Оқу-ағарту министрлігінің баспасөз қызметіне сілтеме жасаған Түркістан облысы өңірлік коммуникациялар қызметінің хабарлауынша, Ордабасы ауданы Төрткүл ауылында тұратын бір жас жеткіншек «ақылды сөмке» ойлап тапқан. Сонда оның жаңалығы неде дерсіз ғой. Ол анау-мынау емес, өздігінен жүретін «ақылды сөмке» болып тұр. Оның өзінің тағы пульті бар. Сонымен басқарып жылжытуға болады. Кереметін қараңыз! Қисық жол мен шоқалақ оған кедергі емес. Оңай өтіп кете береді.
Жаңалықтың иесі – «Төрткүл» жалпы орта мектебінде оқитын жеткіншек Айтуар Советбек. Ешкімге айтпай сөмкені жасап болып, сыныпқа бірге кіріп келгенде мұғалімдердің де, оқушылардың да ауыздары ашылып қалыпты. Адам бір нәрсеге мұқтаж болса, соған жетсем деп армандайды. Еңбектенеді, ақыл-ойын іске қосады. Айтуардың ойлап тапқан дүниесі де сол мұқтаждықтың нәтижесінде пайда болған. Ол осыдан бір жыл бұрын жол апатына түсіп қалған екен. Содан күрделі операция жасалады. Дәрігерлер ұзақ уақыт ауыр зат көтеруге тыйым салыпты. Тіпті кітап-дәптердің өзін көтеруге болмайтынын ескертіпті. Ал Айтуар білім алғанды жақсы көреді. Сабақтан қалғанды ұнатпайды. Не істеу керек?! «Қалауын тапса, қар жанады» демекші бойында таланты бар оқушы білімі мен ой жүйріктігін де іске қосып «ақылды сөмке» жасап шығарған. Сөйтіп, мінеки тығырықтан шығар жол тауып кетіпті.
«Үйде жата бергеннен пайда жоқ. Ешнәрсе оқи алмайсың. Жалғыз қалғанда білім алуың да қиын ғой негізі. Оның үстіне сыныптастарым мектептің нағыз қызықты шақтарын бастан өткеріп жатқанда қалай үйде тыныш жатасың. Қатарымнан қалғым келмейді. Бірақ сол кезде мектепке барайын десем, денсаулығым жарамады. Оқу-құралымды таситын жеке бір адам керек болды. Үйдегілерге жауапкершілік арта алмадым. Әрқайсысының жұмысы бар. Үнемі менің қасымда жүрмейді ғой. Сосын бір күні ойланып жатып, шіркін кітаптарымды таситын, әрі пультпен жүретін сөмкем болса ғой деп қиял жетегіне беріліп кеттім. Несі бар, істеп көрсек, көрейік дедім де алдымен нобайын қағазға түсіріп, картоннан алғашқы үлгісін жасадым. Пластмасса жәшігін, одан басқа бірнеше материалды пайдаландым. Ол тиімділігін байқау үшін керек еді. Осылайша, дүниеге пластмасса материалынан жасалған сөмке келді. Пультпен жүретін, әрі басқарылатын болған соң оған «ақылды сөмке» деп ат қойып алдым. Керемет болды. Сөмкем менімен бірге кітап-дәптерімді көтеріп мектепке дейін серік болып барады. Текпешекке келгенде сыныптастарым көмектесіп жібереді», деді ағынан жарылған жас өнертапқыш Айтуар.
«Баласы атқа шапса, анасы үйінде отырып тақымын қысады» демекші, ұлының бұл идеясына әлбетте анасы қолдау білдіріп, тіпті дизайнына дейін ақыл-ойын қосып жәрдемін көрсеткен. Сондықтан «ақылды сөмкенің» сырт пішінінің идея авторы анасы десек жарасады. Қазір түркістандық оқушы жылжымалы сөмкені одан әрі жетілдіріп жатыр. Енді текпешектен де өзі көтеріліп шыға беретін механизм жасамақшы. Алған ойы сәтті жүзеге асса, өнімін сатылымға шығарсам ба деген ниеті бар көрінеді.