+3,0%), ақша мен салымдар (+22,4%) және қайта сақтандыру бойынша активтер (+33,1%) көлемінің ұлғаюы әсер етті.

Сектор міндеттемелерінің көлемі 3,5%-ға (2022 жылы 1 шаршы метр үшін +7,7%) 1 199,2 млрд-қа дейін өскен. Оның ішінде сақтандыру өтемі­нің қалған бөлігі бойынша мін­дет­­темелердің (+2,6%), «РЕПО» опе­ра­ция­лары көлемінің (+12,6%) және туындаған залалдар бо­­йын­ша міндеттемелердің (+4,1%) арт­уы есебінен көбейген.

Сақтандыру сыйлықақыларының кө­лемі 23,9%-ға, 287,4 млрд-қа де­йін ұлғайған. Бұл іс жүзінде КОЖ (+23,1%) және ӨСК (+25,5%) сый­лық­ақыларының өсуімен тең дә­ре­жеде қамтамасыз етілді. Жалпы алғанда, КОЖ сыйлықақыларының ұлғаюы ерікті автосақтандырумен (+2,7 есе), ӨСК – зейнетақы аннуи­тет­тік сақтандырумен (+67,6%) бай­ла­нысты болыпты.

«Бірінші тоқсанда төлемдердің 36,9%-ға өсуі, негізінен, көлік құ­рал­дары иелерінің АҚЖ (+41,1%), өртке қатысты мүлікті сақтандыру (+46,9%) бойынша, сондай-ақ қыз­мет­керлерді ӨСК-дегі жазатайым­ оқиғалардан сақтандыру (+2,5 есе) бойынша тө­лем­­дерге байланысты болды. Бұл сақтандыру секторының таза кірісі 57,1%-ға ұлғайды, сақтандыру қыз­ме­тінен түсетін кірістердің (+51,1%) айтарлықтай өсуінің арқасында, ол ішінара аквизициялық шығыстармен (+62,0%), сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру бойынша шығыстармен (+52,3%) және мүгедекті теріс қайта бағалаумен (-2,7 есе) теңестірілді», делінген хабарламада.

Қауымдастық сарапшыларының айтуынша, отандық сақтандыру на­ры­ғы айтарлықтай бәсекеге қабі­лет­ті болып қала береді (Герфиндаль-Хир­шман индексі – 0,1). Бұл ретте сек­тор активтерінің 67,0%-ы нарық­тың не­гіз­гі ойыншыларының 6-на (26-дан) тиесілі.

«2023-2024 жылдары саланы цифрландыру (иншуртех, рагтех) есе­бінен сақтандыру сый­лық­ақы­лары көлемі одан әрі өседі деген болжам бар. Елеулі экономи­ка­лық өсуден (4,9%) және жоғары инфля­циядан (16,8%) басқа, сақ­тан­дыру секторының барлық не­гіз­­гі көрсеткіштің ұлғаюы өткен жылдың төмен базасымен (қаң­тар оқиғалары) және оларды қалып­тастыру әдіс­те­ме­сінің өзге­руі­мен (ХҚЕС-ке көшу 17) бай­­ланысты болуы мүмкін. Қар­жы нарығын реттеу және дамыту агент­тігі және сақтандыру ком­па­­­­­нияларының сақтандыру өнім­­де­рін әртараптандыру бойынша бел­сенді жұмыс істеп жат­қа­нына қарамастан, сақтандыру сый­лық­ақыл­арының 67,5%-ы және сақ­тандыру төлемдерінің 70,3%-ы бұ­рын­ғысынша мүлікті, автокөлікті және автокөлік иелерінің АҚЖ сақ­тандыру, өмірді сақтандыру және зейнетақы аннуитеті бойынша сый­лық­ақыларға тиесілі», делінеді ұсы­нылған шолуда.

Соңғы деректер бойынша, биыл тіркелген автомобильдер саны 71,5%-ға өсті, ал тұрғын үйді сатып алу-сату мәмілелерінің саны өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 2,0 есе төмендеді.